Viêm Mũi Xoang Cấp

Viêm mũi xoang cấp là tình trạng khá phổ biến, chúng không chỉ làm ảnh hưởng không ít tới chất lượng cuộc sống, công việc của người bệnh, mà còn có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và trị liệu sớm. Để hiểu rõ hơn về bệnh lý này cũng như biết cách điều trị, phòng tránh bệnh hiệu quả thì bạn không nên bỏ qua bài viết dưới đây. 

Viêm mũi xoang cấp là gì?

Viêm mũi xoang cấp tính được biết đến là một dạng nhiễm trùng, viêm nhiễm trong thời gian ngắn hoặc do viêm phần niêm mạc của mũi xoang. Bệnh lý xuất hiện sẽ khiến mũi bị tắc nghẽn, khó thở do chất nhầy trong mũi không thoát ra ngoài được. Điều này cũng gây ra không ít cảm giác khó chịu, đau nhức vùng xương gò má, làm ảnh hưởng tới công việc và sinh hoạt của người bệnh.

Xoang mũi cấp được hiểu đơn giản là các xoang mũi trong cơ thể đang gặp vấn đề. Cụ thể, xoang là các hốc xương ở phần đầu phía bên trong mũi và mỗi người sẽ có cấu trúc – kích thước xoang khác nhau. Phủ bên ngoài các xoang là lớp niêm mạc mỏng – hàng rào ngăn bụi bẩn, vi khuẩn xâm nhập. 

Lớp niêm mạc mỏng giúp không khí, các dịch lưu thông dễ dàng giữa các xoang với nhau. Tuy nhiên, nếu lớp niêm mạc này bị sưng và dày lên chúng sẽ che mất lông thông xoang, gây tắc nghẽn đường không khí và khiến người bệnh bị viêm xoang mũi cấp. 

Theo các nghiên cứu, triệu chứng của xoang mũi cấp thường có mức độ nghiêm trọng hơn vào mùa đông. Phần lớn các trường hợp bị bệnh là do nhiễm virus cảm lạnh, nhiễm khuẩn đường hô hấp, hoặc có thể bị dị ứng mũi, lệch vách ngăn mũi, nhiễm khuẩn vòm họng, có khối u bướu thịt,…. Việc không được điều trị kịp thời sẽ dẫn tới viêm màng não, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang, nhiễm khuẩn tai hay xuất hiện các cục máu đông,… 

Nguyên nhân gây xoang mũi cấp

Viêm mũi xoang cấp xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, do đó triệu chứng của bệnh cũng có sự thay đổi nhất định. Việc nắm rõ được nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp ngăn chặn cũng như điều trị bệnh hiệu quả, nhanh chóng hơn. Cụ thể:

• Do bụi bẩn, phấn hoa, lông động vật: Đây là những tác nhân thường gặp ở những người có cơ địa nhạy cảm. 
• Do vi khuẩn: Loại vi khuẩn phổ biến nhất gây nên tình trạng xoang mũi cấp là M.Catarrhalis, S.Pneumonia,… Khi những loại vi khuẩn này xâm nhập vào các xoang vùng mũi sẽ gây ra tình trạng viêm nhiễm vô cùng nghiêm trong. Ngoài ra, việc viêm mũi xoang cấp còn có thể gây ra bệnh viêm amidan, viêm họng,….

• Nhiễm virus: Các trường hợp bị nhiễm virus trước đó thường bị cảm lạnh, sau đó mới chuyển biến thành viêm xoang cấp. 
• Nhiễm nấm: Các trường hợp bị nhiễm nấm dẫn tới xoang mũi cấp thường khá hiếm. 
• Mắc bệnh nền: Nhiễm HIV/AIDS, rối loạn miễn dịch,… thường gây nên tình trạng suy giảm sức đề kháng, giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. 
• Do cấu trúc bất thường của xoang mũi: Là nguyên nhân do bẩm sinh, người bệnh bị lệch vách ngăn mũi khiến các xoang thu hẹp. 
• Trào ngược dạ dày: Đây là đối tượng có nguy cơ bị xoang mũi khá cao. 
• Nhiễm trùng răng: Việc nhiễm trùng răng nặng, không được xử lý đúng cách và dứt điểm sẽ lây lan qua xoang mũi.

