Mãn Kinh Tuổi 30: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Khắc Phục

Mãn kinh thường xảy ra ở phụ nữ gần 50 tuổi – giai đoạn chức năng tuyến nội tiết nói chung và tuyến sinh dục nói riêng bị suy giảm. Hàm lượng hormone sinh dục trong cơ thể sụt giảm đáng kể gây ra hội chứng mãn kinh với những biểu hiện rất điển hình. Tuy nhiên, mãn kinh tuổi 30 là gì, nguyên nhân nào dẫn tới tình trạng mãn kinh sớm và làm cách nào để khắc phục tình trạng này hiệu quả. Nội dung bài viết dưới đây của Nhất Nam Y Viện sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về những thắc mắc trên. 

Mãn kinh tuổi 30 là gì?

Theo quy luật tự nhiên, chị em sẽ bước đến giai đoạn mãn kinh khi bước vào độ tuổi 45 – 55. Biểu hiện dễ nhận thấy nhất ở trường hợp tiền mãn kinh, mãn kinh chính là sự suy giảm nội tiết tố dẫn tới chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn, bốc hỏa, mồ hôi đổ nhiều về đêm, da khô sạm, nám, khô âm đạo,… 

Song có những đối tượng phải đối mặt với giai đoạn khủng hoảng này từ rất sớm, từ 30 – 40 tuổi và được xếp vào trường hợp mãn kinh sớm. Mãn kinh tuổi 30 có thể do yếu tố di truyền hoặc do phải cắt bỏ buồng trứng, tử cung, điều trị hóa trị, xạ trị, hoặc bị rối loạn chuyển hóa, rối loạn hệ miễn dịch,… 

Nguyên nhân gây mãn kinh sớm ở tuổi 30

Theo các con số thống kê, tại Việt Nam có đến 5% trường hợp phụ nữ gặp tình trạng mãn kinh sớm ở độ tuổi 30. Được biết, có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng mãn kinh sớm, một trong những yếu tố phổ biến nhất gồm có:

• Do mắc bệnh tuyến giáp, bệnh viêm khớp dạng thấp: Là bệnh lý gây ảnh hưởng tới chức năng của buồng trứng nên người mắc bệnh có thể hết kinh, mãn kinh ở tuổi 30. 
• Buồng trứng ngừng hoạt động: Hay còn gọi là tình trạng suy buồng trứng, khiến buồng trứng không thể sản xuất hormone estrogen hoặc giải phóng trứng thường xuyên. 
• Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình bạn mà có người cùng huyết bị hết kinh sớm thì nguy cơ bạn cũng có thể gặp phải tình trạng này. 
• Người mắc bệnh ung thư: Trường hợp đang điều trị ung thư bằng phương pháp xạ trị, hóa trị có thể gây suy buồng trứng. Nhưng nguy cơ gây mãn kinh sau khi áp dụng các biện pháp điều trị ung thư sẽ phụ thuộc nhiều vào độ tuổi cũng như nơi tập trung điều trị trên cơ thể. 
• Từng phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng: Cắt bỏ buồng trứng một bên hay cả hai bên đều làm xuất hiện tình trạng mãn kinh sớm. Bởi sau khi tiến hành thủ thuật cắt bỏ buồng trứng, bạn sẽ không còn kinh nguyệt, các hormone trong cơ thể cũng bị suy giảm một cách nhanh chóng. 
• Quá gầy: Trọng lượng của cơ thể cũng là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng mãn kinh tuổi 30. Lý do là bởi, mỡ là nơi lưu trữ lượng estrogen trong cơ thể, nếu phụ nữ càng ít mỡ thì sẽ càng nhanh hết hormone này.
• Hút thuốc lá hoặc thường xuyên hít phải khói thuốc lá: Nếu nhắc tới nguyên nhân gây mãn kinh sớm thì không thể bỏ qua thói quen này. Trong khói thuốc có chứa rất nhiều chất độc hại, có thể làm ức chế sản xuất nội tiết tố, tạo gốc oxy hóa tồn dư. Từ đó khiến phụ nữ tuổi mãn kinh đến sớm hơn nhiều so với những trường hợp không hút, không hít phải khói thuốc lá. 
• Mắc Hội chứng Turner: Trường hợp mắc Hội chứng Turner thường không có một phần nhiễm sắc thể X hay bị khiếm khuyết nhiễm sắc thể X thứ 2 trong cơ thể. Việc này khiến buồng trứng của họ hình thành, phát triển không bình thường, dễ gây hết kinh sớm. 
• Bị rối loạn co giật não bộ: Những đối tượng bị rối loạn co giật não bộ sẽ có nguy cơ bị giảm khả năng sản sinh estrogen, làm ảnh hưởng tới chức năng của buồng trứng. 

