Cách Sử Dụng Cây Nở Ngày Đất Trong Y Học Và Đời Sống

Cây nở ngày đất từ lâu đã được biết đến như một thảo dược quý trong Y học cổ truyền. Sở hữu nhiều công dụng chữa bệnh đáng kinh ngạc, cây nở ngày đất không chỉ giúp giảm viêm, kháng khuẩn mà còn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và tăng cường sức đề kháng. Với sự phát triển của Y học hiện đại, ngày càng nhiều nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả của loại cây này, khiến nó trở thành lựa chọn hàng đầu cho những ai tìm kiếm phương pháp điều trị tự nhiên và an toàn. Hãy cùng Nhất Nam Y Viện khám phá chi tiết về đặc điểm, công dụng và cách sử dụng cây nở ngày đất để tận dụng tối đa những lợi ích mà nó mang lại.

Thông tin tổng quan

Dưới đây là một vài thông tin chi tiết giúp bạn hiểu hơn về cây nở ngày đất. Cụ thể như sau: 

Cây nở ngày đất là gì?

Cây nở ngày đất hay còn gọi là cây bạc đầu, cây hoa gà trắng, là một loại thảo dược quen thuộc trong y học dân gian Việt Nam. Cây có tên khoa học là Gomphrena celosioides Mart, thuộc họ Rau dền (Amaranthaceae).

Tham khảo: Cây Chìa Vôi – Đặc Điểm, Công Dụng, Cách Dùng Hiệu Quả

Đặc điểm tự nhiên

Cây nở ngày đất là loại cây thân thảo, sống lâu năm, thường mọc hoang ở nhiều nơi, đặc biệt là ở những vùng đất khô cằn. Cách nhận biết cây nở ngày đất thường dựa vào những đặc điểm sau:

• Thân: Thân cây phân nhánh nhiều, rễ chùm to, khi còn non có lông, khi già thì nhẵn.
• Lá: Lá mọc đối, hình bầu dục hoặc hình mác, mép lá nguyên.
• Hoa: Hoa nhỏ, màu trắng, mọc thành cụm ở đầu cành. Hoa cây hoa gà trắng nở quanh năm nhưng nhiều nhất vào mùa hè và mùa thu.

Phân bố, thu hái, chế biến

Phân bố

Cây hoa nở ngày đất mọc ở đâu? Cây hoa gà trắng phân bố rộng rãi ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Cụ thể, cây này thường được tìm thấy ở:

• Châu Á: Cây hoa gà trắng hoang dại ở nhiều quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Thái Lan, Lào, Campuchia, và Indonesia.
• Châu Phi: Cây cũng hiện diện tại nhiều khu vực của châu Phi, nơi có điều kiện khí hậu tương tự.
• Châu Mỹ: Một số vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới ở Nam Mỹ cũng có sự xuất hiện của cây hoa gà trắng.

Cây thường mọc ở các bãi đất trống, ven đường, trên các cánh đồng và trong các khu vườn. Chúng phát triển tốt trong điều kiện đất nghèo dinh dưỡng và có khả năng chịu hạn cao.

Thu hái

Việc thu hái cây hoa gà trắng thường diễn ra vào các thời điểm cây phát triển tốt nhất, để đảm bảo thu được nguyên liệu có chất lượng cao:

• Thời điểm thu hái: Cây hoa gà trắng có thể được thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất là vào mùa khô khi cây đang ra hoa rộ. Lúc này, các hoạt chất trong cây đạt nồng độ cao nhất.
• Phần thu hái: Toàn bộ cây bao gồm thân, lá và hoa đều có thể được sử dụng. Tuy nhiên, hoa thường được ưu tiên thu hái vì chứa nhiều hoạt chất có lợi.

