Giải Pháp Điều Trị Viêm Xoang

Bài thuốc điều trị bệnh xoang mũi của phòng khám Nam Y Đỗ Minh Đường được nghiên cứu, xây dựng bởi đội ngũ bác sĩ, chuyên gia, lương y giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn của phòng khám.

Giải pháp điều trị được xây dựng theo nguyên tắc: Điều trị từ GỐC của YHCT, tập trung xử lý căn nguyên gây bệnh, phục hồi tạng phủ và cơ thể toàn trạng, đẩy lùi các triệu chứng bệnh. Bài thuốc được các bác sĩ, lương y xây dựng từ:

Nguyên tắc, bài thuốc điều trị (Theo căn nguyên, triệu chứng bệnh) theo YHCT

• Khu phong, tán hàn, thanh nhiệt giải độc: Loại trừ tà khí phong, hàn, nhiệt đang gây viêm nhiễm vùng mũi xoang.
• Tuyên phế, lợi yết hầu, thông khiếu: Khai thông đường thở, làm sạch mũi xoang, phục hồi chức năng Phế.
• Kiện tỳ, hóa đàm, tiêu thấp: Bồi bổ Tỳ khí giúp chuyển hóa dịch tốt, ngăn đàm thấp sinh thêm gây bít tắc
• Bổ thận, ích khí, nâng cao chính khí: Củng cố sức đề kháng toàn thân, tránh bệnh tái phát dai dẳng.

Một số bài thuốc cổ phương được sử dụng trong điều trị bệnh xoang mũi:

• Cửu vị khương hoạt thang
• Tiểu thanh long thang
• Thương nhĩ tán

Một số bài thuốc điều trị xoang mũi được ghi chép trong cuốn "Châu bản triều Nguyễn - Ngự dược Nhật ký":

Thanh Tỵ Tán

• Công dụng: Tán hàn, thanh nhiệt, tiêu viêm, thông khiếu - điều trị các chứng chảy dịch vàng đục, đau vùng trán, đau hốc mắt.
• Thành phần điển hình: Tân di hoa, bạc hà, xuyên khung, cát cánh, bạch chỉ, tế tân, hoàng cầm.
• Cách dùng: Tán bột mịn, hằng ngày pha với nước sôi hoặc tán mũi kết hợp uống.

Tỵ Uyên Tán

• Công dụng: Khử thấp nhiệt, giải độc, tiêu viêm mũi – dùng cho các trường hợp “tỵ trọc lâu ngày”, chảy dịch hôi, đau vùng má.
• Thành phần: Thương truật, hoàng bá, kim ngân hoa, phòng phong, bồ công anh, ké đầu ngựa, sài hồ.
• Cách dùng: Sắc uống ngày 2 lần, dùng liên tục 10 - 15 ngày.

Khai Khiếu Tán

• Công dụng: Khai khiếu, chỉ thống, hành khí - dùng cho xoang tắc nặng, đau nhức lan đỉnh đầu, ù tai.
• Thành phần: Tân di hoa, ngũ vị tử, tế tân, mộc hương, nhũ hương, đinh hương.
• Cách dùng: Dạng hoàn hoặc tán dùng kèm với rượu thuốc, đôi khi dùng phối hợp châm cứu, xông mũi.

Theo YHCT, bệnh xoang mũi không đơn thuần là một bệnh lý khu trú tại niêm mạc mũi - xoang. Đó là biểu hiện bên ngoài của một sự rối loạn bên trong. Cụ thể:

• Khi chính khí suy yếu (sức đề kháng giảm), các yếu tố như phong hàn, phong nhiệt, thấp trọc dễ xâm nhập, gây bế tắc đường dẫn khí và làm dịch nhầy ứ đọng trong xoang.
• Sự mất điều hòa giữa âm dương - khí huyết - tạng phủ, đặc biệt là Phế - Tỳ - Thận sẽ khiến cho cơ thể không đủ khả năng thanh lọc, chống viêm, phục hồi.

Vì vậy, điều trị xoang mũi muốn hiệu quả cần đi từ bên trong chứ không chỉ xịt rửa, kháng viêm bên ngoài. Điều trị cần điều chỉnh âm dương, đưa cơ thể trở về trạng thái cân bằng nội môi, từ đó bệnh sẽ tự lui.

Âm dương bất hòa chính là nguồn gốc sâu xa khiến cơ thể dễ mắc bệnh và khó hồi phục. Người âm hư thường bị viêm xoang kèm theo khô mũi, nóng rát, còn người dương hư hay dịch mũi trong loãng, lạnh sống mũi.

