Suy thận mạn giai đoạn cuối có nguy hiểm không? Cách điều trị

Suy thận mạn giai đoạn cuối là tình trạng nguy hiểm đối với sức khỏe của bệnh nhân. Đó là khi thận gần như ngừng hoạt động, không thực hiện được đúng vai trò của mình đối với cơ thể người. Trong những trường hợp này, để duy trì sự sống bắt buộc bệnh nhân phải có sự can thiệp của ngoại khoa như chạy thận nhân tạo, ghép thận,… Và để hiểu hơn về vấn đề này, mời bạn đọc bài viết dưới đây để hiểu hơn.

Tổng quan về bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối

Thận là một cơ quan quan trọng trong cơ thể làm chức năng lọc máu, bài tiết và đào thải độc tố ra bên ngoài thông qua đường nước tiểu. Nếu như cơ quan gặp vấn đề về bệnh lý sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và thậm chí tính mạng của người bệnh. Chính vì thế suy thận mạn tính giai đoạn cuối là tình trạng đặc biệt nghiêm trọng.

Thế nào là suy thận mạn giai đoạn cuối

Suy thận là bệnh lý phát triển qua 5 giai đoạn từ cấp độ 1 đến cấp độ 5 tương ứng với khả năng hoạt động của thận. Trong đó cấp 5 chính là cấp cuối cùng nguy hiểm nhất. Lúc này thận gần như không thể tự hoạt động được, máu không được lọc, chất độc không bài tiết ra bên ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe và sự hoạt động của các cơ quan khác.

Thông thường người bị suy thận mạn thường chuyển biến thành giai đoạn cuối sau 10 – 20 năm từ khi phát hiện mắc suy thận. Nhưng đó chỉ khi người bệnh chăm sóc sức khỏe thật tốt, chế độ ăn uống, cùng lối sống lành mạnh. Đồng thời kết hợp các biện pháp điều trị Đông y, Tây y theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Nguyên nhân chính

Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng suy thận mạn giai đoạn cuối, nhưng nguyên chính vẫn là do người bệnh đã mắc bệnh suy thận trước đó. Tuy nhiên việc điều trị dần không có hiệu quả, biến chứng thêm nhiều căn bệnh khác, vô tình khiến thận ngày càng suy giảm khả năng hoạt động và chuyển sang giai đoạn cuối.

Một số lý do khác cũng là căn nguyên đẩy nhanh quá trình chuyển biến cấp độ của suy thận như sau:

• Người gặp biến chứng của suy thận như sỏi thận, kích thước sỏi lớn chèn ép vào cơ quan khác niệu đạo, niệu quản. Ung thư bàng quang hoặc ở nam giới là do quá trình tăng sinh quá mức.
• Người bệnh mắc viêm cầu thận hoặc những bệnh lý khác trên hệ thống đường tiết niệu.
• Do tuổi cao, sức đề kháng kém, mắc các bệnh về cao huyết áp, đái tháo đường, tiểu đường, tăng lượng Cholesterol trong cơ thể,… cũng là nguyên nhân khiến suy thận chuyển biến xấu.

Triệu chứng suy thận mạn giai đoạn cuối

Khi người bệnh bị suy thận mạn tính giai đoạn cuối thì mọi triệu chứng và biểu hiện ngày càng rõ ràng hơn rất dễ để nhận biết. Cụ thể như sau:

• Các cơn đau chuyển biến mạnh mẽ hơn ở lưng, bụng và lan đến nhiều vị trí xung quanh khác.
• Lượng nước tiểu giảm đi đáng kể do thận không còn hoạt động như bình thường, thậm chí cả ngày không thấy đi tiểu.
• Người mệt mỏi, suy nhược, cơ thể, thiếu máu trầm trọng do không được lọc, các cơ quan hoạt động kém, không có dưỡng chất đi nuôi cơ thể.
• Bị mất khẩu vị, ăn không ngon, ngủ không yên, cảm giác buồn nôn và nôn cộng thêm chán ăn, đầy bụng.
• Cơ thể bị mất nước nghiêm trọng, tinh thần không minh mẫn, tỉnh táo, thiếu tập trung nghiêm trọng.
• Người bệnh bị suy thận giai đoạn cuối còn gặp các vấn đề xương khớp, ở nữ còn bị rối loạn kinh nguyệt và nam giới có cảm giác “bất lực” không còn ham muốn.
• Các triệu chứng có thể trầm trọng hơn rất nhiều. Hầu như bệnh nhân giai đoạn này đều phải nhập viện, điều trị để theo dõi tình hình sức khỏe và sớm có biện pháp điều trị phù hợp nhất.