Đọc ngay: Cây Huyết Rồng Và Những Tác Dụng Nổi Bật Với Sức Khỏe

Chế biến

Sau khi thu hái, cây hoa gà trắng cần được chế biến để bảo quản và sử dụng lâu dài theo các cách sau đây:

• Làm sạch: Cây sau khi thu hái cần được rửa sạch để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất. Nên rửa nhẹ nhàng để không làm dập nát cây.
• Phơi khô: Sau khi rửa sạch, cây được phơi khô dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô. Quá trình phơi khô cần đảm bảo cây được trải đều và không bị ẩm mốc.
• Bảo quản: Sau khi khô, cây hoa gà trắng cần được bảo quản trong các bao bì kín, để nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp. Điều này giúp giữ được các hoạt chất có trong cây.

Sử dụng

• Dạng khô: Cây khô có thể được sử dụng để nấu nước uống hoặc ngâm rượu. Nước nấu từ cây hoa gà trắng có thể uống hàng ngày để hỗ trợ điều trị các bệnh viêm nhiễm, thanh nhiệt giải độc và giảm đau.
• Dạng tươi: Lá và hoa tươi có thể được giã nhuyễn để đắp lên các vết thương, giúp giảm sưng và ngăn ngừa nhiễm trùng.

Thành phần hoá học

Cây nở ngày đất chứa một kho tàng các hợp chất hóa học có hoạt tính sinh học đa dạng. Chính các thành phần này đã mang lại cho cây những tác dụng dược lý quý giá như giảm đau, chống viêm, lợi tiểu,…

Các thành phần chính được tìm thấy trong cây hoa gà trắng bao gồm:

• Flavonoid: Đây là nhóm hợp chất phenolic có nhiều trong thực vật, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tế bào, chống oxy hóa và giảm viêm. Trong cây hoa gà trắng, flavonoid góp phần vào khả năng giảm đau, chống viêm và bảo vệ gan.
• Gomphrenol: Đây là một hợp chất đặc trưng có trong cây hoa gà trắng. Nghiên cứu cho thấy gomphrenol có tác dụng giảm đau và kháng viêm hiệu quả.
• Betacyanin: Là sắc tố tự nhiên có màu đỏ tím, thường được tìm thấy trong củ cải đường, hoa hồng. Trong cây hoa gà trắng, betacyanin cũng đóng vai trò như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ.
• Các hợp chất khác: Ngoài ra, trong cây hoa gà trắng còn chứa các hợp chất khác như coumarin, đường, holosides, flavonoids, sterols, saponins, tri-terppens, tanins,… Tất cả các hợp chất này cùng nhau tạo nên tác dụng tổng hợp của cây.

Xem thêm: Cây Lạc Tiên Có Tác Dụng Gì? Cách Sử Dụng Lạc Tiên Hiệu Quả

Tác dụng của cây nở ngày đất

Cây hoa gà trắng với thành phần hóa học phong phú và đa dạng, đã được sử dụng rộng rãi trong Y học dân gian để điều trị nhiều bệnh khác nhau. Các công dụng cây nở ngày đất có thể kể đến như:

Chống viêm

• Chữa viêm khớp: Cây hoa nở ngày đất trị bệnh gì? Cây nở ngày đất có tác dụng chống viêm mạnh mẽ, giúp giảm sưng, đau nhức ở các khớp. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người mắc bệnh viêm khớp, viêm khớp dạng thấp.
• Chữa viêm họng: Dùng cây hoa gà trắng để nấu nước uống hoặc làm siro giúp giảm triệu chứng viêm họng, ho khan và đau rát cổ họng.

Kháng khuẩn

• Điều trị nhiễm trùng: Các hợp chất kháng khuẩn trong cây hoa gà trắng giúp ngăn ngừa và điều trị các bệnh nhiễm trùng da, viêm da và nhiễm trùng đường hô hấp.
• Vệ sinh vết thương: Lá tươi của cây có thể giã nát và đắp lên vết thương hở để ngăn ngừa nhiễm trùng cũng như thúc đẩy quá trình lành vết thương.

