Viêm khớp cấp

Viêm khớp cấp là bệnh lý mà nhiều người thường gặp. Bệnh gây nên những cơn đau âm ỉ cho người mắc, từ đó gây ra nhiều bất tiện trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể cải thiện và điều trị khỏi bệnh nếu có biện pháp can thiệp đúng đắn, kịp thời từ sớm.

Viêm khớp cấp là bệnh gì? Có nguy hiểm không?

Viêm khớp cấp là tình trạng sưng đau các khớp cấp tính, gây nên bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Căn bệnh này có nhiều dạng, có thể chỉ xảy ra đợt cấp ở một khớp lớn nhất định, hoặc xảy ra đợt cấp tính ở đồng thời nhiều khớp khác nhau. Trường hợp này được gọi là viêm khớp đa cấp hoặc viêm đa khớp cấp tính.

Mọi đối tượng đều có thể bị viêm khớp cấp:

• Người ngoài 40 tuổi dễ mắc bệnh nhất. Càng về già, xương khớp càng lão hóa và dễ bị tổn thương bởi tác động dù rất nhỏ.
• Người từ 20 tuổi trở đi là nhóm người ít gặp các bệnh xương khớp nhất. Nhưng vẫn có trường hợp ghi nhận mắc bệnh do chấn thương, hoạt động sinh hoạt hằng ngày.
• Trẻ em từ 5 đến 10 tuổi hiếm khi mắc bệnh. Nhưng những hoạt động sinh hoạt hằng ngày, cũng có thể khiến trẻ bị viêm khớp. Bố mẹ cần chú ý để tránh dẫn đến biến chứng nguy hiểm.
• Nữ giới có tỷ lệ mắc bệnh viêm khớp cao hơn trong tổng những người mắc bệnh.

Triệu chứng của viêm khớp cấp có thể thuyên giảm nếu có biện pháp điều trị kịp thời. Nhưng nếu để lâu bệnh sẽ diễn biến nặng hơn. Khi bệnh tiến triển sang giai đoạn mãn tính sẽ gây ra nhiều hệ quả nguy hiểm, phức tạp. Các biến chứng thường gặp như cứng khớp, khớp bị bất động, khó di chuyển, co rút chân tay, gầy yếu…

Nguyên nhân, triệu chứng của bệnh viêm khớp cấp tính

Viêm khớp cấp có tỉ lệ mắc bệnh ngày càng tăng trong cuộc sống hiện đại hiện nay. Nhiều quan điểm và nghiên cứu chỉ ra các nguyên nhân và các biểu hiện ra bên ngoài của người mắc bệnh viêm khớp cấp như dưới đây:

Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh viêm khớp cấp tính là một chứng bệnh viêm ở các ổ khớp trên cơ thể người bệnh. Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh phải kể đến như:

• Người bệnh mắc bệnh nền: Các bệnh nền cần quan tâm là viêm khớp dạng thấp mạn tính hoặc bệnh gout. Bệnh nhân có bệnh nền phát bệnh ở giai đoạn lên các cơn cấp tính thì được gọi là viêm khớp cấp tính.

• Bị chấn thương: Các ổ khớp của người bệnh dễ bị tổn thương khi gặp các chấn thương. Khi đó, virus và vi khuẩn sẽ xâm nhập vào cơ thể. Theo đường máu, chúng vào tận các ổ khớp rồi gây viêm tại chỗ.
• Do tính chất công việc: Nếu bạn làm công việc nặng nhọc, phải chuyển động các khớp thường xuyên thì dễ khiến các khớp nối tổn thương và viêm.
• Yếu tố di truyền: Khi trong gia đình bạn có người nhà đã từng có tiền sử mắc bệnh lý viêm khớp này, thì bạn sẽ có khả năng mắc viêm khớp cao hơn những đối tượng khác.
• Độ tuổi và giới tính: Đây cũng được xem xét là các yếu tố có ảnh hưởng đến khả năng mắc viêm khớp cấp.
• Các yếu tố khác ảnh hưởng tới khớp sụn: Thừa cân làm tăng gánh nặng lên các khớp sụn, gây đau nhức và viêm. Thức ăn dư thừa chất đạm, có lượng purin cao kích thích các phản ứng viêm. Cần tránh các thực phẩm như hải sản, rượu vang đỏ, thịt bò…

Triệu chứng viêm khớp cấp tính

Bệnh viêm khớp cấp tính là một bệnh lý viêm. Biểu hiện của bệnh luôn có các đặc trưng của bệnh viêm nói chung là sưng, nóng, đỏ, đau. Trong đó, đau cứng khớp và sưng khớp là triệu chứng rõ rệt nhất của bệnh:

