THẬN HƯ

Hội chứng thận hư là tình trạng rối loạn ở thận khi cơ thể bài tiết quá nhiều protein qua đường nước tiểu, dẫn tới cơ thể bị thiếu hụt protein. Tình trạng này có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ em. Nguyên nhân dẫn tới hội chứng thận hư là gì và cách điều trị như thế nào?

Hội chứng thận hư là tình trạng rối loạn thận xảy ra khi thận bài tiết nhiều protein ra khỏi cơ thể thông qua đường nước tiểu. Ở người khỏe mạnh, mỗi quả thận sẽ có khoảng 1 triệu bộ lọc làm sạch máu, giữ lại protein trong máu để nuôi dưỡng cơ thể, giúp cơ thể phát triển và tự chữa lành những tổn thương.

Khi gặp phải hội chứng này, người bệnh bị đào thải protein ra ngoài cơ thể do sự phá hủy các mạch máu ở trong thận. Tình trạng này dẫn tới hiện tượng dư thừa nước trong máu khiến người bệnh bị phù nề, đặc biệt ở khu vực bàn chân và mắt cá chân.

Nguyên nhân gây ra hội chứng thận hư là tình trạng cầu thận bị phá hủy do viêm nhiễm, tổn thương… dẫn tới các protein trong máu, chủ yếu là albumin không được giữ lại trong cơ thể, dẫn tới mất cân bằng dịch thể.

Tình trạng thận hư xảy ra do các nguyên nhân sau:

• Người bệnh bị tiểu đường: Tiểu đường có thể dẫn tới những biến chứng về thận, ảnh hưởng chức năng của cầu thận.
• Bệnh cầu thận thay đổi tối thiểu là nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ em bị hội chứng này. Chứng bệnh này làm chức năng thận thay đổi bất thường.
• Bệnh có thể xảy ra khi màng cầu thận bị dày lên hoặc do tình trạng viêm cầu thận xơ hóa khu trú.
• Người bệnh bị lupus ban đỏ hệ thống cũng có thể gây ra tổn thương thận là nguyên nhân gây ra bệnh.
• Ngoài ra bệnh còn do nguyên nhân hình thành các cục máu đông trong tĩnh mạch thận.

Ngoài ra, một số đối tượng có thể có nguy cơ mắc hội chứng thận hư cao hơn là:

• Trẻ em có nguy cơ bị thận hư cao hơn người lớn.
• Người sử dụng các thuốc chống viêm không chứa steroid hoặc thuốc kháng sinh trong thời gian dài.
• Người bị một số nhiễm trùng như viêm gan, sốt rét, HIV có nguy cơ bị bệnh cao hơn.

Các triệu chứng của bệnh lý này thường không biểu hiện rõ ràng khiến người bệnh khó phân biệt với các bệnh về thận khác. Thông thường, tình trạng này có thể được biểu hiện qua các triệu chứng sau:

• Có hiện tượng sưng phù: Người bệnh có thể gặp phải hiện tượng sưng phù nhanh, đột ngột, phù toàn thân và phù mềm. Bên cạnh đó, hội chứng thận hư còn có thể dẫn tới tràn dịch đa màng như tràn dịch màng phổi, bụng hoặc tim.
• Người bệnh đi tiểu ít, lượng nước tiểu thấp hơn bình thường và có thể gặp phải tình trạng vô niệu. Lúc này, nước tiểu của người bệnh có thể sủi bọt vì chứa nhiều protein.
• Người bị thận hư còn có biểu hiện da xanh xao, chán ăn và mệt mỏi.
• Có hiện tượng giảm huyết áp bất thường.
• Khi đi tiểu có thể xuất hiện máu hoặc hạt mỡ.
• Tiến hành xét nghiệm nước tiểu và có nồng độ protein niệu cao, lẫn hồng cầu trong nước tiểu.

Các bệnh lý về thận thường rất nguy hiểm và gây ra nhiều biến chứng, trong đó hội chứng thận hư có thể gây ra các biến chứng như sau:

• Người bệnh bị xuất hiện các cục máu đông do mất protein máu có tác dụng ngăn ngừa máu đông. Theo đó, người bệnh có thể gặp phải tình trạng máu đông trong tĩnh mạch.
• Lượng cholesterol trong máu tăng cao làm tăng nguy cơ béo phì và các vấn đề về tim mạch khác.
• Suy dinh dưỡng là biến chứng nghiêm trọng của tình trạng thận hư do cơ thể bị mất quá nhiều protein. Người bệnh cũng có thể gặp phải tình trạng thiếu máu, thiếu vitamin D và canxi.
• Suy thận cấp: Đây là biến chứng hết sức nguy hiểm. Chức năng của thận bị suy giảm dẫn tới mất khả năng lọc máu và khiến cơ thể cần can thiệp lọc máu nhân tạo khẩn cấp.
• Ngoài ra, người bệnh có thể bị mắc các bệnh thận mãn tính và có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn so với người khỏe mạnh.