Chống oxy hóa

• Bảo vệ tế bào: Các chất chống oxy hóa trong cây hoa gà trắng giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra. Từ đó ,mang lại hiệu quả làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư, bệnh tim mạch.
• Tăng cường sức khỏe tổng thể: Việc uống nước nấu từ cây hoa gà trắng giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng và ngăn ngừa lão hóa sớm.

Giảm đau

• Đau nhức xương khớp: Cây hoa gà trắng có tác dụng giảm đau, đặc biệt hữu ích cho những người bị đau nhức xương khớp, đau lưng và đau cơ bắp.
• Đau bụng kinh: Uống nước nấu từ cây nở ngày đất có thể giúp giảm đau bụng kinh và điều hòa kinh nguyệt.

Đọc ngay: Tác dụng chữa bệnh xương khớp của cây lược vàng

Thanh nhiệt, giải độc

• Thanh nhiệt cơ thể: Cây nở ngày đất có tác dụng thanh nhiệt, giúp làm mát cơ thể và giải độc. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc điều trị các bệnh do nhiệt độ cao gây ra như sốt cao, cảm nắng.
• Hỗ trợ tiêu hóa: Uống nước nấu từ cây hoa gà trắng giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm triệu chứng đầy hơi, khó tiêu và hỗ trợ điều trị viêm dạ dày.

Tăng cường hệ miễn dịch

• Kích thích hệ miễn dịch: Các hợp chất trong cây hoa gà trắng giúp kích thích hệ miễn dịch để giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.
• Phòng ngừa bệnh tật: Sử dụng cây hoa gà trắng đều đặn giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý thông thường như cảm cúm, viêm phổi.

Một số bài thuốc từ cây nở ngày đất trong điều trị bệnh

Cây nở ngày đất được sử dụng phổ biến trong Y học cổ truyền nhờ vào các đặc tính chữa bệnh đa dạng của nó. Dưới đây là một số bài thuốc cụ thể từ cây hoa gà trắng giúp điều trị các bệnh lý thường gặp.

• Chữa bệnh gout, đau nhức xương khớp: Chuẩn bị 20 – 60g cây nở ngày đất khô sắc với 1 lít nước, sắc còn 500ml, chia làm nhiều lần uống trong ngày.
• Chống loét dạ dày: Sử dụng dịch chiết cồn từ cây hoa gà trắng nhằm làm giảm lượng dịch vị và acid trong dạ dày, bảo vệ niêm mạc dạ dày.
• Lợi tiểu, hạ huyết áp: Dùng dịch chiết cồn từ cây hoa gà trắng để tăng cường lợi tiểu, giúp ổn định huyết áp.

Xem ngay: Cây Mã Đề – Vị Thuốc Dân Gian Có Tác Dụng Tốt Cho Sức Khỏe

• Kháng viêm, giảm đau: Dùng cây nở ngày đất tươi hoặc khô sắc nước uống. Nước cây hoa gà trắng có khả năng làm giảm viêm, giảm đau hiệu quả, đặc biệt đối với các trường hợp đau nhức cơ bắp do chấn thương.
• Hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp: Dùng cây hoa gà trắng kết hợp với các loại thảo dược khác để tạo thành bài thuốc phức tạp. Giảm ho, làm long đờm và hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản.

Lưu ý khi sử dụng cây nở ngày đất chữa bệnh

Mặc dù cây nở ngày đất mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng việc sử dụng cây cần hết sức cẩn trọng và tuân thủ đúng hướng dẫn. Cụ thể gồm có:

