Nguyên nhân mất ngủ tiền mãn kinh? Nên uống thuốc gì, cách điều trị

Chị em phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh phải đối mặt với rất nhiều xáo trộn trong cuộc sống cũng như sinh hoạt, một trong số đó là chứng mất ngủ. Mất ngủ tiền mãn kinh khiến nữ giới mệt mỏi, dễ cáu gắt, bất an, ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý. Vì vậy, hiểu rõ về những biểu hiện, nguyên nhân và cách điều trị giảm bớt các triệu chứng giai đoạn này là điều cần thiết để ổn định cuộc sống cho phái nữ.

Mất ngủ tiền mãn kinh là gì?

Trước khi đi tìm hiểu mất ngủ tiền mãn kinh là gì, chúng ta cần làm rõ khái niệm mãn kinh và tiền mãn kinh. Theo các bác sĩ chuyên khoa đầu ngành, giai đoạn mãn kinh là cột mốc đánh dấu quá trình sinh sản ở người phụ nữ đã kết thúc.

Nói một cách dễ hiểu, một người phụ nữ được xác định là mãn kinh đồng nghĩa với việc buồng trứng ngừng hoạt động, họ không còn kinh nguyệt nữa. Bất kì nữ giới nào cũng đều phải trải qua giai đoạn tiền mãn kinh. Tùy thuộc từng người mà độ tuổi xảy ra quá trình này có sự chênh lệch nhất định. Giai đoạn này thường xảy ra ở nữ giới độ tuổi 45 – 55. Những nữ giới trước 40 tuổi đã mãn kinh được gọi là mãn kinh sớm.

Giai đoạn tiền mãn kinh chính là giai đoạn chuyển tiếp từ thời kỳ sinh sản đến thời kỳ mãn kinh, thường xảy ra trước mãn kinh 8 – 10 năm. Không chỉ ảnh hưởng đến đời sống tình dục, giai đoạn tiền mãn kinh còn ảnh hưởng rất nhiều đến nhịp độ sinh hoạt của nữ giới, điển hình nhất là chứng mất ngủ.

Mất ngủ tuổi tiền mãn kinh là tình trạng chập chờn khó đi vào giấc ngủ, ngủ giữa đêm bị tỉnh giấc, sau khó ngủ, ngủ hay mê sảng, thức giấc mệt mỏi xảy ra ở nữ giới giai đoạn tiền mãn kinh.

Xem thêm: dấu hiệu bệnh tiền mãn kinh

Nguyên nhân và triệu chứng phụ nữ tiền mãn kinh mất ngủ

Hiểu rõ bản chất và triệu chứng mất ngủ ở nữ giới tiền mãn kinh sẽ giúp bạn có phương án xử lý tình trạng bệnh phù hợp, nâng cao hiệu quả điều trị.

Mất ngủ tiền mãn kinh – Nguyên nhân do đâu?

Thực tế, có rất nhiều nguyên nhân gây mất ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh. Chứng mất ngủ có thể bắt nguồn từ nguyên nhân trực tiếp là suy giảm nội tiết tố; cũng có thể do một số bệnh lý đi kèm như trầm cảm, huyết áp, các bệnh về xương khớp… hoặc cũng có thể do thói quen ăn uống, sinh hoạt thiếu điều độ.

• Suy giảm nội tiết tố:

Để đảm bảo giấc ngủ không bị gián đoạn, hoạt động của hệ thần kinh và nội tiết trong cơ thể phải có sự “ăn nhập” với nhau. Ở người bình thường khi chuẩn bị ngủ, tuyến nội tiết sẽ sản sinh ra hooc môn “phát tín hiệu nghỉ” đến tất cả các cơ quan trong cơ thể, trong đó có não bộ.

Tuy nhiên, sự rối loạn nội tiết tố ở nữ giới tiền mãn kinh, cụ thể là suy giảm nội tiết tố nữ estrogen dẫn đến quá trình xử lý, truyền tín hiệu và phối hợp với hệ thần kinh bị ảnh hưởng, dẫn đến chứng mất ngủ thường xuyên.

• Các bệnh lý nền:

Phụ nữ tiền mãn kinh phải đối mặt với nguy cơ mắc nhiều bệnh lý như loãng xương, huyết áp, tiểu đường… Đây cũng là những nguyên nhân có thể gây chứng mất ngủ kinh niên.

• Trầm cảm:

Progesterone ở phụ nữ tiền mãn kinh suy giảm gây ức chế chất dẫn truyền thần kinh GABA . Trong khi đó, đây chính là acid amin có tác dụng giảm căng thẳng, lo âu – những yếu tố tác động trực tiếp đến giấc ngủ hàng ngày của bạn.

