Lá Sen Khô Là Gì? Tác Dụng Và Những Điều Cần Biết
Lá sen khô là một loại thảo dược quen thuộc trong Y học cổ truyền, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều người nhờ vào những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Từ việc giúp giảm cân, thanh lọc cơ thể đến hỗ trợ giấc ngủ và giảm căng thẳng, lá sen khô đã chứng minh được giá trị của mình qua hàng thế kỷ. Vậy lá sen khô là gì, có những tác dụng cụ thể nào và cách sử dụng ra sao để đạt hiệu quả tốt nhất? Nội dung bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về loại lá này và những lợi ích mà nó mang lại.
Lá sen khô là gì?
Lá sen khô là phần lá của cây sen đã được phơi hoặc sấy khô để bảo quản và sử dụng làm thuốc. Lá sen được thu hoạch vào mùa thu, sau khi hoa sen tàn. Lúc thu hoạch, lá sen được loại bỏ cuống và phơi dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô bằng máy sấy. Lá sen đã khô có màu xanh lục nhạt, hơi giòn và có mùi thơm nhẹ.
Tham khảo: Cà Gai Leo – Công Dụng, Cách Dùng Và Những Lưu Ý Cụ Thể
Lá sen khô là một vị thuốc quý trong Đông y, được sử dụng để chữa trị nhiều bệnh khác nhau. Lá sen có vị đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tán ứ, cầm máu, lợi tiểu, an thần,…
Thành phần có trong lá sen khô
Theo nghiên cứu, trong loại lá này có chứa các thành phần hóa học như sau:
- Alkaloid: Nhóm alkaloid trong lá sen với các hoạt chất chính là nelumbin, isoliensin, liensine,… Chúng được biết đến với tác dụng hạ huyết áp, chống co thắt, an thần, lợi tiểu.
- Flavonoid: Là các rutin, quercetin với tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ gan, tăng cường hệ miễn dịch.
- Vitamin: Lá sen phơi khô chứa nhiều vitamin C, B1, B2, PP,… thường được dùng để tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ hệ tiêu hóa.
- Khoáng chất: Hàm lượng khoáng chất có trong lá sen đã khô thường là kali, canxi, phốt pho,… Những loại khoáng chất này sẽ mang lại hiệu quả điều hòa điện giải, bồi bổ cơ thể.
- Tanin: Tanin trong lá sen có tác dụng cầm máu, sát trùng,…
- Tinh dầu: Tinh dầu trong lá sen có tác dụng thơm, an thần, giải độc.
- Ngoài ra, lá sen đã khô còn chứa nhiều axit hữu cơ, saponin, polysaccharide,… có lợi cho sức khỏe.
Tác dụng của lá sen khô
Sử dụng lá sen đã được phơi khô đúng cách và thường xuyên có thể mang lại những tác dụng sau:
- Thanh nhiệt, giải độc, giúp cơ thể mát mẻ, phòng chống các bệnh nóng trong như mụn nhọt, rôm sảy, táo bón,…
- Hỗ trợ điều trị mất ngủ, suy nhược thần kinh, an thần, giúp dễ ngủ, ngủ ngon hơn.
- Hạ lipid máu, giảm cholesterol xấu, giúp giảm cân hiệu quả.
- Cầm máu, tán ứ và hỗ trợ điều trị tiêu chảy, lỵ.
Đọc ngay: Tác dụng của cây bạch hoa xà là gì?
- Hạ huyết áp cũng như làm ổn định huyết áp.
- Tăng cường sức đề kháng, bồi bổ khí huyết, giúp cơ thể khỏe mạnh.
- Chống oxy hóa, giúp nuôi dưỡng làn da sáng mịn, giảm hình thành nếp nhăn.
- Lá sen sau khi phơi khô còn được sử dụng để hỗ trợ điều trị một số bệnh khác như: Viêm gan, viêm loét dạ dày tá tràng, viêm phế quản, sỏi thận, ung thư,…
Cách sử dụng lá sen khô
Dưới đây là một số cách sử dụng lá sen đã phơi khô phổ biến và cho hiệu quả tốt nhất. Chi tiết như sau:
- Pha trà lá sen: Lấy 10 – 20g lá sen đã khô, rửa sạch, thái nhỏ. Cho lá sen vào ấm trà, đổ nước sôi vào hãm 10 – 15 phút rồi uống. Có thể thêm mật ong hoặc đường phèn vào trong nước lá sen để dễ uống hơn.