Nguyên tắc cốt lõi của YHCT là trị bệnh cầu kỳ bản, tức là trị cái gốc. Thay vì chỉ kháng viêm, chống dị ứng nhất thời, YHCT tập trung vào:

• Tìm căn nguyên gây bệnh xoang (thường là do thể trạng yếu, phong hàn thấp nhiệt)
• Loại bỏ tác nhân gây bệnh
• Củng cố nội lực, tái tạo sức đề kháng và sự điều hòa khí huyết

Điều trị bệnh xoang mũi theo YHCT là một quá trình toàn diện, bài bản và bền vững. Không chỉ dừng ở việc làm sạch xoang, mà đi sâu vào cải thiện cơ địa, phục hồi thể trạng và thiết lập lại sự điều hòa âm dương - khí huyết - tạng phủ. Đây chính là điểm khác biệt giúp Đông y được nhiều người lựa chọn khi đã điều trị mãi bằng Tây y mà bệnh vẫn tái phát.

Dưới góc nhìn YHCT, nguyên tắc BỔ CHÍNH - KHU TÀ là trụ cột quan trọng trong điều trị các bệnh lý xoang mũi, đặc biệt là viêm xoang mạn tính - viêm mũi dị ứng - viêm mũi vận mạch, giúp loại bỏ tận gốc nguyên nhân gây bệnh, phục hồi thể trạng và ngăn tái phát.

Ngoại tà (phong - hàn - nhiệt - thấp) là nguyên nhân trực tiếp gây ra xoang, khiến mũi nghẹt, chảy dịch, đau đầu. Tuy nhiên, lý do sâu xa khiến tà dễ xâm nhập là do chính khí suy yếu - tức sức đề kháng cơ thể bị giảm, khí huyết hư hao, âm dương mất cân bằng. Do đó, muốn trị bệnh hiệu quả và bền vững, không thể chỉ “đuổi tà” mà phải bồi bổ chính khí.

Đây là bước giải quyết triệu chứng cấp, nhằm làm sạch và thông thoáng hệ thống mũi xoang. Việc KHU TÀ đúng thể giúp giảm triệu chứng nhanh chóng, nhẹ nhàng mà không cần lạm dụng kháng sinh hay corticoid.

Sau khi tà đã được trục xuất, cơ thể vẫn cần được bồi bổ và điều hòa tạng phủ để tránh tái phát. BỔ CHÍNH không chỉ làm mạnh cơ thể mà còn giúp niêm mạc mũi xoang hồi phục, tái tạo mô khỏe mạnh. Do đó, nguyên tắc kết hợp BỔ CHÍNH - KHU TÀ là phương pháp toàn diện, giúp:

• Xử lý triệu chứng nhanh, an toàn
• Phục hồi chức năng tạng phủ liên quan đến xoang
• Ngăn ngừa tái phát hiệu quả

Nguyên tắc BỔ CHÍNH - KHU TÀ trong điều trị bệnh xoang mũi không chỉ là một khái niệm lý thuyết, mà là một phương pháp ứng dụng thực tiễn đã được kiểm chứng hiệu quả. Cho đến thời điểm hiện tại, nguyên tắc này đã được áp dụng trong liệu trình điều trị xoang mũi tại Nam Y Đỗ Minh Đường và thu được thành quả vô cùng tích cực.

Bài thuốc điều trị xoang mũi tại Nam Y Đỗ Minh Đường được nghiên cứu bởi đội ngũ chuyên gia, trong đó đứng đầu là Thầy thuốc Ưu tú, BSCKII Lê Phương. Bài thuốc được kế thừa từ phương thuốc của Thái Y Viện triều Nguyễn, từng dùng để điều trị cho vua chúa thời xưa mắc các chứng “Tỵ trọc bất thông” (mũi nghẹt, chảy dịch), “Tỵ nùng”, “Nhãn thống” - tương ứng với bệnh viêm xoang, viêm mũi ngày nay.

Khác với các phương pháp chỉ tập trung giảm triệu chứng tạm thời, bài thuốc này đi theo đúng nguyên tắc YHCT: Khu tà - Thông khiếu - Tiêu viêm, đồng thời Bổ chính - Nâng cao chính khí - Phục hồi cơ địa. Khi tà khí (phong - hàn - thấp - nhiệt) được loại bỏ và chính khí đủ mạnh, cơ thể tự kháng lại yếu tố gây bệnh, xoang mũi được thông, niêm mạc được hồi phục và không còn tái phát.

Bài thuốc điều trị bệnh xoang mũi tại Nam Y Đỗ Minh Đường được kết hợp từ hàng chục loại thảo dược tự nhiên có dược tính cao. Đây đều là những loại thảo dược có công dụng đặc biệt tốt trong điều trị xoang mũi được các bác sĩ chuyên khoa trực tiếp nghiên cứu và chọn lọc.