• Thói quen ăn uống sinh hoạt không khoa học:

Thức quá khuya, uống nhiều đồ có cồn/ gas trước khi đi ngủ, áp lực công việc, cuộc sống…

Triệu chứng mất ngủ tiền mãn kinh

Tùy mức độ suy giảm nội tiết tố cũng như các bệnh lý mắc phải mà mất ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh có những triệu chứng cụ thể, biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau.

Chứng mất ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh có một số triệu chứng điển hình sau:

• Khó bắt đầu giấc ngủ và thường bị tỉnh dậy lúc nửa đêm (tầm 1 – 2 giờ sáng). Khi đã tỉnh dậy thì rất khó để ngủ tiếp.
• Giấc ngủ không sâu, khi ngủ rất hay mê sảng, khi tỉnh thấy cơ thể mệt mỏi.
• Cảm thấy buồn vô cớ, luôn bất an và rất dễ cáu giận khi thức giấc.
• Lúc nhớ lúc quên, hay bị đau đầu, chóng mặt và bốc hỏa.
• Nhạy cảm với âm thanh, dễ bị tỉnh giấc, giật mình.

Phương pháp điều trị mất ngủ tiền mãn kinh

Nếu không có những biện pháp điều trị kịp thời và đúng cách thì mất ngủ tiền mãn kinh dễ để lại những hậu quả xấu, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của nữ giới. Điển hình nhất là suy nhược thần kinh, suy giảm hệ miễn dịch, gia tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường, đột quỵ, ung thư,…

Vì vậy, thay vì âm thầm chịu đựng chứng mất ngủ tiếp diễn, nữ giới cần tìm hướng điều trị hợp lý để cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Điều trị mất ngủ tiền mãn kinh bằng mẹo dân gian

Dân gian có rất nhiều bài thuốc hay hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ đặc biệt an toàn, hiệu quả và rất dễ thực hiện. Để phát huy tối đa tác dụng của chúng, bạn cần kiên trì thực hiện mỗi ngày kết hợp với xây dựng lối sống khoa học.

Một số bài thuốc dân gian trị mất ngủ bạn có thể tham khảo là:

Uống nước hạt táo chua

• Giã nhỏ hạt táo chua bỏ vào nước đun sôi khoảng 10 phút.
• Lọc bỏ lấy nước uống thay nước lọc mỗi ngày.

Dùng canh cùi nhãn để trị mất ngủ

• Đem bỏ ½ bát cùi nhãn vào xoong. Đổ 500ml nước vào đun sôi để tinh chất trong quả nhãn tan đều trong nước.
• Uống canh long nhãn khi còn ấm. Bạn có thể cho thêm một ít đường phèn vào để nấu cùng để tạo thêm hương vị.

Uống trà hoa cúc

Trà hoa cúc có tác dụng an thần, hỗ trợ giấc ngủ rất tốt. Pha trà hoa cúc chữa mất ngủ cho phụ nữ tiền mãn kinh cũng rất đơn giản.

• Lấy một nhúm hoa cúc khô bỏ vào bình pha trà chuyên dụng, chế 1 ít nước sôi vào lắc nhẹ và bỏ nước.
• Tiếp tục cho thêm nước vào đầy bình trà, đậy kín nắp để khoảng 10 phút rồi uống.
• Trà hoa cúc uống ấm là ngon nhất. Vị trà thanh, hơi đắng nên bạn có thể cho thêm một ít cam thảo vào để dễ uống hơn.

Trị mất ngủ tiền mãn kinh bằng Tây Y

Sử dụng thuốc Tây Y điều trị mất ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh rất phổ biến, đa số áp dụng cho các trường hợp mất ngủ tiền mãn kinh thể nặng. Trường hợp áp dụng điều trị thuốc nữ giới cần tuân thủ chặt chẽ chỉ dẫn của bác sĩ, tránh tự ý tăng liều dùng hay kết hợp thêm bất kì loại thuốc nào.

Thuốc trị mất ngủ cho phụ nữ tiền mãn kinh được chia thành 3 nhóm chính là nhóm thuốc an thần, thuốc chống dị ứng và thuốc trầm cảm.

• Thuốc an thần: Giảm lo âu, căng thẳng, bất an, tạo lập giấc ngủ dễ dàng hơn. Một số thuốc an thần sử dụng phổ biến là Zolpidem, Zaleplon…
• Thuốc chống trầm cảm: Giảm rõ rệt các triệu chứng bốc hỏa, đau đầu gây mất ngủ. 2 loại thuốc chống trầm cảm được sử dụng phổ biến là sertraline và paroxetine.
• Thuốc chống dị ứng: Chỉ định trong các trường hợp bốc hỏa gây phát ban, ngứa ngáy khiến phụ nữ tiền mãn kinh mất ngủ.