- Sắc thuốc uống: Lấy 30 – 50g lá sen phơi khô, rửa sạch, thái nhỏ. Cho lá sen vào nồi, đổ nước vào sắc còn lại 1/3 lượng nước ban đầu. Chia nước lá sen thành nhiều lần uống trong ngày.
- Ngâm rượu lá sen: Lấy 1kg lá sen phơi khô, rửa sạch, thái nhỏ. Ngâm lá sen với 5 lít rượu trắng trong 100 ngày. Rượu lá sen có tác dụng bổ máu, điều trị suy nhược thần kinh, hỗ trợ điều trị cao huyết áp.
- Ngoài ra, lá sen phơi khô còn được sử dụng để: Gói bánh chưng, bánh tét, nấu chè sen, làm xôi sen hoặc pha nước tắm cho trẻ em.
Các bài thuốc từ lá sen khô
Lá sen khô được sử dụng rất phổ biến trong các bài thuốc Y học cổ truyền, cụ thể như sau:
Bài thuốc hỗ trợ giảm cân
Nguyên liệu:
- Lá sen đã khô: 30g.
- Sơn tra: 20g.
- Hạt ý dĩ: 15g.
- Trần bì: 10g.
Xem thêm: Đối tượng sử dụng, không nên sử dụng dây thìa canh
Cách dùng:
- Cho tất cả các nguyên liệu vào nồi, đổ nước sắc còn lại 1/3 lượng nước ban đầu. Chia phần nước thuốc đun từ các nguyên dược liệu trên thành nhiều lần uống trong ngày.
- Có thể thêm táo tàu, kỷ tử để tăng thêm hương vị và tác dụng.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị mất ngủ
Nguyên liệu:
- Lá sen đã khô: 20g.
- Tâm sen: 10g.
- Lược vị: 10g.
- Táo tàu: 5 quả.
Cách dùng:
- Cho tất cả các nguyên liệu vào ấm trà, đổ nước sôi vào hãm 10 – 15 phút rồi uống.
- Uống trà lá sen trước khi ngủ 30 phút đến 1 tiếng.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị tiêu chảy
Nguyên liệu:
- Lá sen đã khô: 30g.
- Vỏ quýt: 15g.
- Mộc hương: 10g.
- Nhục đậu khấu: 5g.
Cách dùng:
- Cho tất cả các nguyên liệu vào nồi, đổ nước sắc còn lại 1/3 lượng nước ban đầu.
- Chia thuốc lượng thuốc trị tiêu chảy này thành nhiều lần uống trong ngày.
Tìm hiểu thêm: Một số bài thuốc từ cây xương khỉ
Bài thuốc hỗ trợ điều trị cao huyết áp
Nguyên liệu:
- Lá sen phơi khô: 30g.
- Mò thù: 20g.
- Đan bì: 15g.
- Trạch tả: 10g.
Cách dùng:
- Cho tất cả 4 nguyên liệu vào nồi, đổ nước sắc còn lại 1/3 lượng nước ban đầu.
- Chia nước lá sen thành nhiều lần và uống hết trong ngày.
Bài thuốc thanh nhiệt, giải độc
Nguyên liệu:
- Lá sen phơi khô: 20g.
- Kim ngân hoa: 15g.
- Cỏ tranh: 10g.
- Rễ cỏ tranh: 5g.
Cách dùng:
- Cho tất cả các nguyên liệu vào nồi, đổ nước sắc còn lại 1/3 lượng nước ban đầu.
- Đổ thuốc ra bát và chia nhỏ lượng thuốc thành nhiều lần uống trong ngày.