Triệu chứng gây viêm mũi xoang cấp phổ biến

Muốn biết mình có bị bệnh hay không thì các bạn có thể dựa trên các dấu hiệu của bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến khi bị viêm mũi xoang cấp mà bạn không nên bỏ qua:

• Chảy nước mũi: Thông thường người bệnh sẽ bị chảy nước mũi ở cả 2 bên mũi, nước mũi thường rất đặc và có màu vàng hoặc xanh khá hôi.

• Đau nhức vùng mặt: Đau ở xoang mũi, vùng giữa lông mày và hai mắt và dấu hiệu thường thấy của người bị xoang mũi cấp. Một vài trường hợp các cơn đau này còn lan sang vùng đỉnh đầu, đau nhức ở xương hàm. 
• Nghẹt mũi, khó thở: Vào chiều và tối tình trạng nghẹt mũi và khó thở sẽ gia tăng. Người bệnh sẽ cảm thấy khó chịu và khó thở hơn khi nằm ngủ. Trong trường hợp tình trạng này diễn ra liên tục thì sẽ gây ra hiện tượng suy giảm chức năng của mũi. 

Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể mắc một số triệu chứng khác như nhức đầu, mệt mỏi, buồn nôn, nôn, sốt,… Khi nhận thấy các dấu hiệu này, người bệnh cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế chuyên khoa gần nhất để được chẩn đoán và điều trị sớm nhất có thể. 

Cách chẩn đoán bệnh xoang mũi cấp

Sau khi xuất hiện các biểu hiện trên, các bạn nên nhanh chóng tới bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán và có phác đồ điều trị bệnh cụ thể. Để có thể chẩn đoán bệnh chính xác, người bệnh sẽ cần trả lời một số câu hỏi kèm thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của bác sĩ. Chi tiết như sau:

• Chẩn đoán lâm sàng: Bệnh nhân sẽ được hỏi các câu hỏi xoay quanh tình trạng bệnh mà họ đang gặp phải, thậm chí là những câu hỏi về môi trường mà họ đang sống để giúp định hướng nguyên nhân gây bệnh chuẩn xác. 
• Thực hiện nội soi mũi: Bác sĩ sẽ dùng một ống nội soi để kiểm tra tình trạng bên trong khoang mũi. Các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng thuốc co mạch máu để ống nội soi di chuyển dễ dàng hơn. 

• Chẩn đoán bằng hình ảnh: Bệnh nhân sẽ được yêu cầu chụp CT hoặc chụp MRI tùy theo tình trạng cụ thể. Những hình ảnh thu được từ việc chụp cắt lớp có thể quan sát được những khu vực ở sâu hơn so với việc nội soi mũi. 
• Thử nghiệm dị ứng: Phương pháp sẽ được tiến hành sau khi bác sĩ hỏi bệnh nhân và nghi ngờ nguyên nhân gây bệnh là do bị dị ứng. Theo đó, thử nghiệm dị ứng sẽ được test trên da để kiểm tra. 
• Xét nghiệm vi sinh: Các mủ, nước dịch đặc lấy ra bên trong các xoang sẽ được đem nuôi cấy vi khuẩn để xác định chính xác chủng vi khuẩn đã gây bệnh. 

Viêm mũi xoang cấp có nguy hiểm không?