Ngoài những nguyên nhân nêu trên, phần lớn chị em bị mãn kinh sớm trong độ tuổi 30 có thể từng phẫu thuật cắt bỏ tử cung hoặc có chế độ ăn uống – tập luyện không lành mạnh, thiếu khoa học,… 

Biểu hiện mãn kinh sớm ở phụ nữ tuổi 30

Nhìn chung, các biểu hiện mãn kinh tuổi 30 cũng tương tự như việc mãn kinh tự nhiên ở tuổi 45 hay 55. Tương tự như vậy, biểu hiện điển hình của phụ nữ mãn kinh sớm ở tuổi 30 sẽ bao gồm những triệu chứng như sau:

• Sức khỏe suy yếu: Chị em lúc này sẽ dễ bị nóng trong người, thường xuyên mất ngủ, tóc rụng nhiều, móng dễ gãy hơn. Ngoài ra, chị em còn có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, xương khớp, suy giảm trí nhớ, mất tập trung. 

• Thay đổi về tinh thần: Khi bước tới tuổi mãn kinh, tâm trạng của chị em sẽ không được ổn định, thường xuyên cảm thấy khó chịu và dễ cáu gắt, nóng giận vô cớ. Trong nhiều trường hợp, mọi người còn có tâm lý chán nản, mệt mỏi, dễ kích động, hay quên, nghiêm trọng hơn là trầm cảm, stress quá độ,… 
• Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, hết kinh: Triệu chứng dễ nhận thấy nhất của phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh ở tuổi 30 chính là chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn, dần dần hết kinh. 
• Cơ thể có mùi hôi khó chịu: Do lượng estrogen suy giảm dẫn tới “cô bé” có mùi hôi khó chịu. 
• Suy giảm nhan sắc: Chị em dễ gặp phải tình trạng da khô, nám, tàn nhang, lão hóa nhanh, vòng hai chảy xệ và khó kiểm soát được cân nặng của bản thân. 
• Biến đổi trong cơ quan sinh sản: Khi mãn kinh sớm, chị em cũng dễ bị mất kinh, rong kinh, thưa kinh, “cô bé” khô rát, có cảm giác nóng, giảm ham muốn tình dục,… 

Mãn kinh sớm tuổi 30 ảnh hưởng như thế nào tới cơ thể?

Mãn kinh là dấu hiệu tự nhiên của tuổi tác, nhưng với những chị em bị mãn kinh tuổi 30 thì có nguy cơ phải đối diện với những vấn đề như sau:

• Vô sinh: Khi “đặt chân” đến tuổi mãn kinh, chị em phụ nữ sẽ mất dần khả năng sinh sản tự nhiên do buồng trứng suy giảm chức năng, không còn hoạt động. 
• Giảm ham muốn tình dục: Tình dục là mắt xích quan trọng trong mối quan hệ vợ chồng. Với những nam giới cùng độ tuổi, nhu cầu của họ vẫn còn khá cao nhưng chị em lúc này lại bị suy giảm ham muốn. Cộng thêm việc đau rát, khô hạn khi quan hệ khiến chị em dần né tránh việc gần gũi chồng. Từ đó có thể dẫn tới các mối quan hệ ngoài luồng, làm tăng nguy cơ ngoại tình, gia đình tan vỡ. 
• Kém sắc, ngoại hình xuống cấp: Suy giảm nội tiết tố khiến chị em gặp phải tình trạng lão hóa nhanh, tăng cân, khiến nhan sắc giảm dần. Cơ thể dần trở nên xồ xề cũng như dần mất kiểm soát cân nặng hơn trước.
• Dễ bị căng thẳng, lo lắng, trầm cảm: Thay đổi tâm trạng là một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy ở những người bị mãn kinh sớm. Khi rơi vào trạng thái căng thẳng, lo lắng kéo dài, chị em rất dễ bị trầm cảm, u uất. 
• Mất ngủ: Khi bước vào giai đoạn mãn kinh, chị em phụ nữ sẽ khó ngủ hơn so với bình thường, thậm chí có những trường hợp bị mất ngủ kéo dài. Tình trạng này nếu không được cải thiện sớm có thể dẫn tới hàng loạt hệ quả nghiêm trọng như rối loạn chức năng tâm thần vận động, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đãng trí, tăng nguy cơ bị tiểu đường, béo phì,… 
• Mắc bệnh tim mạch: Suy giảm hormone estrogen có thể làm thay đổi nồng độ cholesterol trong máu. Từ đó khiến lượng cholesterol xấu tăng, khiến chị em dễ mắc bệnh về tim mạch. 
• Loãng xương: Tương tự như những dấu hiệu trên, nếu hàm lượng estrogen không đủ để cung cấp cho cơ thể sẽ làm ảnh hưởng tới hệ xương khớp. Khi lượng estrogen suy giảm, mật độ canxi trong xương cũng hao hụt dẫn tới tình trạng loãng xương. 