Đọc ngay: Lưu ý khi sử dụng cây bìm bịp chữa bệnh
Những đối tượng không nên uống nước lá sen khô
Mặc dù lá sen đã khô rất tốt cho sức khỏe nhưng nếu nằm trong những trường hợp sau đây thì bạn không nên sử dụng:
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Lá sen có tính hàn, có thể gây hại cho thai nhi và ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Do đó, phụ nữ mang thai và cho con bú nên tránh sử dụng nước lá sen phơi khô.
- Người có huyết áp thấp: Tác dụng hạ huyết áp của lá sen có thể gây ra tình trạng huyết áp giảm quá mức, dẫn đến hoa mắt, chóng mặt và nguy cơ ngất xỉu ở những người có huyết áp thấp.
- Người suy dinh dưỡng: Do lá sen có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, có thể làm mất nước và điện giải, dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng thêm nặng.
- Người bị bệnh tim mạch: Với những người mắc các bệnh tim mạch, đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến nhịp tim và huyết áp. Việc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng là cần thiết do có thể ảnh hưởng đến tình trạng bệnh.
- Người có chức năng gan, thận kém: Các thành phần trong lá sen có thể ảnh hưởng đến gan và thận. Vì vậy những người có chức năng gan, thận kém cần thận trọng khi sử dụng để không làm tăng gánh nặng cho các cơ quan này.
- Đối tượng đang dùng thuốc chống đông máu: Do lá sen có thể tương tác với các loại thuốc chống đông máu, làm tăng nguy cơ chảy máu, người đang dùng thuốc này nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Trẻ em: Nhóm đối tượng là trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, nên thận trọng khi sử dụng nước lá sen đã khô vì cơ thể của trẻ còn yếu và dễ bị tác động bởi các thành phần trong lá sen. Tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa trước khi sử dụng cho trẻ là điều cần thiết.
- Trường hợp có cơ địa dị ứng: Những người có cơ địa dị ứng hoặc đã từng có phản ứng dị ứng với lá sen hoặc các sản phẩm từ sen nên tránh sử dụng để phòng ngừa các phản ứng dị ứng có thể xảy ra.
Lưu ý khi dùng lá sen khô
Để dùng lá sen đã khô một cách an toàn, đạt được hiệu quả cao, các bạn cần lưu ý những điều sau:
- Nên mua lá sen phơi khô tại các cửa hàng thuốc Đông y uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
- Chọn lá sen đã khô có màu xanh lục nhạt, hơi giòn, có mùi thơm nhẹ.
- Tránh mua lá sen phơi khô có màu sẫm, mốc meo, bị lẫn tạp chất.
- Liều lượng sử dụng lá sen đã khô phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi tác, tình trạng sức khỏe, bệnh lý đang mắc phải,… Tránh dùng quá nhiều lá sen phơi khô một lần và nên tuân thủ liều lượng được khuyến nghị. Thông thường, một ngày không nên dùng quá 10 – 15g lá sen phơi khô.
- Khi sử dụng lá sen phơi khô để chữa bệnh, cần kiên trì sử dụng trong thời gian dài để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Nên theo dõi phản ứng của cơ thể xem có xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường như dị ứng, chóng mặt hay buồn nôn không. Nếu có, ngừng sử dụng lá sen ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Một số câu hỏi liên quan
Dưới đây là một số câu hỏi liên quan về việc sử dụng, tìm mua lá sen phơi khô. Chi tiết như sau:
Lá sen khô có giảm cân không?
Lá sen khô được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc và sản phẩm hỗ trợ giảm cân. Lý do là bởi chúng có sở hữu một số thành phần hoạt chất có tác dụng thúc đẩy quá trình đốt cháy mỡ thừa và cải thiện chuyển hóa chất trong cơ thể. Dưới đây là những cách mà lá sen phơikhô có thể giúp giảm cân:
- Tác dụng lợi tiểu: Lá sen đã khô có khả năng lợi tiểu, giúp loại bỏ nước thừa ra khỏi cơ thể, giảm tình trạng phù nề và cảm giác nặng nề, đồng thời giúp thanh lọc cơ thể.
- Ức chế hấp thụ chất béo: Một số nghiên cứu cho thấy lá sen có thể ức chế quá trình hấp thụ chất béo từ thực phẩm, giúp giảm lượng chất béo tích trữ trong cơ thể.