Các nhóm thảo dược dược tiêu biểu trong điều trị xoang mũi:

• Nhóm khu phong - tán hàn - thanh nhiệt - giải độc: Đây là nhóm thảo dược có tác dụng loại bỏ tà khí phong, hàn, nhiệt - những yếu tố gây ra hoặc làm bùng phát viêm xoang cấp tính. Nhóm thuốc này giúp đẩy lùi triệu chứng cấp tính như ngạt mũi, đau trán, mũi chảy dịch vàng đặc, đồng thời ngăn nhiễm khuẩn lan rộng.
• Nhóm tuyên phế - lợi yết hầu - thông khiếu: Giúp khơi thông đường thở - làm thông xoang, hỗ trợ phục hồi chức năng hô hấp. Nhóm này phù hợp dùng ở cả giai đoạn cấp và mạn, giúp khai thông khiếu, cải thiện ngạt mũi - ho - đau đầu - giảm viêm vùng họng xoang.
• Nhóm hóa đàm - tiêu thấp: Tỳ hư sinh đàm, đàm trọc bít lỗ xoang, khiến bệnh dai dẳng không dứt. Nhóm này giúp làm tan đờm - tiêu thấp - giảm tiết dịch nhớt gây bít tắc. Rất cần thiết trong điều trị viêm xoang thể đàm thấp, dịch mũi dày, đục, mùi hôi, hay tái phát do cơ địa yếu, ăn uống kém.
• Nhóm bổ khí - kiện tỳ - ích chính khí: Nhóm thuốc này giúp nâng cao thể trạng - phục hồi hệ miễn dịch - phòng bệnh tái phát. Điều này rất quan trọng ở giai đoạn phục hồi sau viêm cấp hoặc điều trị duy trì, giúp bệnh nhân không còn phụ thuộc thuốc xịt, kháng sinh, hạn chế tái phát xoang mãn tính.

Các bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành gia giảm và điều phối các thành phần thảo sao cho phù hợp với cơ địa của từng người bệnh. Nhờ đó, hiệu quả của bài thuốc điều trị xoang mũi tại Nam Y Đỗ Minh Đường sẽ được hoàn thiện và giúp người bệnh duy trì sức khỏe tổng thể một cách tốt nhất.

Mỗi người bệnh với tình trạng sức khỏe và biểu hiện khác nhau, bác sĩ sẽ thăm khám và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp. Phác đồ điều trị và lộ trình dùng thuốc, trị liệu của mỗi người bệnh sẽ khác nhau, nhằm cải thiện sức khỏe toàn trạng, nâng cao chức năng tạng của và cải thiện bệnh.

Phác đồ điều trị viêm xoang cá nhân hóa là yếu tố cực kỳ quan trọng quyết định hiệu quả điều trị và khả năng phục hồi bệnh lâu dài. Trong YHCT, đặc biệt tại Nam Y Đỗ Minh Đường, việc xây dựng phác đồ cá nhân được xem là chìa khóa thành công giúp người bệnh thoát khỏi viêm xoang một cách toàn diện, bền vững, không tái phát.

Phác đồ viêm xoang

• Phác đồ viêm xoang cấp tính: Bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định sử dụng một số thành phần thảo dược có thể kiểm soát nhanh chóng các triệu chứng của viêm xoang cấp bao gồm: Tân di, Bạc hà, Bạch chỉ, Xuyên khung, Ké đầu ngựa, Tang diệp, Kim ngân hoa, Liên kiều, Cúc hoa, Phòng phong, Kinh giới, Hoàng bá, Trúc diệp, Hoàng kỳ, Đảng sâm, Bạch truật, Phục linh, Thục địa, Sơn thù, Ngũ vị tử, Đương quy, Sinh địa, Bạch thược, Cam thảo, Mộc hương.
• Phác đồ viêm xoang mãn tính: Nhóm thảo dược khu tà - tiêu viêm - khai khiếu (Tân di, Bạch chỉ, Xuyên khung, Ké đầu ngựa, Tang diệp), nhóm thảo dược bổ chính khí - nâng cao sức đề kháng (Hoàng kỳ, Đẳng sâm, Bạch truật, Phục linh, Cam thảo), nhóm thảo dược dưỡng huyết - phục hồi niêm mạc xoang (Thục địa, Đương quy, Bạch thược, Sinh địa, Huyền sâm, Sa sâm), nhóm thảo dược bổ Tạng, đặc biệt là Thận và Phế (Sơn thù, Hoài sơn, Ngũ vị tử, Tang bạch bì, Trạch tả, Viễn chí)