Biện pháp khắc phục mãn kinh tuổi 30

Để hạn chế những tác động – triệu chứng tiêu cực của tình trạng mãn kinh tuổi 30, chị em có thể áp dụng các phương pháp khắc phục sau đây: 

Chế độ tập luyện cho phụ nữ mãn kinh tuổi 30

Với chế độ ăn uống hàng ngày, các chuyên gia khuyên phụ nữ tuổi 30 nên sử dụng những loại thực phẩm như sau:

• Nhóm thực phẩm có chứa carbohydrate từ ngũ cốc nguyên hạt, khoai, mì, ngô,…
• Thực phẩm giàu protein như đậu nành, cá hay đạm thực vật,…

• Ăn nhiều rau xanh vì chúng có chứa chất oxy hóa, đặc biệt là rau ngót, rau mồng tơi và rau đay,… 
• Một số loại thực phẩm có chứa EPA và DHA như cá mòi, cá thu, trứng,… 
• Thức ăn giàu canxi, magie từ sữa chua, hạnh nhân, đậu bắp, phô mai,…
• Nhóm gia vị có khả năng tăng cường sức đề kháng như rau thơm, hành, hẹ, tỏi,… 
• Các loại củ, quả nhiều vitamin, chất xơ như súp lơ, cải xoăn, cà rốt, chuối, bí đỏ, yến mạch,… 
• Nhóm thực phẩm giàu chất béo lành mạnh từ thực vật như đậu nành, dầu dừa, hạt chia hay quả bơ,…
• Đồng thời mọi người cũng nên uống nhiều nước, bao gồm cả nước lọc, nước canh, nước ép trái cây, nước dừa,… để thanh lọc cơ thể, tăng cường sức đề kháng, giúp da dẻ đủ ẩm, căng mịn và tươi sáng hơn.  

Chị em cần xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và lành mạnh

Yoga, đi bộ, đạp xe,… là một trong những bài tập được các chuyên gia khuyến khích nên áp dụng với người bị mãn kinh sớm. Bởi đây là những bài tập luyện nhẹ nhàng, phù hợp với thể chất nữ giới cũng như rất tốt cho sinh lý nữ. Đồng thời còn giúp tăng cường hệ miễn dịch, duy trì vóc dáng thon gọn và thải độc hiệu quả cho cơ thể,… 

Khi luyện tập thể dục thể thao, hoạt động thể chất sẽ giúp điều chỉnh hàm lượng hormone trong cơ thể cũng như duy trì lượng mỡ một cách hợp lý. Nhưng nếu tập luyện quá sức, không chỉ không khiến tình trạng trên được cải thiện mà trái lại còn làm mất cân bằng hormone, gây rụng trứng không đều. 

Sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị mãn kinh sớm theo chỉ định

Bên cạnh việc chú ý tới chế độ sinh dưỡng, tập luyện hàng ngày, chị em cũng có thể sử dụng thêm các loại thuốc hỗ trợ điều trị mãn kinh sớm theo đơn kê của bác sĩ. 

Thuốc Tây – thực phẩm chức năng trị mãn kinh tuổi 30

Với những loại thực phẩm chức năng hay thuốc tân dược đặc trị khác, các bạn lưu ý nên dùng theo đúng chỉ dẫn, liều lượng của bác sĩ. Dưới đây là một số loại thuốc – thực phẩm chức năng có hiệu quả tốt trong việc ngăn ngừa nguy cơ mãn kinh sớm. 