Viêm mũi xoang cấp có nguy hiểm không là vấn đề được nhiều người quan tâm. Thực tế, bệnh lý này không nguy hiểm, tuy nhiên nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới các biến chứng khôn lường, cực kỳ nguy hiểm. Chẳng hạn như:

• Ảnh hưởng tới chức năng hô hấp: Khi mắc bệnh, mọi người sẽ gặp khó khăn khi thở bằng đường mũi. Chưa kể, một số trường hợp còn kèm theo tình trạng đau đầu, sưng viêm, đau cổ họng do thở bằng miệng. 
• Viêm mũi xoang mạn tính: Khi bệnh xoang mũi cấp dai dẳng, lặp lại nhiều lần sẽ trở thành viêm mũi xoang mạn tính. 
• Gây ảnh hưởng tới thị giác: Viêm dây thần kinh thị giác, áp xe vùng mí mắt, viêm hốc mắt, viêm túi lệ,… đều có khả năng làm giảm thị lực, không ít trường hợp còn bị mất hoàn toàn thị giác. 

• Tắc tĩnh mạch xoang: Biến chứng này rất nguy hiểm, chúng thường xuất hiện sau biến chứng nhiễm khuẩn mắt. Những cục máu đông ở ổ mắt viêm trôi theo tính mạch xuống xoang và gây tắc mạch. Đồng thời vi khuẩn gây ra các ổ viêm nhiễm, gây nguy cơ đột quỵ, tử vong cao. 
• Viêm xoang sàng: Tình trạng này thường gặp ở trẻ em, bệnh khiến phía trong ổ mắt của trẻ xuất hiện mủ và có nguy cơ gây mù lòa nếu không được chữa trị tốt. 
• Viêm màng não: Nếu bị bệnh mãi không khỏi, vi khuẩn sẽ dễ dàng lan ngược lên viêm mạc não và gây viêm màng não. Được biết, tỷ lệ tử vong khi xuất hiện biến chứng này thường khá cao. 

Phương pháp điều trị viêm mũi xoang cấp

Có rất nhiều phương pháp chữa viêm mũi xoang cấp hiệu quả. Dựa theo tình trạng cụ thể mà bạn nên lựa chọn cách điều trị phù hợp, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện để đảm bảo an toàn.

Chữa bằng Tây y

Dùng thuốc Tây trị bệnh là biện pháp điều trị viêm mũi xoang cấp chính với những bệnh nhân đang bị các triệu chứng của bệnh làm ảnh hưởng tới sức khỏe. Dựa vào nguyên nhân gây bệnh, thể trạng từng người mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp. Các loại thuốc thường được sử dụng trong trường hợp bị xoang mũi cấp gồm có:

• Thuốc kháng sinh: Những trường hợp viêm mũi do nhiễm khuẩn sẽ được chỉ định dùng Ceftriaxone, Cefuroxim, Amoxicillin,… tuy nhiên, các loại thuốc kháng sinh này không được dùng quá 1 ngày. 
• Thuốc chống nghẹt mũi, thuốc vệ sinh mũi: Chủ yếu là thuốc Corticoid, Sudafed, muối loãng,… thường được dùng để xịt vào mũi, giúp làm thông thoáng đường mũi – họng và giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. 
• Thuốc chống dị ứng: Fexofenadine, Cetirizine, Loratadine,… được sử dụng với những đối tượng bị dị ứng do lông động vật, phấn hoa. 

Phẫu thuật xoang

Rất ít trường hợp mắc xoang mũi cấp cần thực hiện phẫu thuật xoang. Biện pháp này sẽ được thực hiện khi việc áp dụng các biện pháp điều trị bằng thuốc, điều trị nội khoa không mang lại kết quả như mong muốn. Hoặc do người bệnh liên tục bị tổn thương niêm mạch mũi, tắc lỗ ngách nên bắt buộc phải tiến hành phẫu thuật điều trị. 

Mẹo dân gian

Với các trường hợp bị viêm mũi xoang cấp nhẹ, người bệnh có thể tham khảo áp dụng các mẹo dân gian để điều trị. Hoặc có thể tham khảo ý kiến bác sĩ khi kết hợp với việc điều trị Tây y để mang lại hiệu quả chữa bệnh tốt nhất.

