Viêm khớp cổ chân

Viêm khớp cổ chân là một trong những bệnh lý về xương khớp gây ảnh hưởng rất lớn đến chức năng hoạt động của cơ thể. Nguyên nhân và triệu chứng của viêm khớp cổ chân là gì? Cùng tìm hiểu về căn bệnh này và lắng nghe chuyên gia chia sẻ giải pháp giúp bạn điều trị hiệu quả.

Viêm khớp cổ chân là bệnh gì?

Viêm khớp cổ chân là tình trạng phần sụn đệm giữa hai đầu xương nối bị thương tổn hay thậm chí là hư hỏng, dẫn đến tình trạng đau và cứng khớp.

Bệnh lý này có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào. Thậm chí bạn có thể gặp tình trạng đau khớp cổ chân ở trẻ em. Tuy nhiên, do bản chất của bệnh lý mà nó thường phổ biến ở những người đã có tuổi.

Mặc dù vậy, một số nguyên nhân như ít vận động, chấn thương, thừa cân béo phì đang là những yếu tố khiến cho căn bệnh này đang ngày càng trẻ hóa. 

Theo thống kê y khoa với những bệnh nhân đang được điều trị, hiện nay số người trẻ bị viêm khớp cổ chân đã chiếm đến 35% trên tổng số các ca bệnh về xương khớp. Trong số đó, vận động viên, nhân viên văn phòng và những người lao động phổ thông đang là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất.

Viêm khớp cổ chân một khi đã chuyển biến thành mãn tính thì cực kỳ khó khắc phục. Đồng thời nguy cơ gặp phải biến chứng là rất cao. Vậy vì vậy người bệnh cần tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và khắc phục từ giai đoạn đầy để phòng tránh nguy hiểm.

Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp cổ chân?

Viêm khớp cổ chân xảy ra là do sự suy giảm của lượng dịch nhầy bôi trơn tại đây. Chính điều này khiến cho vùng khớp cổ chân hoạt động không được trơn tru, tạo ma sát nhiều hơn mỗi khi chúng ta di chuyển, từ đó mới dẫn đến tổn thương sụn khớp.

Có rất nhiều yếu tố có thể dẫn đến tình trạng trên hoặc làm tăng nguy cơ viêm khớp cổ chân:

• Tuổi già: Bệnh viêm khớp cổ chân thường phổ biến ở những người sau độ tuổi trung niên như một tình trạng lão hóa tự nhiên. Lúc này, xương khớp đã bắt đầu suy yếu và thoái hóa, hệ thống bôi trơn và khả năng phục hồi tại các khớp cũng giảm dần.
• Thừa cân, béo phì: Tình trạng mất kiểm soát cân nặng sẽ khiến cho cổ chân luôn phải gánh vác và chịu đựng một sức ép rất lớn. Lâu dần có thể gây suy yếu, tổn thương và dẫn đến viêm khớp ở cổ tay hoặc cổ chân.
• Chấn thương: Việc vận động mạnh hoặc sai tư thế trong quá trình chơi thể thao, lao động có thể dẫn đến những chấn thương như bong gân, trật khớp, gãy xương,… Đây đều là các yếu tố có tác động xấu đến vùng khớp cổ chân, dễ gây ra phản ứng viêm và làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

• Ít vận động: Cơ thể chúng ta cần vận động thường xuyên thì mới có thể kích thích quá trình sản xuất dịch bôi trơn tại các khớp. Vậy nên nếu thường xuyên ngồi hoặc nằm một chỗ thì xương khớp cũng không còn được linh hoạt mà trở nên khô cứng hơn. Từ đó làm tăng nguy cơ viêm khớp cổ chân, thậm chí ảnh hưởng đến mật độ xương.
• Bệnh lý: Nếu gặp phải một số bệnh về rối loạn chuyển hóa hoặc các bệnh về xương khớp khác thì bạn cũng rất dễ bị viêm khớp cổ chân. Trên thực tế, những người bị gout, viêm đa khớp, tiểu đường, loãng xương, thoái hóa cột sống và xương khớp, viêm gân,… đa số đều bị viêm khớp cổ chân.
• Nguyên nhân khác: Bên cạnh những nguyên nhân trên, tình trạng viêm khớp cổ chân còn có thể xuất phát từ một số vấn đề khác như: Yếu tố di truyền, dị dạng khớp bẩm sinh, căng thẳng kéo dài,… Tuy nhiên, những nguyên nhân này rất hiếm gặp.

Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm khớp cổ chân

Khi bị viêm khớp cổ chân, bạn sẽ nhận thấy những triệu chứng sau đây:

• Đau nhói cổ chân: Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất nếu mắc bệnh là khi cử động cổ chân cảm thấy đau nhức khó chịu. Thậm chí người bệnh còn bị đau nhói khi di chuyển hay hoạt động, khiến bạn khó có thể đi lại, chạy nhảy hay chơi thể thao. Việc thay đổi thời tiết đột ngột cũng khiến cơn đau dữ dội hơn. Mức độ đau giảm dần khi bạn nghỉ ngơi. 
• Cứng và đau khớp cổ chân khi ngủ dậy: Sau giấc ngủ, đặc biệt là buổi sáng, người bệnh sẽ thường cảm thấy bị cứng khớp, khó để cử động cổ chân và đi lại.  
• Cổ chân bị sưng đỏ: Khớp cổ chân và những vùng xung quanh bị sưng và tấy đỏ cho thấy tình trạng viêm đang xảy ra. Nếu bệnh không được khắc phục sớm thì dịch viêm có thể lan ra các khu vực lân cận. Tuy nhiên cũng có một số người bị đau khớp cổ chân không sưng.
• Xương khớp kêu lạo xạo: Ở bệnh nhân bị sưng khớp cổ chân, khi cử động hoặc di chuyển sẽ phát ra tiếng lạo xạo, lắc rắc mà bạn có thể nghe được.
• Triệu chứng toàn thân: Ngoài những triệu chứng lâm sàng đặc trưng kể trên, bệnh viêm sưng khớp cổ chân còn có thể gây ra một số ảnh hưởng khác tới sức khỏe: Gây sốt nhẹ, khiến cơ thể mệt mỏi, ngại vận động,…

Dựa vào mức độ phát triển của các triệu chứng của bệnh, viêm khớp cổ chân còn được chia làm 2 giai đoạn:

• Giai đoạn khởi phát: Vào giai đoạn bệnh mới xuất hiện, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy vùng cổ chân bị sưng đỏ, nhức và đau nhói. Khi vận động, cơn đau có thể nhanh chóng lan ra các vùng xung quanh. Đến khi nghỉ ngơi thì tình trạng đau cũng giảm dần.
• Giai đoạn thứ phát: Nếu để bệnh phát triển một cách mạnh mẽ mà không có biện pháp can thiệp hiệu quả, phần xương dưới sụn sẽ bị tổn thương nghiêm trọng. Lúc này, nó sẽ hình thành gai xương khớp cổ chân, gây chèn ép lên các rễ thần kinh. Bởi vậy mà bệnh nhân càng cảm thấy đau dữ dội hơn. 

Viêm khớp cổ chân có nguy hiểm không?

Viêm khớp cổ chân không chỉ gây ra đau đớn cho người bệnh mà còn có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng khác. Từ giai đoạn khởi phát, người bệnh đã phải gặp khó khăn trong việc di chuyển, hoạt động, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Sang đến giai đoạn thứ phát, bên cạnh những cơn đau ngày càng dữ dội thì bệnh nhân còn phải đối mặt với nguy cơ gặp phải biến chứng như:

• Viêm màng bao hoạt dịch khớp cổ chân: Tình trạng màng hoạt dịch của khớp bị viêm và dày lên, sinh thêm các mạch máu, làm tăng cường lượng máu chảy đến khớp cổ chân một cách bất thường.
• Teo cơ, biến dạng xương: Do những cơn đau mà người bệnh thường hạn chế vận động. Điều này khiến cho khả năng lưu thông máu kém, không cung cấp đủ lượng oxy và dưỡng chất cần thiết đến cơ khớp gây teo cơ và biến dạng xương. Sức khỏe người bệnh cũng dần suy giảm, cơ thể trở nên yếu ớt hơn.
• Thương tật vĩnh viễn, thậm chí tàn phế: Khi những tổn thương đã trở nên quá nghiêm trọng, không thể khắc phục được nữa, bệnh nhân có nguy cơ mất đi khả năng cử động khớp cổ chân. 

Với những tác động kể trên, tuy viêm khớp cổ chân không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng lại có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và khả năng vận động của con người. Vậy nên căn bệnh này cần được khắc phục sớm, không được chủ quan để dẫn đến trường hợp đáng tiếc. 

Chẩn đoán viêm khớp cổ chân như thế nào?

Khi bị đau khớp cổ chân trái hay đau khớp cổ chân phải, bạn cần đi đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác. Không nên tự mình phán đoán.

Trước hết các bác sĩ sẽ thăm khám các triệu chứng lâm sàng qua việc quan sát và kiểm tra bên ngoài quanh vùng khớp cổ chân. Tuy nhiên, do bệnh lý này có những triệu chứng gần giống với một số bệnh xương khớp khác, nên người bệnh có thể sẽ cần thực hiện thêm một số xét nghiệm, gồm:

• Chụp phim X-quang.
• Xét nghiệm máu.
• Xét nghiệm dịch khớp cổ chân.

Sau khi có kết quả xét nghiệm, bác sĩ mới có cơ sở để chẩn đoán chính xác về bệnh viêm khớp cổ chân cùng tình trạng cụ thể của mỗi người. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân.

Các phương pháp điều trị viêm khớp cổ chân hiện nay

Để điều trị viêm khớp, đặc biệt là ở cổ chân, trước tiên người bệnh cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh của bản thân là gì. Từ đó tìm cách khắc phục vấn đề đó, đồng thời kết hợp với các phương pháp đặc trị để đẩy lùi tình trạng viêm và các triệu chứng sưng đau. Cuối cùng là phục hồi lại chức năng xương khớp.

Các cách chữa viêm khớp cổ chân đang được áp dụng phổ biến gồm có:

• Dùng thuốc Tây y.
• Dùng thuốc Đông y.
• Phương pháp vật lý trị liệu.
• Phẫu thuật.
• Một số bài thuốc dân gian.

Sử dụng thuốc Tây y để điều trị

Trong phương pháp của y học hiện đại, bệnh nhân thường được chỉ định sử dụng kết hợp một số loại thuốc để giúp chống viêm và khắc phục triệu chứng. Các nhóm dược phẩm điều trị đau khớp cổ chân trong đơn thuốc bác sĩ kê bao gồm:

• Thuốc chống viêm: Giúp ngăn chặn phản ứng viêm, không để tình trạng lan rộng, đồng thời hỗ trợ giảm đau. Bệnh nhân viêm khớp cổ chân sẽ được kê các loại thuốc chống viêm không chứa steroid như: Aspirin, Meloxicam, Etodolac,… 
• Thuốc giãn cơ: Làm giảm tình trạng cơ khớp bị cứng, giúp bệnh nhân cử động dễ dàng hơn. Các loại thuốc thường dùng: Cyclobenzaprine, Baclofen,…
• Thuốc giảm đau thông thường: Phổ biến nhất là các loại thuốc có chứa hoạt chất paracetamol.
• Thuốc bổ: Người bệnh có thể dùng thêm một số loại thuốc bổ để tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể và xương khớp khỏe khoắn hơn: Glucosamine, vitamin C, D, E,…

Ngoài ra, với những bệnh nhân có tình trạng nghiêm trọng, bác sĩ thường chỉ định tiêm corticoid tại chỗ. Sau khi tiêm, người bệnh cần ngồi đợi khoảng 30 phút để theo dõi để được khắc phục kịp thời nếu có hiện tượng bị dị ứng hoặc sốc phản vệ.