Bài thuốc Đông Y chữa mất ngủ

Đông Y có nhiều bài thuốc quý, lành tính và cho hiệu quả cao trong điều trị chứng mất ngủ. Một số bài thuốc bạn có thể tham khảo là:

Bài thuốc 1: Nhất Nam Định Tâm Kháng – Bí quyết điều trị mất ngủ tiền mãn kinh 

Nhất Nam Định Tâm Khang là bài thuốc điều trị chứng mất ngủ an toàn mà hiệu quả cho người bệnh. Bài thuốc này được phục dựng và phát triển từ Thái Y Viện triều Nguyễn giúp vua Gia Long lấy lại được giấc ngủ sâu. Thuốc Nhất Nam Định Tâm Khang được được điều chế và phát triển phù hợp với cơ địa phù hợp của từng người bệnh trong thời hiện đại.

Dựa trên những thành tự của Y học triều Nguyễn, đội ngũ bác sĩ tại Nhất Nam Y Viện kết hợp với Viện Nghiên cứu & Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc đã phát triển ra bài thuốc với công thức hoàn hảo. Trải qua nhiều lần gia giảm và kiểm định chặt chẽ bởi những chuyên gia đầu ngành đã cho ra bài thuốc Nhất Nam Định Tâm Khang hoàn chỉnh. Thuốc có tác dụng giúp điều trị triệt để tình trạng mất ngủ của người bệnh với những triệu chứng khác nhau.

Sau khi chẩn đoán về tình trạng bệnh cùng những triệu chứng mất ngủ khác nhau, bác sĩ sẽ điều trị kết hợp linh hoạt với các bài thuốc trong bộ sản phẩm của Nhất Nam Định Tâm Khang để thuốc có thể phát huy được công dụng, rút ngắn thời gian điều trị. Theo đó, có 4 bài thuốc chính điều trị mất ngủ như sau:

Nhất Nam Định Tâm Hoàn – Bài thuốc chính đặc trị mất ngủ

• Thành phần: Tắng tó, Phù tiểu mạch, Bạch quả, Bá tử nhân, Trám đen, Lạc tiên, Tầm gửi, Táo nhân,  Bành vôi.
• Công dụng: Thuốc đặc trị tình trạng mất ngủ, đau đầu, ngủ không sâu giấc, khó ngủ, hay mộng mị.
• Cách dùng: Người bệnh nên uống thuốc trước khi đi ngủ.

Nhất Nam Dưỡng Tâm Huyết – Đặc trị mất ngủ thể khí huyết hư 

• Thành phần: Táo nhân, Hoàng kỳ, Sài hồ, Đẳng sâm, Kiện chí, Đương quy, Kiện chí, Phục thần,  Bạch truật, Long nhãn.
• Công dụng: Giúp người bệnh điều trị triệu chứng mất ngủ, rối loạn tiêu hóa, táo bón, mạch trầm nhược, ăn không tiêu, ăn kém, đầy bụng, xanh xao, tim đập hồi hộp trống ngực, mệt mỏi, lưỡi bệu nhợt, xanh xao, hoa mắt, chóng mặt,
• Cách dùng: Nên uống thuốc vào sáng tối sau khi ăn để thuốc phát huy tác dụng.

Nhất Nam Dưỡng Tâm Thận – Đặc trị mất ngủ thể tâm thận âm hư

• Thành phần: Thiên môn, Huyền sâm, Mạch môn, Thiên ma, Đan sâm, Sinh địa, Đẳng sâm.
• Công dụng: Loại bỏ tình trạng mất ngủ, khó đi vào giấc ngủ, ngủ mê, thức giấc, tâm phiền, đau đầu, nóng trong người, chất lưỡi khô, rêu lưỡi vàng, đầu lưỡi đỏ, đau lưng mỏi gối, ngũ tâm phiền nhiệt, mạch huyền sác.
• Cách dùng: Dùng thuốc vào mỗi sáng tối sau khi ăn mỗi ngày.

Nhất Nam Dưỡng Tâm Can – Đặc trị mất ngủ thể can khí uất kết 

• Thành phần: Bạch thược, Bạch truật, Bạch linh, Chỉ xác, Đương quy, Hương phụ, Viễn chí, Xuyên khung, Sài hồ, Táo nhân, Uất kim.
• Công dụng: Bài thuốc điều trị chứng mất ngủ, tính tình căng thẳng hay cáu gắt, hoa mắt chóng mặt, đau đầu, ù tai, tức ngực, tiện táo, tiểu vàng.
• Cách dùng: Ngày chia thành 2 lần uống, mỗi lần khoảng 15 viên hoàn, uống sáng chiều sau ăn khoảng 30 phút.

