Viêm hang vị trào ngược thực quản
Viêm hang vị trào ngược thực quản là tình trạng dịch vị acid trong dạ dày bị đẩy ngược lên trên, đồng thời, kích hoạt phản ứng viêm thực quản và dạ dày. Vậy bệnh lý này là gì? Có nguy hiểm hay không? Bài viết tổng hợp những thông tin cần biết về căn bệnh cũng như hướng điều trị hiệu quả nhất hiện nay.
Viêm hang vị trào ngược thực quản là gì?
Hang vị là nơi tiếp nhận và đảm nhiệm vai trò xử lý lượng thức ăn được dung nạp vào cơ thể, đồng thời tiết ra dịch vị để phân giải thức ăn. Viêm hang vị là tình trạng vùng niêm mạc hang vị bị tổn thương, viêm loét.
Thực quản có vai trò đưa thức ăn từ khoang miệng vào dạ dày bằng cách giãn cơ thực quản. Sau khi thức ăn đã đến dạ dày cơ này sẽ co lại. Tuy nhiên, có thể do một vài tổn thương khiến cơ thực quản hoạt động kém làm acid tại vùng hang vị trào ngược lên thực quản.
Viêm hang vị trào ngược thực quản là tình trạng dịch trong hang vị trào ngược lên thực quản gây lên cảm giác ợ chua, ợ nóng, khó chịu. Bệnh không nguy quá hiểm, hoàn toàn có thể điều trị khỏi bằng thuốc kết hợp chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, sẽ biến chứng sang các bệnh nguy hiểm khác:
- Loét thực quản: Tình trạng viêm hang vị trào ngược xảy ra quá nhiều lần sẽ kích hoạt phản ứng viêm sẽ làm tổn thương thực quản, các vết loét dần hình thành, gây đau đớn, nặng hơn có thể xuất huyết thực quản, gây khó nuốt khi ăn.
- Thực quản Barrett: Niêm mạc thực quản bị kích thích trong thời gian dài tổn thương tới tế bào lót của thực quản, gây ung thư biểu mô tuyến thực quản.
- Viêm thanh quản, viêm phế quản: Niêm mạc thực quản bị kích thích trong thời gian dài trở thành nguyên nhân gây hàng loạt các bệnh lý về hô hấp
- Ung thư thực quản: Các vết viêm loét tại thực quản để lâu sẽ biến thành các khối u ác tính (ung thư).
Nguyên nhân gây viêm hang vị trào ngược
Viêm hang vị trào ngược thực quản có thể có nhiều lý do, nhưng theo các chuyên gia về tiêu hóa, bệnh thường xuất hiện bởi những nguyên nhân sau:
- Nguyên nhân do thực quản: Cơ thắt thực quản bị rối loạn. Đóng vai trò là “hàng rào” thực hiện chức năng đóng, mở để vận chuyển thức ăn từ cổ họng xuống dạ dày. Tuy nhiên, do những rối loạn chức năng, cơ đóng mở hoạt động không nhiệm vụ. Lượng acid trong dạ dày, cụ thể là hang vị trào ngược lên thực quản.
- Nguyên nhân do hang vị dạ dày: Dạ dày, cụ thể là hang vị dạ dày đang gặp các vấn đề như: Viêm loét, u hang vị, polyp… Do nằm ở vị trí thấp nhất trong dạ dày, tiếp giáp với tá tràng do vậy có nguy cơ nhiễm khuẩn cao. Đồng thời đây cũng nơi tiêu hóa thức ăn nên thường sẽ có lượng acid cao.
- Ứ đọng thức ăn tại hang vị: Do quá trình tiêu hóa diễn ra chậm, thức ăn lưu thông xuống ruột chậm gia tăng áp lực cho dạ dày nói chung hang vị nói riêng.
- Stress: Khi căng thẳng, lo âu não bộ sẽ tiết ra hormone cortisol, gia tăng axit trong hang vị, đồng thời kích thích co thắt dạ dày. Đồng thời hormone này sẽ tác động lên thực quản, làm thực quản suy yếu gây phản ứng trào ngược.
