Huyệt Trật Biên: Vị Trí Và Công Dụng Với Sức Khỏe

Ngày cập nhật: 15:00 - 12/07/2024
*

Tác giả: Thu Hà

5/5 - (10 bình chọn)

Huyệt Trật Biên – một trong những huyệt đạo quan trọng trong Y học cổ truyền, đóng vai trò then chốt trong việc duy trì và cải thiện sức khỏe tổng thể. Được biết đến với khả năng hỗ trợ điều trị các vấn đề về lưng, đau mỏi cơ bắp và nhiều bệnh lý khác. Huyệt Trật Biên đã trở thành một phần không thể thiếu trong các phương pháp trị liệu như châm cứu và bấm huyệt. Tìm hiểu về vị trí, cách xác định và các ứng dụng của huyệt Trật Biên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị, tiềm năng của nó trong việc chăm sóc sức khỏe.

Huyệt Trật Biên là gì?

Huyệt Trật Biên là huyệt thứ 54 của kinh Bàng Quang, nằm ở vị trí bên cạnh vị trí của xương gần chót (xương cùng 4). Điểm huyệt này có vai trò quan trọng trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến thắt lưng, hông, chi dưới và các bệnh liên quan đến phần hậu môn và sinh dục.

Đọc ngay: Huyệt Vĩ Lư là gì? Cách xác định vị trí huyệt

Xét về giải nghĩa, “Trật” có nghĩa là gần cuối, “Biên” có nghĩa là bên cạnh. Tên huyệt Trật Biên ám chỉ vị trí của huyệt nằm gần cuối của cột sống, bên cạnh xương cùng 4.

Vị trí huyệt Trật Biên nằm trên phần mông, cách huyệt Trung Lữ Du 1.5 thốn và cách Mạch Đốc 3 thốn. Để xác định huyệt Trật Biên, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

Xác định huyệt Trường Cường – huyệt nằm ở phía sau, dưới gai xương cùng thứ 2, trên đường thẳng nối hai gai chậu sau, cách mỗi gai chậu sau 2 thốn.
Từ huyệt Trường Cường, đo ngang ra 3 thốn, ta sẽ tìm được huyệt Trật Biên.

Tác dụng của huyệt Trật Biên

Các tác dụng chính của huyệt Trật Biên thường được đề cập đến gồm có:

Điều trị các bệnh lý liên quan đến thắt lưng, hông, chi dưới:

Đau lưng, nhức mỏi, tê bì chân tay: Huyệt Trật Biên có tác dụng thông kinh lạc, hoạt huyết, tán hàn, giảm đau. Do đó có thể giúp điều trị hiệu quả các triệu chứng đau lưng, nhức mỏi, tê bì chân tay do thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp háng, viêm khớp gối,…
Liệt chi dưới: Thông kinh lạc, bổ khí huyết, giúp cải thiện tình trạng liệt chi dưới do tai biến mạch máu não, chấn thương cột sống,…

Điều trị các bệnh liên quan đến phần hậu môn và sinh dục:

Táo bón, tiêu chảy: Thanh nhiệt, giải độc, điều hòa hệ tiêu hóa, giúp điều trị hiệu quả các chứng táo bón, tiêu chảy do rối loạn chức năng tiêu hóa.
Bệnh trĩ: Thanh nhiệt, giải độc, tán hàn, giảm đau, do đó có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh trĩ như đau rát, chảy máu, sưng tấy.
Rối loạn tiểu tiện, bí tiểu, tiểu rắt: Lợi tiểu, thông niệu đạo, cải thiện tình trạng rối loạn tiểu tiện, bí tiểu, tiểu rắt do viêm nhiễm đường tiết niệu, sỏi thận,…
Viêm nhiễm phụ khoa: Thanh nhiệt, giải độc, sát khuẩn, giúp điều trị các bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm tắc buồng trứng,…

Tham khảo: Tác dụng của huyệt Bát Liêu

Huyệt đạo giúp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ hiệu qủa

Tác dụng khác:

Bồi bổ khí huyết, tăng cường sức đề kháng: Bổ khí huyết, tăng cường lưu thông khí huyết, bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng.
An thần, giảm stress: An thần, trấn kinh, giảm căng thẳng, cải thiện tình trạng mất ngủ, lo âu, stress.