Bài thuốc 2

Bài thuốc được nhiều chị em áp dụng để cải thiện chất lượng giấc ngủ giai đoạn tiền mãn kinh. Ngoài điều trị hiệu quả chứng mất ngủ, can uất đảm hư còn có tác dụng tốt trong việc điều hòa tâm lý, chống căng thẳng cho phụ nữ trung niên giai đoạn này.

• Thành phần: Bài thuốc kết hợp 10 vị thuốc quý trong Đông Y là xương bồ, hương phụ, phục thần, sài hồ, bạch thược, mẫu lệ, bạch thược, viễn chí, xuyên khung và cam thảo.
• Cách sử dụng: Thuốc sắc uống theo thang, mỗi ngày dùng một thang chia làm nhiều lần uống trong ngày.

Bài thuốc 3

Bài thuốc có tác dụng tốt với những người bị mất ngủ kèm các biểu hiện bồn chồn, đánh trống ngực, chán ăn… Vì vậy, phụ nữ tiền mãn kinh có thể áp dụng bài thuốc này vừa để điều trị chứng mất ngủ, vừa để tăng cường sức khỏe.

• Thành phần: Tâm tỳ lưỡng hư kết hợp các vị thuốc quý như bạch truật, đẳng sâm, hoàng kỳ, cam thảo, mộc hương, long nhãn, viễn chí, đương quy…
• Cách sử dụng: Thuốc được sắc uống theo thang, mỗi ngày dùng 1 thang và chia làm nhiều lần uống trong ngày.

Bài thuốc 4: Định Tâm An thần thang

Là bài thuốc chữa mất ngủ an toàn, hiệu quả lâu dài được nghiên cứu bài bản bởi Trung tâm Nghiên cứu & Ứng dụng Thuốc dân tộc. Thuốc tuân thủ theo nguyên tắc điều trị của Đông y gồm 2 nhóm chính là trừ tà và phục chính với những nguyên liệu quý như lạc tiên, phục thần, táo nhân, củ bình vôi, hạt sen…

Thành phần: Bài thuốc kết hợp gần 30 dược liệu quý, điển hình nhất là dạ giao đằng, lạc tiên, phục thần, táo nhân, củ bình vôi, hạt sen, viễn chí, long nhãn…

Cách sử dụng:

• Người bệnh có thể lựa chọn uống thuốc sắc được chia sẵn theo thang, thuốc dạng viên hoàn hoặc dạng cao tùy theo sở thích.
• Thuốc dạng cao: Hòa 1 – 2 thìa cao với nước sôi, uống 2 lần/ ngày sau bữa ăn.
• Thuốc sắc theo thang: Ngày uống 1 thang, chia làm 2 lần uống sau bữa sáng và tối.
• Dạng viên hoàn: Uống 4 – 5 viên/ lần, ngày uống thuốc 2 lần sau bữa sáng và tối.

Tìm hiểu thêm

• Mất ngủ uống lá gì hiệu quả nhất
• Người già mất ngủ nên uống thuốc gì

Phòng ngừa tình trạng mất ngủ tiền mãn kinh

Tiền mãn kinh là giai đoạn xuất hiện tự nhiên và rất bình thường ở nữ giới trung niên. Thay vì lo lắng đối phó với các triệu chứng, bạn hãy xây dựng cho mình lối sống tích cực để giảm thiểu tối đa những biểu hiện tiêu cực.

• Giữ tâm trạng lạc quan nhất có thể: Nghe nhạc, theo học một bộ môn nghệ thuật như vẽ, hát, đàn… theo sở thích cá nhân.
• Xây dựng chế độ ăn uống khi bị khó ngủ thật khoa học: Ăn uống đủ chất, đúng giờ, tăng cường bổ sung rau xanh và trái cây tươi vào thực đơn hàng ngày. Bên cạnh đó, phụ nữ tiền mãn kinh không nên sử dụng các loại đồ uống chứa cồn/ chất gây nghiện.
• Đi ngủ đủ giấc, đúng giờ, vận động hợp lý. Tránh tập luyện quá sức hay tập luyện nặng vào buổi tối trước khi đi ngủ.