- Ăn uống thiếu khoa học: Ăn quá no hoặc quá đói, sử dụng thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ… làm gia tăng nguy cơ trào ngược thực quản.
- Sử dụng chất kích thích: Rượu bia, thuốc lá là nguyên nhân gây ức chế tốc độ làm làm rộng dạ dày, giảm khả năng tiết nước bọt và tăng lượng axit kích thích phản ứng trào ngực thực quản.
- Mang thai: Hormone estrogen và progesterone tăng đột ngột khiến giãn cơ thực quản. Cùng với đó, em bé lớn sẽ chiếm diện tích và gây áp lực lên hang vị khiến acid trào ngược lên thực quản.
- Tác dụng phụ của thuốc: Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Glucagon, aspirin, thuốc huyết áp có thể gây tình trang này.
- Béo phì: Cân nặng chính là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến viêm hang vị trào ngực thực quản, do khi quá béo sẽ gây áp lực lên dạ dày kích thích acid trào ngược.
Dấu hiệu nhận biết viêm hang vị trào ngược thực quản
Nếu có một trong những dấu hiệu dưới đây và xuất hiện lặp đi lặp lại hơn một lần, rất có thể bạn đã mắc phải viêm hang vị trào ngược thực quản. Đừng chần chờ, hãy đến ngay các cơ sở Y tế để được thăm khám, điều trị sớm.
- Ợ hơi, ợ chua: Một biểu hiện phổ biến của viêm hang vị trào ngược thực quản mà hầu hết người bệnh đều có cảm giác này. Ợ hơi là tình trạng khí thừa tại dạ dày bị đẩy ngược lên thực quản. Ợ nóng đi kèm với biểu hiện đau thượng vị.
- Nôn ói: Khi lượng acid trong hang vị trào ngược lên thực quản, cổ họng bị kích thích, khiến bệnh nhân có cảm giác buồn nôn, nhất là vào ban đêm.
- Ho, khàn giọng: Do thường xuyên chịu tác động bởi acid tại hang vị dạ dày, thanh quản chịu tổn thương. Vì vậy, ở một số bệnh nhân sẽ có tình trạng: ho, khàn giọng.
- Đau tức thượng vị: Sở dĩ người bệnh có cảm giác này là do khi đầu mút thần kinh tại niêm mạc thực quản bị kích thích khi acid trào ngược. Cảm giác đau tức cũng vì thế được hình thành, khiến người bệnh khó chịu.
- Khó nuốt: Chịu ảnh hưởng bởi acid trào ngược trong thời gian dài và liên tục, niêm mạc thực quản sẽ bị sưng, viêm, thậm chí là bị thu hẹp. Do đó, khi nuốt thức ăn, sẽ có cảm giác đau, khó nuốt.
- Ngoài ra, những triệu chứng như: Miệng tiết nhiều nước bọt, đắng miệng, khó thở… cũng có thể là những biểu hiện cảnh báo bạn đang gặp tình trạng viêm hang vị trào ngược thực quản.
CHUYÊN GIA 40+ KINH NGHIỆM SẴN SÀNG TƯ VẤN
Thầy thuốc Ưu tú, BSCKII. Lê Phương
- Bác sĩ YHCT CKII
- Nguyên Phó Giám Đốc Bệnh viện YHCT Hà Đông
- Hơn 40 năm kinh nghiệm trong khám chữa bệnh bằng YHCT 
Chẩn đoán viêm hang vị trào ngược thực quản
Để chẩn đoán một cách chính xác bệnh, ngoài dựa vào các triệu chứng, các bác sĩ chuyên khoa thường chỉ định người bệnh thực hiện một trong các xét nghiệm chuyên sâu dưới đây. Và từ đó, đánh giá tình trạng bệnh cũng như phác đồ điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân.