Suy thận giai đoạn cuối có nguy hiểm không? Sống được bao lâu

Suy thận mạn tính giai đoạn cuối là tình trạng sức khỏe cực kỳ nguy hiểm, ảnh hưởng rất nhiều đến mọi hoạt động sống của con người. Nếu không được chữa trị kịp thời rất có thể sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm khác đe dọa trực tiếp đến tính mạng của bệnh nhân. Một số những biến chứng suy thận mạn giai đoạn có thể gặp phải phải kể đến như:

• Nhiễm trùng da do da khô, cơ thể mất nước. Đó là do thận không hoạt động, lượng nước cấp vào không đi nuôi dưỡng những tế bào khiến chúng bị, khô, bong tróc nứt nẻ.
• Suy thận giai đoạn cuối sẽ tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường tiết niệu cao hơn. Ở chị em là viêm niệu đạo, mắc các bệnh phụ khoa. Ở nam giới là viêm tuyến tiền liệt, di tinh, yếu sinh lý thậm chí là mất cảm giác “bất lực hoàn toàn”.
• Các khung xương ngày càng yếu đi, chỉ một va chạm nhẹ nhàng cũng khiến bạn bị thâm tím đau đớn kéo dài. Người bệnh còn dễ mắc các bệnh về xương khớp như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp phản ứng,…
• Cơ thể thiếu chất dinh dưỡng, ngày càng ốm yếu, tạo điều kiện cho rất nhiều loại vi khuẩn gây bệnh, tác nhân gây hại xâm nhập vào bên trong cơ thể.
• Thận yếu, cơ quan ảnh hưởng đầu tiên chính là gan, người bệnh có thể bị suy gan cấp tính, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất chuyển hóa năng lượng ở người.
• Ngoài ra suy thận mạn tính giai đoạn cuối còn khiến xuất hiện rất nhiều biến chứng khác nữa như: Rối loạn tuần hoàn máu, mất trí nhớ, mắc các bệnh về tim mạch, đột quỵ, huyết áp, tích tụ dịch nhầy ở phổi….

Người bị suy thận mạn tính giai đoạn cuối thì không chữa được, còn sống được bao lâu thì hoàn toàn phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe hiện tại, phương pháp áp dụng để điều trị cải thiện. Thông thường từ khi được chẩn đoán là giai đoạn cuối thì thời gian người bệnh có thể tiếp tục duy trì cuộc sống vào khoảng 7 – 10 năm.

Nếu được chăm sóc tốt cùng phương pháp điều trị phù hợp với cơ thể thì thời gian có thể lâu hơn trên 10 năm. Còn trong trường hợp, bệnh nhân không được điều trị đúng cách, nguy cơ tử vong là rất cao, thời gian sống cũng không tới 6 tháng.

Cách điều trị bệnh thận mạn giai đoạn cuối

Như đã nói suy thận mạn giai đoạn cuối không thể chữa khỏi, duy trì cuộc sống cần có sự can thiệp ngoại khoa, máy móc nhân tạo để thay thế chức năng của thận.

Hiện nay để điều trị bệnh sẽ có 3 phương pháp được xem là tiên tiến và hiện đại nhất hiện nay được áp dụng trên toàn thế giới chính là lọc màng bụng, chạy thận nhân tạo và ghép thân. Mỗi phương pháp sẽ có những ưu và nhược điểm riêng biệt và phù hợp được với từng đối tượng khác nhau.

Phương pháp lọc màng bụng

Phần bụng của con người có một lớp màng bán thấm, lợi dụng lớp màng này để lọc. Lúc này khoang bụng sẽ trở thành khoang dịch lọc và các chất có nồng cao sẽ được khuếch tán và di chuyển từ khoang dịch lọc sang khoang máu. Nước thừa sẽ chuyển về màng bụng do sự chênh lệch của áp suất trong khoang bụng.

Hiện nay khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển nên lọc màng bụng cũng có nhiều kiểu khác nhau để đáp ứng được nhiều đối tượng bệnh nhân, giúp cho hiệu quả lọc sẽ tốt hơn.