Chẩn đoán và điều trị thận hư kịp thời giúp điều trị chứng bệnh này hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Khi có các triệu chứng bệnh và nằm trong nhóm nguy cơ mắc bệnh, người bệnh cần đến bệnh viện để được kiểm tra và điều trị.

Khi có các triệu chứng thận hư, người bệnh sẽ được xét nghiệm nước tiểu để chẩn đoán chính xác tình trạng thận hư. Các tiêu chuẩn chẩn đoán thận hư như sau:

• Xét nghiệm nước tiểu có protein niệu trên 3,5g trong 24 giờ đối với người lớn và trên 50mg/kg đối với trẻ em.
• Người lớn được xác định hội chứng thận hư khi Protein máu < 60g/L, Albumin máu < 30g/L. Đối với trẻ em Protein máu < 40g/L, Albumin máu < 25 g/L.
• Ở người lớn bị thận hư, Cholesterol máu > 6.5 mmol/L.

Từ các chẩn đoán trên và những dấu hiệu lâm sàng  cùng tổng quan sức khỏe của người bệnh có thể phân loại thận hư thành các nhóm như sau:

• Thận hư thể đơn thuần khi người bệnh có các tiêu chuẩn chẩn đoán nhưng không có hiện tượng tăng huyết áp hoặc hồng cầu niệu, suy thận.
• Bệnh thể kết hợp khi có kèm theo triệu chứng tăng huyết áp, đi tiểu ra máu và suy thận.
• Thận hư nguyên phát, thứ phát

Hội chứng thận hư tuy khó điều trị do có nhiều đợt phát bệnh khác nhau, tuy nhiên hội chứng này hoàn toàn có thể điều trị dứt điểm.

Điều trị đặc hiệu

Phác đồ điều trị thận hư đặc biệt là sử dụng liệu pháp corticoid theo cách: Khi người bệnh phát bệnh đợt đầu tiên sẽ sử dụng prednisolon để điều trị. Nếu người bệnh đáp ứng điều trị sẽ tiếp tục được điều trị cách ngày trong khoảng 4 đến 6 tuần và giảm dần liều dùng.

Người bệnh cần sử dụng prednisolon duy trì hàng năm theo chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó, các thuốc thuộc nhóm ức chế miễn dịch cũng được sử dụng điều trị thận hư trong trường hợp hay tái phát, phụ thuộc thuốc hoặc kháng thuốc.

Điều trị triệu chứng

Nếu người bệnh không đáp ứng điều trị với prednisolon, biện pháp điều trị triệu chứng là hướng điều trị duy nhất cho bệnh nhân bị thận hư. Hướng điều trị các triệu chứng như sau:

• Điều trị giảm phù: Người bệnh cần ăn nhạt tuyệt đối. Khi các triệu chứng phù suy giảm có thể điều chỉnh lượng muối hàng ngày và ăn nhạt tương đối.
• Trong trường hợp bí tiểu, vô niệu, người bệnh cần sử dụng thuốc lợi tiểu theo chỉ dẫn.
• Bổ sung protein trong thực đơn hàng ngày khi điều trị. Trong trường hợp thiếu hụt albumin nặng, người bệnh có thể được truyền albumin để điều trị.
• Hạ huyết áp cho bệnh nhân có triệu chứng tăng huyết áp bất thường.
• Khi có các triệu chứng nhiễm khuẩn, người bệnh có thể được chỉ định kháng sinh trong điều trị bệnh.

Để ngăn ngừa tình trạng thận hư và chăm sóc sức khỏe ở người bệnh thận hư hiệu quả cần lưu ý đến những vấn đề sau:

• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học tốt cho các bệnh lý về thận bằng cách ăn ít chất béo, thực hiện chế độ ăn nhạt, giảm muối.
• Bổ sung protein theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Uống nhiều nước mỗi ngày cũng là một cách tăng cường chức năng thận.
• Người bệnh không nên nằm hoặc ngồi một chỗ quá nhiều. Cần tích cực vận động để tăng khả năng thải nước, ngăn ngừa tình trạng đông máu.
• Tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ trong việc sử dụng thuốc điều trị.
• Cần kiểm tra sức khỏe định kỳ và đến bệnh viện nếu có các triệu chứng của hội chứng thận hư.