- Nội soi: Bác sĩ tiến hành đưa ống mềm có gắn camera vào dạ dày, thực quản để quan sát các tổn thương bên trong. Trong quá trình nội soi dạ dày có thể sẽ không xuất hiện các cơn trào ngược, tuy nhiên bác sĩ vẫn có thể quan sát các tổn thương tại hang vị và thực quản do tác động của acid. Trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể lấy mẫu mô để sinh thiết giúp phát hiện các biến chứng
- Đo áp lực thực quản: Là xét nghiệm giúp đo các cơn co thắt tại thực quản khi người bệnh thực hiện khả năng nuốt
- Xét nghiệm Ambulatory acid: Đặt thiết bị theo dõi trong thực quản nhằm xác định thời gian và số lần acid trào ngược lên thực quản.
- Chụp X- quang: Sau khi người bệnh uống một chất lỏng bao phủ và lấp đầy niêm mạc đường tiêu hóa, lớp phủ này cho phép bác sĩ quan sát được bóng của thực quản và dạ dày. Tuy nhiên, phương pháp có nhiều những hạn chế so với 4 phương pháp còn lại
Cách điều trị hiệu quả viêm hang vị trào ngược thực quản
Để điều trị tình trạng viêm hang vị trào ngược thực quản có nhiều cách, hiệu quả nhất là kết hợp thói quen sống khoa học với thuốc kháng sinh hoặc cách bài thuốc Đông y. Mỗi loại có những thế mạnh và hạn chế khác nhau. Người bệnh có thể căn cứ vào từng tình trạng và mong muốn để có phương pháp phù hợp.
Điều trị bằng thuốc Tây
Những loại thuốc kháng sinh sau thường được chỉ định khi kê đơn điều trị khi bệnh:
- Thuốc tăng cơ thắt thực quản: Baclofen có tác dụng làm giảm tần suất thư giãn quá mức của cơ thực quản. Từ đó giúp ngăn acid trào ngược lên thực quản.
- Ức chế tiết acid: Hạn chế việc tiết acid quá mức gây tình trạng viêm loét, kiểm soát lượng acid trào ngược với thuốc Omeprazole, Rabeprazole, Esomeprazole
- Ức chế bơm proton: Nhóm thuốc Lansoprazol và Pantoprazol làm giảm các triệu chứng của bệnh: Ợ nóng, trào ngược acid…
- Nhóm thuốc tiêu diệt khuẩn HP (Helicobacter pylori): Amoxicillin, clarithromycin là nhóm thuốc được chỉ định nếu phát hiện khuẩn HP tại hang vị hay thực quản.
Điều trị viêm hang vị trào ngược thực quản bằng thuốc Tây được nhiều người lựa chọn bởi hiệu quả vượt trội, các triệu chứng bệnh được thuyên giảm nhanh chóng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc trong thời gian dài người bệnh sẽ phải đối mặt với một số những tác dụng phụ không mong muốn. Hơn nữa, khi sử dụng cần tuân thủ tuyệt đối các khuyến cáo từ chuyên gia.
Hỗ trợ cải thiện trào ngược bằng mẹo dân gian
Không có hiệu quả nhanh, tức thời như thuốc Tây những những bài thuốc dân gian luôn được đánh giá cao, vì thường sử dụng các nguyên liệu từ thảo dược, lành tính, dù sử dụng lâu dài cũng không có tác dụng phụ. Tuy nhiên, các bài thuốc dân gian chỉ có tác dụng thuyên giảm triệu chứng, chứ không có tác dụng chữa bệnh
- Nghệ tươi và mật ong:
Curcumin trong nghệ tươi có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày thực quản, kiểm soát viêm nhiễm, ngăn chặn viêm loét.
Cách thực hiện: Nghệ tươi cạo vỏ, rửa sạch cho vào giã hoặc sử dụng máy xay, xay nhuyễn. Sau đó, cho thêm 1 thìa mật ong vào và 100ml nước, khuấy đều. Sử dụng hằng ngày trước các bữa ăn sáng.