Các loại thuốc Tây được sử dụng phổ biến bởi nó giúp làm thuyên giảm các triệu chứng một cách nhanh chóng. Tuy nhiên dùng thuốc Tây y có thể gây ra một số tác dụng phụ ảnh hưởng, ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe như: loãng xương, xơ vữa động mạch, đau hoặc viêm loét dạ dày,… 

Chính vì vậy, bệnh nhân cần đặc biệt cẩn trọng trong quá trình dùng thuốc. Hãy luôn đọc kỹ hướng dẫn của thuốc và tuân theo đúng chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Nếu thấy có dấu hiệu gì bất thường trong quá trình dùng thuốc, cần dừng sử dụng ngay và hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn.

Phương pháp vật lý trị liệu

Bên cạnh việc sử dụng thuốc đặc trị, các chuyên gia cũng khuyên người bệnh nên phối hợp thêm các phương pháp vật lý trị liệu để khắc phục tình trạng viêm đau ở khớp cổ chân hiệu quả hơn. Đây là cách chữa bệnh an toàn, giúp hỗ trợ rất tốt cho quá trình điều trị.

Tùy vào mức độ bệnh mà các chuyên gia sẽ hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các bài tập chuyên biệt giúp tăng cường sức mạnh cơ khớp và cải thiện tình trạng đau nhức. Ví dụ: Tập gập và duỗi khớp cổ chân, quay khớp cổ chân, vận động các khớp ngón chân,…

Phẫu thuật khớp cổ chân

Giải pháp này được áp dụng khi tình trạng bệnh quá nặng, đã trở thành mãn tính và điều trị nội khoa không hiệu quả, cần phẫu thuật để tránh biến chứng.

Phẫu thuật khớp cổ chân thường là phẫu thuật nội soi. Sau khi thực hiện phẫu thuật, bệnh nhân sẽ cần thời gian dài để phục hồi lại chức năng cơ khớp. Ngoài ra trong thời gian này, người bệnh cũng cần tập luyện thường xuyên để có thể đi lại và cử động bình thường.

Bài thuốc dân gian hỗ trợ điều trị viêm khớp cổ chân

Bên cạnh những phương thuốc Tây y và Đông y đã được nghiên cứu và kiểm chứng, trong dân gian cũng lưu truyền nhiều bài thuốc mẹo giúp khắc phục chứng viêm khớp cổ chân.

Bạn có thể dễ dàng thực hiện các cách chữa bệnh này tại nhà với những nguyên liệu cực kỳ quen thuộc:

1. Rượu tỏi

Sử dụng tỏi để ngâm rượu. Sau đó dùng loại rượu thuốc này để xoa bóp nhẹ nhàng vùng khớp cổ chân sẽ giúp cải thiện tình trạng sưng đau.

Cách làm rượu tỏi:

• Tỏi bóc vỏ, đập dập hoặc cắt nhỏ rồi cho vào ngâm với rượu trắng với tỷ lệ: cứ 40gr tỏi ngâm với 100ml rượu.
• Đậy kín nắp bình rượu, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Sau 2 tuần là có thể lấy ra dùng.

2. Vỏ sầu riêng

Sau khi ăn xong sầu riêng thì giữ lại vỏ, rửa sạch và làm theo các bước sau đây:

• Tách vỏ sầu riêng thành từng phần nhỏ, đem phơi khô.
• Dùng vỏ sầu riêng đã phơi khô đun sắc lấy nước.
• Lấy nước này để uống giúp cải thiện bệnh viêm khớp cổ chân.