• Đau khớp: Tình trạng vi khuẩn và virus xâm nhập vào ổ khớp gây ra sự phá vỡ màng hoạt dịch bao bọc ở các đầu khớp khiến người bệnh cảm thấy đau đớn. Những cơn đau theo từng đợt hoặc kéo dài cả ngày. Cảm giác đau ở nhiều vị trí cùng một thời điểm hoặc chỉ đau ở một vị trí cụ thể xác định.
• Sưng: Khi vi khuẩn và virus xâm nhập sẽ làm hỏng màng hoạt dịch. Từ đó dẫn đến tình trạng vi khuẩn và virus càng có điều kiện thuận lợi để phát triển hơn. Kết quả các ổ khớp dần dần sưng lên. Tình trạng sưng đau kèm theo các điểm bọc mềm, đỏ hồng, sờ vào hơi mềm và nóng.
• Cứng khớp: Viêm khớp cấp tính làm cho người bệnh gặp khó khăn trong di chuyển các khớp, thực hiện các hoạt động bình thường khó khăn hơn. Lâu dần, người bệnh có xu hướng ít vận động các khớp hơn để tránh đau. Điều này dẫn đến tình trạng cứng khớp càng nghiêm trọng hơn.
• Triệu chứng kèm theo khác: Phát ban, sụt cân, ngứa ngáy khó chịu đặc biệt ở các vị trí quanh ổ khớp bị viêm.

Phương pháp chẩn đoán, điều trị viêm khớp cấp tính

Tùy từng bệnh nhân cụ thể cũng như mỗi giai đoạn diễn biến của bệnh mà bác sĩ có chuyên môn đưa ra chẩn đoán phác đồ điều trị khác nhau.

Phương pháp chẩn đoán

Hiện nay, có các cách thức chẩn đoán lâm sàng như sau:

• Hỏi bệnh: Các thông tin về tiểu sử bệnh và các triệu chứng xuất hiện ở người bệnh có thể giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán về tình trạng bệnh lý.
• Kiểm tra thể chất: Tiến hành đánh giá tình hình bệnh tại các khớp của bệnh nhân. Cần chú ý đặc biệt tới các khớp xương có dấu hiệu sưng đau.
• Chụp X – quang: Dựa vào hình ảnh chụp, các bác sĩ có thể nhận định được chính xác vị trí khớp bị tổn thương cũng như tình trạng viêm của khớp xương.
• Xét nghiệm máu: Tiến hành lấy mẫu máu của bệnh nhân. Từ đó xét nghiệm xem có virus hay kháng thể trong mẫu bệnh phẩm hay không. Kết quả cho biết chính xác về nguyên nhân gây bệnh. Từ đó bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả nhất cho từng người bệnh.

Mẹo dân gian chữa bệnh viêm khớp cấp

Trong dân gian có lưu truyền nhiều mẹo hay giúp chữa bệnh viêm khớp cấp. Các mẹo này có thể thực hiện một cách dễ dàng. Đồng thời các nguyên vật liệu dùng rất dễ kiếm và rẻ tiền.

Tuy nhiên nó lại có nhược điểm là cần tiêu tốn thời gian và công sức chuẩn bị. Nhiều mẹo dân gian được truyền miệng, không được ghi chép cụ thể trong tài liệu chính thống nào.

Đôi khi các mẹo vặt chỉ giúp thuyên giảm tạm thời những cơn đau, khiến người bệnh lầm tưởng là đã trị khỏi. Thực tế, bệnh lại âm thầm tiến triển nặng hơn.

Một số mẹo dân gian nổi tiếng như sau:

Mẹo dân gian từ cây ngải cứu và rượu trắng

• Chuẩn bị: 1 nắm lá ngải cứu, và 100mL rượu trắng.
• Cách thực hiện: Rửa sạch lá ngải cứu và đem đun với rượu trắng. Đến khi nóng già và có mùi thơm thì cho lá ngải vào 1 chiếc khăn dày. Đắp lên vùng khớp bị sưng viêm. Chú ý dùng khăn đủ dày để không bị bỏng.

Mẹo dân gian từ cây lá lốt

• Chuẩn bị: 1 nắm lá lốt, nước sạch.
• Cách thực hiện: Lá lốt rửa sạch, phơi héo trong bóng râm. Sau đó đun sôi với nước sạch. Để trong nồi khoảng 30 phút cho các chất được ngấm ra. Sau đó, lọc lấy nước uống.

Mẹo từ quả cà tím

• Chuẩn bị: 1 quả cà tím, nước sạch.
• Cách thực hiện: Cà tím rửa sạch, cắt bỏ phần cuống, thái lát mỏng vừa. Sau đó, cho cà tím vào nồi cùng 1 lít nước vào nấu sôi khoảng 15 phút. Để nước nguội tự nhiên và uống hàng ngày.

Điều trị bệnh viêm khớp cấp bằng Tây y

Bệnh viêm khớp cấp có thể được chẩn đoán và điều trị cả bằng biện pháp dùng thuốc hoặc không dùng thuốc.