- Tỏi và mật ong
Chứa những hoạt chất có tác dụng đẩy lùi sử tấn công của vi khuẩn Hp, giảm chứng ợ nóng, ợ hơi. Tỏi và mật ong không chỉ chứa thành phần dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, mà còn là bài thuốc thường được sử dụng để cải thiện các bệnh lý về dạ dày trong đó có viêm hang vị trào ngược thực quản.
Cách thực hiện: 500g tỏi bóc vỏ, đập dập cho vào bình thủy tinh cùng 300ml mật ong nguyên chất. Đậy nắp lại trong khoảng 3 tuần là có thể sử dụng. Sử dụng kiên trì 2 tép tỏi trước các bữa ăn sẽ giúp cải thiện các triệu chứng bệnh.
- Lá trầu không
Hoạt chất Tanin trong lá trầu không có tác dụng làm lành các tổn thương, ngăn chặn vi khuẩn phát triển gây trào ngược thực quản, đồng thời giúp cân bằng pH.
Cách thực hiện: Lấy 10 lá trầu không rửa sạch cùng nước muối loãng. Sau đó, cho lá trầu không đun sôi 15 phút cùng 300ml nước, chắt lấy nước cốt, nên uống trước các bữa ăn trưa để có hiệu quả tối ưu nhất.
- Chuối xanh
Theo Đông y, chuối xanh có vị chát, tính bình giúp kháng viêm hiệu quả. Đồng thời, trong chuối xanh có rất nhiều vitamin, chất xơ giúp làm dày niêm mạc, ngừa tổn thương.
Cách thực hiện: Dùng 2 quả chuối xanh, gọt sạch vỏ ngâm với nước muối hoặc nước vo gạo để sạch nhựa. Sau đó cắt thành lát mỏng vừa ăn, tiếp tục ngâm với nước muối 15 phút cho bớt chát, sau đó vớt ra ăn cùng với cơm. Nên áp dụng kiên trì 3 lần/ tuần sẽ thấy hiệu quả.
Biện pháp phòng tránh viêm hang vị trào ngược thực quản
Theo khuyến cáo từ các chuyên gia tiêu hóa, cách phòng tránh bệnh tốt nhất là xây dựng lối sống khoa học. Các biện pháp này cũng được khuyên dùng khi đang điều trị bệnh. Cụ thể như sau:
- Kiểm soát cân nặng: Việc duy trì cân nặng hợp lý không chỉ khiến bạn tự tin mà còn ngăn ngừa việc gây áp lực lên thực quản.
- Không sử dụng chất kích thích: Rượu bia, thuốc lá… sẽ làm giảm khả năng hoạt động của cơ thắt thực quản, đồng nghĩa việc gia tăng nguy cơ trào ngược
- Kê cao gối khi ngủ: Đối với những người hay bị ợ nóng, ợ chua về đêm, ảnh hưởng giấc ngủ nên kê cao gối hoặc đầu giường để giảm thiểu khả năng trào ngược thực quản.
- Không nằm ngay sau ăn: Thực quản có tác dụng tiêu hóa thức ăn, việc năm ngay sau ăn sẽ khiến quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra chậm, gia tăng nguy cơ trào ngược lên thực quản
- Ăn những thức ăn dễ tiêu hóa và nhai kỹ: Ăn thức ăn mềm và nhai kỹ sẽ tránh hệ tiêu quá phải hoạt động quá nhiều. Tránh việc tiết acid quá mức và co bóp liên lục để nghiền nát thức ăn.
- Hạn chế phẩm chiên rán: Những thực phẩm nhiều dầu mỡ chính là thủ phạm gây trào ngược, vì vậy hãy hạn chế những thực phẩm này.
- Mặc quần áo thoải mái: Nên lựa chọn những bộ quần áo thoải mái, tránh trang phục quá bó sát gây áp lực cho dạ dày thực quản
- Luyện tập thể thao: Luyện tập thể dục thể thao giúp hỗ trợ hoạt động tiêu hóa, đồng thời còn giúp loại bỏ căng thẳng, tránh gây co thắt dạ dày, thực quản
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc ngay khi có những triệu chứng bất thường để phát hiện sớm những dấu hiệu bệnh. Với các trường hợp đang điều trị thì thăm khám định kỳ giúp theo dõi tiến triển của bệnh hoặc phát hiện kịp thời các nguy cơ.