• Lọc màng bụng liên tục ngoại trú: Phương pháp này người bệnh có thể tự thực hiện tại nhà và nhận dịch tại bệnh viện. Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn cụ thể về phương pháp, cách thực hiện đúng nhất. Về nhà bạn làm theo và cứ 4 giờ thì xả dịch lọc một lần thay vào đó là 2 lít dịch lọc mới. Trong quá trình lọc, người bệnh vẫn sinh hoạt di chuyển bình thường.
• Lọc màng bụng tự động: Phương pháp này bệnh nhân phải đến bệnh viện để lọc một cách tự động có sự trợ giúp của kỹ thuật, máy móc. Được chia thành hai hình thức là:
• Lọc màng bụng liên tục theo chu kỳ: Phương pháp này một lượng dịch lọc được đưa vào ổ bụng và lọc vào ban đêm khoảng 3 – 10 lần một cách tự động. Vào ban ngày bạn sẽ thay dịch lọc mới và được tháo ra và ban đêm để lọc tự động.
• Lọc màng bụng cách quãng ban đêm: Người bệnh sẽ không lưu dịch lọc trong ổ bụng mà mà tăng cường vào ban đêm để lọc, giảm tối đa lượng nước thừa cũng như chuyển hóa hết các chất tích tụ vào ban đêm

Phương pháp này có ưu điểm là thực hiện đơn giản, dễ dàng hơn. Một số đối tượng nhất định còn được mang về nhà lọc, không phải nằm viện, không phụ thuộc quá nhiều vào máy móc. Việc lọc máu cũng sẽ không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng và cuộc sống sinh hoạt của bệnh nhân. Chế độ ăn uống diễn ra bình thường không cần kiêng khem quá mức như chạy thận nhân tạo.

Tuy nhiên phương pháp này cũng có một số hạn chế đo là người bệnh mang theo một ống thông bên người. trong trường hợp không vệ sinh sạch sẽ, không tuân thủ đúng những hướng dẫn kỹ thuật của bác sĩ có thể khiến bụng bị nhiễm trùng. Thậm chí, trong một vài trường hợp không có sự quan sát thực hiện của bác sĩ, dịch dễ bị chảy ra khỏi rổ bụng chèn ép vào cơ hoành và gây nhiều biến chứng khác.

Chạy thận nhân tạo

Hiện nay 80% bệnh nhân bị suy thận mạn tính giai đoạn cuối đều sẽ ứng dụng biện pháp chạy thận nhân tạo. Hình thức này, người bệnh sẽ được nối hai ống dẫn lưu vào một chiếc máy chạy thận.

Máu chưa được lọc sẽ đi vào một ống vào trong máy thực hiện lọc, đào thải độc tố rồi truyền máu được lọc qua ống dẫn lưu còn lại vào cơ thể người. Mỗi lần lọc như thế trùng bình sẽ mất khoảng 3 – 4 tiếng và 1 tuần phải lọc khoảng 2 – 3 lần.

Ưu điểm của phương pháp này chính là máu được lọc loại bỏ hoàn toàn độc tố ra bên ngoài, các chất độc cũng được bài tiết, lọc sạch. máy móc thực hiện đều là tiên tiến khoa học nhất lại có thêm sự giám sát của cán bộ y tế, Nhờ đó hạn chế nguy cơ biến chứng và nhiễm trùng có thể xảy ra.

Tuy nhiên, người bệnh thực hiện phương pháp này gần như sống nhờ dựa vào máy móc và bệnh viện. Chế độ ăn uống cũng rất phức tạp, kiêng khem nhiều thứ thì việc chạy thận nhân tạo mới có hiệu quả cao. Ngoài ra, một số người sẽ gặp tác dụng phụ từ nhẹ đến nặng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, tái biến về tim mạch,…

Ghép thận

Ghép thận là phương pháp điều trị gần như 80% tình trạng bệnh, giúp cuộc sống quay trở lại bình thường, tuổi thọ cũng sẽ cao hơn hai phương pháp trên.

Đó là việc phẫu thuật ghép một quả thận khỏe mạnh bình thường vào trong người bệnh thay thế cho quả thận đã suy giảm chức năng hoạt động. Bệnh nhân sẽ không phải phụ thuộc quá nhiều vào máy móc chỉ cần điều trị một lần là được.