Địa chỉ khám bệnh mất ngủ giai đoạn tiền mãn kinh

Sử dụng bất kì phương pháp điều trị mất ngủ nào, dù là Đông Y hay Tây Y cũng cần có sự chỉ dẫn của bác sĩ. Vì vậy, nếu phải đối mặt với tình trạng mất ngủ ở giai đoạn tiền mãn kinh, bạn hãy đến cơ sở y tế thăm khám để có hướng điều trị sớm và hiệu quả nhất.

• Bệnh viện Phụ sản Trung Ương (43 Tràng Thi, Hoàn Kiếm, Hà Nội/ SĐT: 024 38252161)

Viện Phụ sản Trung ương là cơ sở y tế đi đầu về lĩnh vực Sản khoa trong cả nước, hội tụ đội ngũ bác sĩ giỏi cùng trang thiết bị y tế hiện đại bậc nhất. Đây là địa chỉ khám tiền mãn kinh được nhiều nữ giới an tâm lựa chọn.

• Bệnh viện Phụ sản Hà Nội ( 929 La Thành, Ba Đình, Hà Nội/ SĐT: 1900 6922)

Bệnh viện Phụ sản Hà Nội là bệnh viện chuyên khoa hàng đầu về Sản khoa của Hà Nội. Bệnh viện quy tụ những bác sĩ, chuyên gia đầu ngành giỏi cùng trang thiết bị y tế hiện đại. Ở đây có dịch vụ khám công và khám theo yêu cầu cho các chị em lựa chọn.

• Bệnh viện Bạch Mai (78 Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội/ SĐT: 024 38693731)

Với tuổi đời hơn 100 năm, Bệnh viện Bạch Mai vẫn là địa chỉ khám chữa bệnh uy tín được đông đảo người dân tin tưởng. Khoa phụ sản của bệnh viện là nơi bạn có thể an tâm khám và điều trị mất ngủ tiền mãn kinh.

• Bệnh viện Bưu Điện Hà Nội (49 Trần Điền, Hoàng Mai, Hà Nội & số 1 Yên Bái, Hai Bà Trưng, Hà Nội/ SĐT: 02439764463)

Bệnh viện Bưu điện được thành lập đến nay đã được 65 năm. Viện có nhiều chuyên khoa mũi nhọn, điển hình nhất là Sản phụ khoa, hỗ trợ sinh sản, ngoại tiết niệu, gây mê hồi sức và nội soi tiêu hóa.

• Nhất Nam Y Viện (Biệt thự 16, số 168 Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, Hà Nội/ SĐT: 02485851102)

Nhất Nam Y viện là đơn vị nghiên cứu chuyên sâu và bài bản các bài thuốc quý từ triều Nguyễn, được dẫn dắt bởi BS Nguyễn Thị Vân Anh (Nguyên trưởng Khoa Nội tại viện YHCT Trung Ương). Nhất Nam Y viện chính là nơi phục dựng thái Y viện của triều Nguyễn. Ngoài điều trị tận gốc chứng mất ngủ cho phụ nữ tiền mãn kinh và nhiều đối tượng khác, Nhất Nam Y viện còn khám và điều trị các bệnh lý khác.

• Trung tâm Nghiên cứu & Ứng dụng Thuốc dân tộc – đơn vị chăm sóc sức khỏe uy tín

Thuốc dân tộc có 3 cơ sở gồm: Biệt thự B31, ngõ 70 Nguyễn Thị Định, Thanh Xuân, Hà Nội (SĐT: 024 71096699); 145 Hoa Lan, phường 2, quận Phú Nhuận, TP. HCM (SĐT: 028 71096699); 116 Văn Lang, phường Hồng Gai, Hạ Long (0203 6570128).

Trung tâm Nghiên cứu & Ứng dụng Thuốc dân tộc là đơn vị chăm sóc sức khỏe cộng đồng uy tín với đội ngũ bác sĩ giỏi, tâm huyết và tận tình. Hiện tại, trung tâm đã sưu tầm được hơn 100 bài thuốc cổ phương cũng như nghiên cứu ứng dụng nhiều bài thuốc quý điều trị các bệnh lý như mất ngủ, đau dạ dày, yếu sinh lý, đại tràng…

Mong rằng những thông tin chia sẻ trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn tình trạng mất ngủ tiền mãn kinh. Thực tế, mất ngủ không đơn giản như bạn nghĩ. Hãy thăm khám và điều trị dứt điểm chứng bệnh này để tránh tác động xấu đến sức khỏe.

Phòng khám Nhất Nam Y Viện :

• Địa chỉ: Biệt thự 16, Ngõ 168 Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, Hà Nội
• Hotline: (024) 8585 1102 – 0928 42 1102
• Website: nhatnamyvien.com 
• Thời gian khám bệnh: Các ngày trong tuần