Thuốc tây

Đa số phác đồ điều trị viêm khớp cấp hiện nay gồm các thuốc chống viêm, giảm đau. Trong đó phải kể đến các paracetamol,  Ibuprofen, Tramadol, Oxycodone…

Các thuốc này có tác dụng lên các ổ viêm khớp sụn và làm giảm nhanh các triệu chứng của bệnh. Khi dùng, người bệnh cần chú ý tuân thủ các chỉ định và phác đồ của bác sĩ.

Dùng thuốc tây giúp điều trị bệnh một cách đơn giản và dễ dàng hơn. Nhưng đôi khi có thể khiến người bệnh lạm dụng thuốc. Từ đó gây nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của người bệnh.

Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu có tác dụng khả quan khi được kết hợp trong điều trị bệnh viêm khớp cấp. Chúng giúp tăng cường việc hoạt động của các cơ, mô xung quanh khớp sụn xương bằng các bài tập cụ thể và chuyên biệt.

Phương pháp này đơn giản, dễ dàng thực hiện. Bệnh nhân có thể nhờ sự hỗ trợ từ gia đình, bác sĩ hoặc tự mình thực hiện ở nhiều nơi khác nhau.

Điều trị ngoại khoa

Trong trường hợp bệnh có tiến triển nặng hơn và bác sĩ phụ trách có chỉ định thì bệnh nhân có thể xem xét đến các biện pháp can thiệp ngoại khoa. Đó là phẫu thuật màng hoạt dịch. Việc thực hiện phẫu thuật màng hoạt dịch sẽ trị dứt điểm các cơn đau cấp tính do viêm khớp.

Viêm khớp dạng cấp cần kiêng ăn gì, luyện tập như thế nào?

Việc tuân theo một lối sống lành mạnh, cân bằng từ dinh dưỡng đến rèn luyện cơ thể là một phương pháp có thể hỗ trợ điều trị từ nguyên nhân gốc của bệnh.

Vì vậy, đối với bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp cấp, cả bản thân bệnh nhân và gia đình cần chú ý đến khẩu phần ăn của bệnh nhân, tránh ăn các thức ăn quá nhiều đạm, quá giàu chất purin:

• Các loại thủy hải sản.
• Các loại thịt đỏ: thịt bò, thịt lợn, thịt trâu,…
• Rượu vang đỏ hoặc các chất kích thích tương tự.

Chế độ ăn phân chia các nhóm chất hợp lý, cân bằng, hạn chế thức ăn quá nhiều purin sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai. Từ đó, giảm gánh nặng cho các khớp sụn và có khả năng miễn dịch tốt hơn.

Tập luyện phù hợp cũng là yếu tố giúp đảm bảo sự bền bỉ của cơ thể. Khi người bệnh được duy trì việc vận động đủ thường xuyên. Khi đó các khớp xương luôn vận động, sẽ hạn chế tình trạng khô cứng và khó cử động. Nhờ đó tránh được tình trạng xương khớp bị chấn thương, nhiễm trùng và lên viêm.

Tuy nhiên, người bệnh cần lựa chọn bài tập phù hợp với khả năng và có kế hoạch tăng dần khối lượng bài tập trong quá trình luyện tập.

Biện pháp phòng tránh viêm khớp cấp ở trẻ em

Đối tượng trẻ em, đặc biệt ở lứa tuổi từ 5 đến 10 tuổi là nhóm được quan tâm chú ý nhất. Đây là nhóm tuổi nhạy cảm và sức đề kháng của cơ thể còn yếu. Khi trẻ mắc bệnh viêm khớp cấp, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra tình trạng thấp tim.

Viêm khớp cấp ở trẻ em có thể được điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm. Bố mẹ cần chú ý tới các biện pháp bảo vệ con em mình khỏi viêm khớp cấp:

• Vệ sinh đường hô hấp thường xuyên. Mắc bệnh về hô hấp như viêm amidan, viêm họng, viêm mũi… có thể phát triển thành viêm khớp cấp.
• Tuân thủ lịch trình tiêm phòng định kỳ của trẻ. Đối với các bé đã mắc viêm khớp cấp, cần điều trị bằng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Cần điều trị theo đợt và nhiều đợt kéo dài để tránh tái mắc.
• Xây dựng cho các bé một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng, nghỉ ngơi, vui chơi hợp lý.
• Tạo cho bé thói quen vận động, luyện tập thể thao phù hợp với sức khỏe của bản thân

Các bệnh về xương khớp là mối quan tâm cần phải được chú ý ngay từ khi còn ở giai đoạn cấp tính để tránh bệnh có diễn biến phức tạp và tiên lượng xấu đi. Bài viết hy vọng cung cấp các thông tin cần thiết để bạn đọc nắm bắt về viêm khớp cấp và có thể phòng tránh nguy cơ mắc bệnh này!