Tuy nhiên, ghép thận là phương pháp hữu ích nhất nhưng cũng là phương pháp khó thực hiện nhất. Bởi để được ghép thận cần rất nhiều yếu tố, quả thận của người hiến phải có những chỉ số tương thích với người được hiến.

Điều này rất khó khăn, thậm chí nhiều người là người thân trong gia đình cũng không thể hiến được. Hơn nữa chi phi cho một cuộc phẫu thuật ghép thận rất cao, sức khỏe của người bệnh cũng phải đủ tiêu chuẩn mới có thể được ghép thận.

Bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối nên ăn gì

Chế độ ăn uống cho người bị suy thận mạn cũng đóng vai trò quan trọng giúp làm chậm quá trình chuyển biến bệnh. Ngược lại nếu không được kiểm soát đúng cách có thể đẩy nhanh tình trạng suy giảm chức năng thận hơn, là tiền đề để gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Cụ thể những lưu ý trong chế độ dinh dưỡng như sau:

Đảm bảo đủ năng lượng

Người đang thực hiện chạy thận nhân tạo cần cấp đủ 30 – 35 kcal/ kg/ ngày. Trong đó năng lượng từ đạm khoảng 15%, chất béo là 25% và từ tinh bột là 60%, có thể tăng giảm một chút.

Trước khi lọc thận cần ăn uống đầy đủ các loại thực phẩm như cơm, thịt, trứng cá để cơ thể đủ sức khỏe tiến hành chạy thận nhân tạo, đề phòng hạ đường huyết khi thực hiện.

Thực phẩm giàu chất đạm

Người bị thận giai đoạn cuối cần 1,2 – 1,4g/ kg/ ngày. Như vậy một người nặng khoảng 50kg thì cần khoảng 65 – 70g đạm là đủ dinh dưỡng. Các loại có nhiều đạm tốt cho cơ thể phải kể đến như thịt bò, thịt gà, trứng gà, sữa bò tươi, các loại cá,…

Hàm lượng nước và muối

Bạn cần hạn chế tối đa muối trong khẩu phần ăn của mình. Theo các khuyến cáo không vượt qua 2 – 3g muối/ ngày. Trong bữa cũng nên hạn chế (hoặc không sử dụng) những loại thực phẩm lên men, dưa chua, cà pháo, cá mặn, hoa quả đóng hộp, mắm tôm, đồ đông lạnh, đồ ăn chế biến sẵn.

Về nước cấp đủ nước mỗi ngày từ nhiều nguồn khác nhau nước lọc, nước canh, súp, cháo, nước ép, sinh tố,… Hạn chế uống nước canh và rau quả (không quá 600ml/ ngày) vì chứa nhiều muối và kali.

Hạn chế thực phẩm chứa nhiều Kali

Kali vốn là chất rất quan trọng trong việc duy trì nhịp tim, nhịp thở cần thiết cho cơ thể,. Tuy nhiên khi bị suy thận thì cơ thể không còn khả năng đào thải Kali không tốt qua nước tiểu được nữa. Chúng sẽ tích tụ trong máu gây nhiều bệnh khác.

Các loại thực phẩm chứa nhiều Kali phải kể đến như: Măng tây, búp cải xanh, sầu riêng, quả khô, đậu tương, đậu xanh, khoai tây, rau khoai lang, rau muống,… Nếu không những thực phẩm muốn sử dụng khi chế biến cần cắt nhỏ để hòa tan Kali.

Hạn chế những loại quả có vị ngọt

Đu đủ, táo ngọt, dứa, nho,… đều là những thực phẩm hạn chế sử dụng tối đa trong bữa ăn hằng ngày của người đang chạy thận nhân tạo.

Nhìn chung thì chế độ ăn uống của người suy thận giai đoạn cuối rất phức tạp và cần kiêng khem nhiều thứ. Tất cả cũng là để giảm áp lực chèn ép lên thận, giúp quá trình lọc máu nhân tạo được diễn ra tốt hơn. Người bệnh nên thực hiện đầy đủ và tuân theo để chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất.

Trên đây là một số thông tin về bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối, nguyên nhân, biểu hiện các phương pháp điều trị chính cũng nưu chế độ ăn uống khoa học nhất. Hy vọng với những điều này này giúp bạn hiểu hơn về bệnh cũng như biết cách chăm sóc sức khỏe của mình tốt nhất.