Phương pháp tác động lên huyệt Trật Biên hiệu quả

Việc tác động lên huyệt Trật Biên thường được tiến hành theo 2 phương pháp là bấm huyệt và châm cứu. Cụ thể như sau:

Biện pháp bấm huyệt

Sau khi xác định được điểm huyệt, người bệnh sẽ được tiến hành bấm huyệt theo các bước dưới đây:

Dùng ngón tay cái ấn vào huyệt Trật Biên, ấn với lực vừa phải, mỗi lần ấn khoảng 3 – 5 giây, lặp lại 10 – 20 lần.
Có thể kết hợp bấm huyệt Trật Biên với các huyệt đạo khác như Trường Dương, Đại Tràng Du, Tứ Xương để tăng hiệu quả điều trị.

Hướng dẫn châm cứu

Đây là phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất để tác động lên huyệt Trật Biên. Tuy nhiên việc châm cứu cần được tiến hành bởi những người có trình độ chuyên môn cao và có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề.

Dùng kim châm vào huyệt Trật Biên, sâu khoảng 0,5 – 1 thốn. Có thể châm đứng hoặc châm xiên.
Châm cứu có thể kết hợp với các huyệt đạo khác như Trường Dương, Đại Tràng Du, Tứ Xương để tăng hiệu quả điều trị.

Phối huyệt Trật Biên cùng các huyệt đạo khác

Trong Y học cổ truyền, để gia tăng hiệu quả khi tác động lên huyệt Trật Biên, bệnh nhân thường được thầy thuốc – bác sĩ tiến hành phối cùng các huyệt đạo sau:

Xem ngay: Cách tác động lên huyệt Hoàn Khiêu

Điểm huyệt này có thể kết hợp cùng nhiều huyệt đạo khác

Phối cùng huyệt Ân Môn, huyệt Dương Lăng Tuyền trị chứng đau lưng, đau đùi.
Giúp điều trị chứng đau thần kinh tọa bằng cách phối cùng huyệt Côn Lôn và huyệt Dương Lăng Tuyền, huyệt Hoàn Khiêu.
Phối với huyệt Thận Du, huyệt Ủy Trung, huyệt Quan Nguyên và huyệt Dương Lăng Tuyền để hỗ trợ điều trị đau thần kinh tọa.

Đối tượng nào không nên tác động lên huyệt Trật Biên?

Trong các ghi chép Y học cổ truyền về huyệt vị này, Trật Biên huyệt sẽ không được tác động nếu bạn đang nằm trong nhóm đối tượng sau:

Bị rối loạn đông máu.
Mắc bệnh truyền nhiễm.
Có làn da mỏng, dễ xuất huyết.
Mắc bệnh tim mạch như rối loạn huyết áp, có tiền sử bị suy tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,…
Phụ nữ vừa sinh hoặc đang mang thai.
Trẻ em dưới 3 tuổi.
Người say rượu bia.
Người đang đói.
Có vết thương hở tại điểm huyệt.

Nhìn chung, huyệt Trật Biên không chỉ là một điểm huyệt quan trọng mà còn là một công cụ hữu hiệu trong Y học cổ truyền để cải thiện sức khỏe và điều trị nhiều bệnh lý. Việc nắm vững vị trí và kỹ thuật châm cứu huyệt Trật Biên có thể mang lại hiệu quả trị liệu rõ rệt, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Với những lợi ích đa dạng và ứng dụng phong phú, huyệt Trật Biên tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của mình trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe toàn diện.