Khám viêm hang vị trào ngược thực quản ở đâu?
Dưới đây là một số địa chỉ khám viêm hang vị trào ngược thực quản uy tín nhất hiện nay, được nhiều người tin tưởng lựa chọn:
Nhất Nam Y Viện
Một trong những gợi ý về địa chỉ khám viêm hang vị trào ngược thực quản được nhiều người bệnh lựa chọn nhiều nhất hiện nay là Nhất Nam Y Viện. Đây là đơn vị được phục dựng dựa trên mô hình của Thái Y Viện triều Nguyễn. Người bệnh đến với đơn vị sẽ được các bác sĩ có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm và có tâm với nghề tại Bệnh viện YHCT Trung ương trực tiếp thăm khám và điều trị. Đặc biệt, Nhất Nam Y Viện còn có những dịch vụ chăm sóc sức khỏe cao cấp để người bệnh có thể trải nghiệm.
Đặt lịch thăm khám Nhất Nam Y Viện: Biệt thự 16, Ngõ 168 Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, Hà Nội – Hotline: (024) 8585 1102 – 0928 42 1102
Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc
Là cơ sở y tế chuyên khám chữa và điều trị bằng thuốc Đông dược hàng đầu tại Việt Nam, với chặng đường phát triển hơn 10 năm – Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc là địa chỉ thăm khám, điều trị bệnh uy tín theo phương pháp Đông dược. Hàng loạt các ca bệnh phức tạp về tiêu hóa nói chung và viêm hang vị trào ngược nói riêng đã được chữa khỏi hoàn toàn tại trung tâm.
- Địa chỉ: B31 ngõ 70 Nguyễn Thị Định, Quận Thanh Xuân tại thủ đô Hà Nội.
- Số điện thoại: 024 7109 6699.
Bệnh viện E đa khoa Hà Nội
Là bệnh viện đa khoa có thế mạnh về khám chữa tiêu hóa, Bệnh viện E áp dụng các máy móc công nghệ cao trong chẩn đoán và điều trị: Nội soi dạ dày, nội soi ống tiêu hóa bằng các công nghệ hiện đại hàng đầu của Nhật Bản.
Đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao trực tiếp thăm khám và điều trị: PGS.TS Nguyễn Thúy Vinh.
- Địa chỉ: Số 89 đường Trần Cung, Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, Hà Nội.
- Số điện thoại: 024.37543650.
Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức
Một trong những bệnh viện khám chữa bệnh uy tín hàng đầu miền Bắc – Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức có thể mạnh đặc biệt trong phẫu thuật tiêu hóa, từng thực hiện nhiều ca phẫu thuật phức tạp. Tại đây, có các thiết bị tiên tiến hàng đầu phục vụ cho quá trình thăm khám: Máy nội soi, siêu âm, chụp cộng hưởng từ…
- Địa chỉ: Số 16 – 18 Phủ Doãn – quận Hoàn Kiếm – Hà Nội.
- Số điện thoại: 024 3825 3531.
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Khoa Nội Tiêu hóa của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 – Địa chỉ khám chữa dạ dày uy tín số 1 Hà Nội. Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, điều trị thành công nhiều ca bệnh. Ngoài ra, bệnh viện đầu tư nhiều trang thiết bị y tế hiện đại hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán nhánh và chính xác bệnh: Máy nội soi siêu âm, máy soi dạ dày – tá tràng, Fibroscan…
- Địa chỉ: Số 1 Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
- Số điện thoại: 096 775 16 16.
Hy vọng với những thông tin tổng hợp về bệnh viêm hang vị trào ngược thực quản mà bài viết cung cấp. Bạn đọc đã có nhiều thông tin hữu ích về nguyên nhân, dấu hiệu bệnh, phương pháp điều trị hiệu quả và biện pháp phòng ngừa tốt nhất.