• Viêm xoang gây trào ngược: Nhóm thảo dược KHU TÀ - GIẢI UẤT - TIÊU VIÊM XOANG (Tân di, Bạc hà, Bạch chỉ, Ké đầu ngựa, Tang diệp, Hương phụ, Trần bì, Mộc hương, Kim ngân hoa, Liên kiều), nhóm KIỆN TỲ - HOÀ VỊ - GIÁNG NGHỊCH (Bạch truật, Ý dĩ, Hoài sơn, Mạch nha, Trần bì, Bán hạ, Sa nhân, Sinh khương, Mạch môn, Sinh địa, Cam thảo), nhóm BỔ CHÍNH - NGỪA TÁI PHÁT (Đẳng sâm, Hoàng kỳ, Đương quy, Sa sâm, Ngũ vị tử, Tang bạch bì, Sinh khương, Cam thảo, Phục linh)
• Viêm xoang gây viêm họng: Nhóm thảo dược Tiêu viêm - Thông khiếu - Giảm kích ứng họng (Tân di, Ké đầu ngựa, Bạch chỉ, Bạc hà, Tang diệp, Tang bạch bì, Kim ngân hoa, Liên kiều, Huyền sâm, Xạ can), nhóm thảo dược Dưỡng âm phế - Thanh nhiệt yết hầu - Tăng đề kháng (Mạch môn, Sa sâm, Ngũ vị tử, Sinh địa, Xạ can, Cam thảo, Cát cánh, Trần bì, Bán hạ, Bạch linh), nhóm thảo dược Bổ chính khí - Cố bản - Ngăn tái phát (Đẳng sâm, Hoàng kỳ, Bạch truật, Thục địa, Sơn thù, Tang ký sinh, Cam thảo, Mộc hương).

Phác đồ viêm mũi dị ứng

• Phác đồ viêm mũi dị ứng cấp tính: Nhóm thảo dược KHU PHONG - TÁN HÀN - GIẢI BIỂU (Kinh giới, Phòng phong, Tân di, Bạch chỉ, Tế tân), nhóm thảo dược THANH NHIỆT - GIẢI ĐỘC - KHAI KHIẾU (Kim ngân hoa, Liên kiều, Cúc hoa, Tang diệp, Ké đầu ngựa, Hoàng bá), nhóm thảo dược HÓA ĐÀM - TIÊU TRỪ DỊCH NHẦY (Bán hạ chế, Trần bì, Cam thảo), nhóm thảo dược BỔ CHÍNH KHÍ - ỔN ĐỊNH CƠ ĐỊA DỊ ỨNG (Hoàng kỳ, Đẳng sâm, Bạch truật, Phục linh, Thục địa, Ngũ vị tử).
• Phác đồ viêm mũi dị ứng mãn tính: Nhóm thảo dược KHU PHONG - TÁN HÀN - GIẢI BIỂU (Kinh giới, Phòng phong, Tân di, Bạch chỉ, Tế tân), nhóm THANH NHIỆT - GIẢI ĐỘC - KHAI KHIẾU (Kim ngân hoa, Liên kiều, Tang diệp, Cúc hoa, Ké đầu ngựa, Hoàng bá), nhóm HÓA ĐÀM - TIÊU TRỪ DỊCH NHẦY (Bán hạ chế, Trần bì, Cam thảo), nhóm BỔ CHÍNH KHÍ - ỔN ĐỊNH CƠ ĐỊA DỊ ỨNG (Hoàng kỳ, Đẳng sâm, Bạch truật, Phục linh, Thục địa, Ngũ vị tử).

Những nhóm thành phần thảo dược này đều được các sĩ chuyên khoa gia giảm theo tình trạng bệnh lý của từng người. Bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành thăm khám theo TỨ CHẨN (VỌNG - VĂN - VẤN - THIẾT), thông qua đó kê đơn thuốc theo phác đồ cá nhân phù hợp với từng người để có được kết quả tích cực nhất.

Nhằm nâng cao hiệu quả điều trị, cải thiện bệnh, Nam Y Đỗ Minh Đường xây dựng giải pháp điều trị toàn diện:

• Kết hợp dùng thuốc y học cổ truyền + trị liệu y học cổ truyền để phù hợp với từng đặc điểm bệnh lý của bệnh nhân
• Bác sĩ chuyên khoa sẽ tư vấn cho người bệnh phác đồ dinh dưỡng và chế độ sinh hoạt phù hợp để cải thiện sức khỏe tổng thể một cách tốt nhất.
• Người bệnh cũng sẽ được bác sĩ chuyên khoa chỉ định kết hợp với xông mũi, xông họng thảo dược, súc họng, uống trà gừng để cải thiện các triệu chứng bệnh lý khó chịu và giảm tình trạng viêm một cách tốt nhất.