3. Bột quế cùng với mật ong

Uống nước mật ong pha bột quế sẽ giúp cải thiện chứng viêm khớp cổ chân. Với cách này, bạn chỉ cần pha nửa thìa mật ong, nửa thìa bột quế vào một cốc nước ấm rồi khuấy đều. Ngày uống 2 lần vào buổi sáng và tối.

Lưu ý: Những bài thuốc dân gian chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thể thay thế thuốc đặc trị.

Chế độ ăn uống cho người bị viêm khớp cổ chân

Một chế độ ăn uống khoa học và đầy đủ dưỡng chất không chỉ nâng cao sức khỏe mà còn giúp cho bệnh sớm ngày được đẩy lùi. Vì vậy, những người đang bị viêm khớp cổ chân cần đặc biệt bổ sung những nhóm thực phẩm sau vào bữa ăn hàng ngày:

• Thực phẩm giàu vitamin và chất xơ, gồm các loại rau xanh, hoa củ quả.
• Thực phẩm giàu Omega-3 như cá thu, cá trích, cá hồi, hàu, cá mồi,…
• Các loại rau gia vị như gừng, húng quế, tỏi,…
• Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như trà xanh, trà đen, lựu, socola đen, các loại đậu,… 

Bên cạnh những nhóm thực phẩm nên ăn, bệnh nhân cũng cần kiêng một số thứ không tốt cho sức khỏe và xương khớp như: 

• Các loại thịt đỏ, thịt gà.
• Thực phẩm nhiều chất béo.
• Đồ chiên, xào, nhiều dầu mỡ.
• Đồ cay, mặn, nhiều muối.
• Các chất kích thích, gây nghiện như bia, rượu, thuốc lá,…

Việc ăn uống đóng vai trò rất quan trọng, quyết định hiệu quả của quá trình điều trị bệnh. Vậy nên bệnh nhân cần chú ý hơn tới vấn đề này thì mới có thể khắc phục viêm khớp cổ chân một cách tốt nhất.

Biện pháp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh tại nhà

Để hỗ trợ điều trị bệnh đạt kết quả tốt nhất, tránh để bệnh tái phát gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, bạn cần lưu ý những điểm sau:

• Khi vùng xương khớp gặp phải bất cứ tổn thương nào, người bệnh nên đến bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và được hướng dẫn điều trị đúng cách. 
• Không nên hạn chế vận động bởi có thể gây cứng khớp, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi. Bệnh nhân có thể di chuyển và tập luyện vùng cổ chân một cách nhẹ nhàng để giúp cơ khớp khỏe mạnh và giữ được độ linh hoạt.
• Trong quá trình điều trị, cần bảo vệ và tránh tạo áp lực lớn lên vùng khớp cổ chân Không được va chạm, vận động mạnh gây tổn thương nghiêm trọng hơn, dẫn đến nhiễm trùng hoặc biến chứng.
• Cần thực hiện quá trình điều trị theo đúng chỉ định của bác sĩ từ việc dùng thuốc cho đến những hoạt động hàng ngày.
• Khi thấy đau khớp cổ bàn chân, người bệnh có thể massage, xoa bóp nhẹ nhàng hoặc chườm lạnh để giảm đau nhức.
• Thực hiện chế độ giảm cân nếu bạn đang bị thừa cân, béo phì. Để tránh gây sức ép lớn lên vùng khớp cổ chân, người bệnh nên duy trì cân nặng ở mức cân đối. 
• Thường xuyên đi kiểm tra, thăm khám định kỳ theo lịch hẹn để nắm bắt và kiểm soát được tình trạng bệnh, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời nếu cần thiết.

Trên đây là các thông tin tổng quan về bệnh viêm khớp cổ chân. Đừng chủ quan nếu bạn đang gặp phải những triệu chứng được đề cập trong bài. Hãy khắc phục ngay từ giờ để tránh gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho sức khỏe. Hy vọng những thông tin trên có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm khớp cổ chân cũng như biết cách điều trị hiệu quả căn bệnh này.