- Tăng cường chuyển hóa: Các hoạt chất trong lá sen đã khô, đặc biệt là flavonoid, có thể giúp tăng cường quá trình chuyển hóa chất béo, hỗ trợ quá trình đốt cháy năng lượng hiệu quả hơn.
- Giảm cholesterol: Lá sen có khả năng giảm mức cholesterol xấu (LDL) và tăng mức cholesterol tốt (HDL), giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và hỗ trợ quá trình giảm cân.
- Kiểm soát cảm giác thèm ăn: Sử dụng lá sen đã khô có thể giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn, giảm sự thèm ngọt và các thức ăn có hàm lượng calo cao, hỗ trợ việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh.
Uống lá sen khô có hại không?
Uống lá sen phơi khô thường được coi là an toàn và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng như bất kỳ loại thảo dược nào. Việc sử dụng không đúng cách hoặc không phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân có thể gây ra một số tác hại. Dưới đây là một số tác dụng phụ có thể gặp nếu quá lạm dụng thảo dược này.
- Hạ huyết áp: Lá sen có thể làm giảm huyết áp nên những người có huyết áp thấp cần thận trọng khi sử dụng để tránh tình trạng chóng mặt, hoa mắt hoặc ngất xỉu.
- Tương tác với thuốc: Lá sen có thể tương tác với một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc chống đông máu, gây tăng nguy cơ chảy máu.
- Rối loạn tiêu hóa: Ở một số người, lá sen có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như đau bụng, buồn nôn hoặc tiêu chảy.
Lá sen khô bao nhiêu tiền? Lá sen khô mua ở đâu?
Giá của lá sen khô có thể thay đổi tùy thuộc vào chất lượng, nguồn gốc và nhà cung cấp. Thông thường, giá lá sen đã khô dao động trong khoảng từ 100.000 đến 300.000 VND/kg. Dưới đây là một số yếu tố ảnh hưởng đến giá lá sen đã phơi khô:
- Chất lượng sản phẩm: Lá sen phơi khô từ nguồn gốc sạch, không hóa chất bảo quản, được phơi hoặc sấy đúng cách thường có giá cao hơn.
- Đóng gói: Lá sen đã khô được đóng gói kỹ lưỡng, bảo quản tốt sẽ có giá cao hơn so với sản phẩm bán lẻ không đóng gói cẩn thận.
- Nguồn gốc: Lá sen phơi khô từ các vùng trồng sen nổi tiếng hoặc được sản xuất theo quy trình tiêu chuẩn có thể có giá cao hơn.
Bạn có thể mua lá sen đã khô tại nhiều nơi, bao gồm:
- Cửa hàng thảo dược và y học cổ truyền: Các cửa hàng chuyên bán thảo dược và sản phẩm y học cổ truyền thường có lá sen đã khô.
- Chợ địa phương: Nhiều chợ địa phương có bán lá sen phơi khô, đặc biệt là các chợ chuyên bán các loại thảo dược và nguyên liệu truyền thống.
- Nhà thuốc Đông y: Các nhà thuốc Đông y cũng thường bán lá sen đã khô như một phần trong các bài thuốc.
- Siêu thị và cửa hàng tiện lợi: Một số siêu thị và cửa hàng tiện lợi lớn có khu vực bán các sản phẩm thảo dược và lá sen đã khô.
- Mua sắm trực tuyến: Các trang web thương mại điện tử như Lazada, Shopee, Tiki, hoặc các website chuyên về thảo dược và y học cổ truyền cũng cung cấp lá sen phơi khô. Khi mua trực tuyến, hãy chọn các nhà cung cấp uy tín, có nhiều đánh giá tích cực để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Lá sen khô không chỉ là một loại thảo dược quý giá trong y học cổ truyền mà còn là một phương pháp tự nhiên giúp cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, bạn cần lựa chọn sản phẩm từ nguồn uy tín và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng chúng để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối đa. Với những thông tin hữu ích trên, hy vọng bạn sẽ có thêm kiến thức và sự tự tin khi sử dụng lá sen đã khô trong cuộc sống hàng ngày.