• Trước khi bắt đầu sử dụng cây hoa gà trắng, hãy tham khảo ý kiến, sự tư vấn của bác sĩ hoặc các chuyên gia Y học cổ truyền để được tư vấn về liều lượng và cách dùng phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể của bạn.
• Sử dụng cây hoa gà trắng theo đúng liều lượng khuyến cáo, bởi việc sử dụng quá liều dược liệu này có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
• Đảm bảo chế biến đúng cách như phơi khô, rửa sạch trước khi nấu, để giữ nguyên các hoạt chất có lợi trong cây.
• Sử dụng cây hoa gà trắng từ nguồn cung cấp uy tín, đảm bảo không có thuốc trừ sâu, hóa chất độc hại.
• Nguyên liệu sau khi thu hái và chế biến cần được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát để tránh ẩm mốc và mất đi các hoạt chất có lợi.
• Người có tiền sử dị ứng, phụ nữ mang thai và đang cho con bú cũng như trẻ nhỏ cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu muốn dùng cây hoa gà trắng. 
• Trước khi sử dụng rộng rãi, hãy thử một lượng nhỏ để kiểm tra xem cơ thể có phản ứng dị ứng không.
• Nếu gặp các triệu chứng như ngứa, phát ban, khó thở, buồn nôn, chóng mặt, cần ngừng sử dụng ngay và tìm kiếm sự tư vấn y tế.
• Cây hoa gà trắng có thể hỗ trợ điều trị nhưng không nên thay thế hoàn toàn thuốc tây hoặc phương pháp điều trị chính mà bác sĩ đã kê đơn.
• Có thể kết hợp sử dụng câyhoa gà trắng với các phương pháp điều trị khác để đạt hiệu quả tốt nhất, nhưng cần có sự hướng dẫn của chuyên gia.
• Tránh sử dụng cây hoa gà trắng liên tục trong thời gian dài mà không có sự theo dõi và hướng dẫn của bác sĩ, để tránh tích lũy các chất không mong muốn trong cơ thể.
• Thời gian sử dụng cây hoa gà trắng nên được xác định dựa trên tình trạng bệnh lý và khuyến cáo của chuyên gia y tế.

Cây nở ngày đất mua ở đâu? Giá bao nhiêu?

Cây hoa gà trắng là một loại thảo dược khá phổ biến và dễ tìm mua. Bạn có thể tìm thấy chúng tại nhiều địa điểm khác nhau như cửa hàng thuốc Đông y, chợ thuốc Nam, các cửa hàng thực phẩm chức năng, mua online trên các sàn thương mại điện tử,… 

Giá của cây nở ngày đất có thể thay đổi tùy thuộc vào hình thức (tươi hay khô), chất lượng và nguồn gốc của sản phẩm. Dưới đây là một số mức giá cây nở ngày đất để bạn tham khảo:

• Cây nở ngày đất khô: Giá trung bình từ 100.000 đến 200.000 đồng/kg. Giá có thể cao hơn nếu sản phẩm được đóng gói và bảo quản tốt, hoặc nếu mua từ các cửa hàng uy tín.
• Cây nở ngày đất tươi: Giá trung bình từ 50.000 đến 100.000 đồng/kg. Giá có thể thay đổi tùy theo mùa vụ và nơi bán.
• Sản phẩm chế biến sẵn (trà, viên nang): Các sản phẩm chế biến sẵn như trà từ cây nở ngày đất hoặc viên nang có thể có giá từ 100.000 đến 300.000 đồng/hộp, tùy thuộc vào nhà sản xuất và hàm lượng dược chất.

Cây nở ngày đất không chỉ là một phần quan trọng trong Y học cổ truyền mà còn chứng tỏ giá trị của mình trong nền Y học hiện đại nhờ những công dụng đa dạng và hiệu quả. Từ khả năng chống viêm, kháng khuẩn đến việc thanh nhiệt, giải độc, cây hoa gà trắng đã và đang là một lựa chọn tự nhiên, an toàn cho việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe. Để tận dụng tối đa những lợi ích của cây hoa gà trắng, người dùng cần hiểu rõ về cách sử dụng và tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế. Với tiềm năng to lớn trong việc cải thiện sức khỏe, cây hoa gà trắng xứng đáng được coi trọng và sử dụng rộng rãi trong các phương pháp điều trị tự nhiên ngày nay.