• Uống thuốc trầm cảm liều thấp sẽ được kê đơn cho những trường hợp bị mất ngủ, stress, lo âu kéo dài do mãn kinh sớm gây nên. 
• Thay thế hormone cho những trường hợp sản sinh quá ít estrogen và progestin. 
• Bổ sung vitamin D thông qua viên uống chức năng với hàm lượng khoảng 600 – 800 IU hoặc tắm nắng đều đặn vào 7 – 9 giờ sáng mỗi ngày.
• Bổ sung canxi với liều lượng 1.200 miligam canxi mỗi ngày nhằm duy trì hệ xương chắc khỏe, tránh nguy cơ bị loãng xương. 

Bài thuốc Đông y

Có không ít trường hợp do e ngại tác dụng phụ của thuốc tân dược – thực phẩm chức năng mà nhiều chị em đã tìm tới các bài thuốc Đông y cải thiện tình trạng mãn kinh sớm. Với những chị em đang gặp vấn đề nội tiết tố, mãn kinh sớm có thể tham khảo sử dụng bài thuốc HUyết phủ trục ứ thang ôn đởm thang theo liều lượng như sau: 4g cam thảo, 6g xuyên khung, 8g chỉ xác, 12g ngưu tất, 12g hồng hoa, 12g sinh địa, 12g quy xuyên, 15g xích thược và 16g đào nhân. 

Cho tất cả các thành phần dược liệu trên vào ấm rồi sắc với 1.5 lít nước cho tới khi nước chuyển màu và còn ½ thì để nguội bớt rồi uống. Chị em nên uống đều đặn ngày 1 lần khi thuốc còn ấm cho tới khi đạt được hiệu quả mong muốn. 

Các cách phòng ngừa mãn kinh sớm hiệu quả nhất

Trên thực tế, mãn kinh tuổi 30 hoàn toàn có thể phòng ngừa và đẩy lùi hiệu quả nếu chị em trang bị đầy đủ kiến thức cũng như có biện pháp can thiệp kịp thời. Theo đó, để kéo dài thanh xuân, tăng khả năng có con tự nhiên, các chị em cần nắm được những lưu ý sau đây:

• Đầu tiên cần giữ cân bằng nội tiết tố nữ bằng cách tập thể dục đều đặn, Không để bản thân rơi vào tình trạng quá gầy hoặc quá béo. Bên cạnh đó, bạn cũng cần chú ý hơn trong chế độ sinh hoạt hàng ngày như ăn – ngủ – nghỉ đúng giờ, không thức khuya, làm việc quá sức hay để bản thân bị áp lực, stress quá mức,…
• Ngay từ khi còn trẻ, chị em cũng cần tăng cường bổ sung lượng hormone sinh lý nữ thông qua nguồn thực phẩm tự nhiên. Những thực phẩm tốt cho sinh lý nữ mà bạn không nên bỏ qua là sản phẩm được làm từ đậu nành, mầm đậu nành,… Trong trường hợp cấp thiết có thể dùng các loại thuốc bổ sung estrogen theo chỉ định – hướng dẫn của bác sĩ. 
• Tránh xa thuốc lá, các chất kích thích như rượu bia, cà phê vì chúng rất độc hại và không có lợi cho sức khỏe. Việc lạm dụng các chất kích thích, đồ uống có cồn, thực phẩm chứa nhiều đường dễ làm rút ngắn độ tuổi sinh sản ở nữ. Đồng thời làm tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý nguy hiểm khác cũng như dễ làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống, công việc hàng ngày. 
• Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học, nên bổ sung những thực phẩm có chứa chất xơ, canxi, vitamin nhằm bảo vệ hệ tim mạch, hệ xương và hạn chế nguy cơ gặp biến chứng do mãn kinh gây ra. 
• Ngoài ra, chị em cũng nên chăm chỉ luyện tập thể dục thể thao một cách hợp lý. Ưu tiên những bài tập nhẹ nhàng, tốt cho sinh lý và tăng độ dẻo dai cho xương khớp. 
• Đừng quên thăm khám phụ khoa và kiểm tra sức khỏe thường xuyên theo định kỳ 6 tháng 1 lần hoặc ngay khi thấy cơ thể có những dấu hiệu bất thường. 

Mãn kinh tuổi 30 ảnh hưởng rất lớn tới ngoại hình, tâm sinh lý của nữ giới cũng như đời sống sinh hoạt vợ chồng. Vậy nên, để hạn chế nguy cơ này, các bạn cần hình thành thói quen sinh hoạt, ăn uống và luyện tập thật tốt. Mặc dù hiện tượng này hoàn toàn có thể khắc phục nhưng chị em không nên chủ quan.