Sử dụng hỗn hợp mật ong – tỏi chữa xoang mũi cấp

Tỏi và mật ong đều được biết tới là những dược liệu có tác dụng sát khuẩn tốt. Vì thế, hỗn hợp này được sử dụng rất nhiều trong các trường hợp nhiễm khuẩn đường hô hấp. Mật ong và tỏi cũng là nguyên liệu dễ tìm kiếm, giá thành rẻ nên người bệnh có thể thực hiện thường xuyên. 

• Bóc vỏ tỏi, đập dập sau đó giã nhuyễn để lấy nước tỏi.
• Cho nước tỏi vào lọ, bỏ thêm mật ong với tỷ lệ 1:1.
• Trước khi rửa mũi bằng nước muối 0,9%, bạn dùng tăm bông bôi hỗn hợp mật ong – tỏi vào hốc mũi trong khoảng 45 – 60 phút.
• Chỉ nên áp dụng mẹo chữa viêm xoang mũi này 2 lần một tuần để thu được kết quả tốt nhất. 

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý

Nước muối có giá thành khá rẻ nhưng lại có tác dụng cực tốt trong việc điều trị viêm nhiễm, diệt khuẩn. Khi dùng cho người bệnh bị viêm mũi xoang cấp, nước muối không chỉ làm dịch nhầy sạch hơn, hiện tượng nghẹt mũi giảm đi và còn giúp quá trình điều trị bệnh diễn ra nhanh chóng. 

• Dùng nước muối sinh lý 0,9% hoặc tự pha nước muối theo tỷ lệ 3:1 (3 phần nước và 1 phần muối). 
• Bịt 1 bên mũi và cúi mặt xuống chậu nước muối.
• Cố gắng hít mạnh để nước muối tràn vào bên mũi bị tắc sau đó làm lưu thông khu vực này. Khi nước tràn vào trong bụng bạn cần giữ một lúc rồi nhổ ra để dịch nhầy trôi theo nước muối sinh lý. 
• Sau đó lặp lại động tác này sau khi đánh răng vào buổi sáng và tối. 

Các cách phòng ngừa bệnh viêm mũi xoang cấp

Viêm mũi xoang cấp là bệnh lý phổ biến và nếu không được xử lý kịp thời, đúng cách ngay từ đầu rất dễ dẫn tới các biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, người bệnh không nên quá lo lắng, bởi bạn hoàn toàn có thể phòng tránh được căn bệnh này nếu tuân thủ theo một số biện pháp dưới đây:

• Cần vệ sinh mũi thường xuyên, sử dụng nước muối sinh lý, dung dịch rửa mũi được cấp phép để hạn chế bụi bẩn, tắc nghẽn dịch mũi. 
• Trong trường hợp bị mắc các bệnh liên quan tới hô hấp, bệnh tai – mũi – họng thì cần điều trị triệt để, tránh để bệnh chuyển biến thành viêm xoang. 
• Để các xoang cao hơn phần khác và giúp lưu thông khí huyết tốt thì nên kê cao gối khi ngủ. 
• Tránh sử dụng các thực phẩm có cồn, đồ ăn gây dị ứng như trứng, hạnh nhân và không nên hút thuốc lá. Thay vào đó hãy ăn các thực phẩm có tính diệt khuẩn cao như gừng, nghệ, tỏi,… 
• Uống nhiều nước, tuy nhiên nên uống nước ấm, không uống nước đá vì chúng sẽ làm tình trạng viêm thêm nghiêm trọng hơn. Người bệnh có thể làm đa dạng nguồn nước cung cấp cho cơ thể như nước ép trái cây, nước canh, sữa,… để hạn chế tình trạng tắc nghẽn đường thở, giảm dịch nhầy hiệu quả. 
• Hạn chế tiếp xúc hoặc đứng cạnh với những người đang hút thuốc lá. 
• Khi ra ngoài đường cần đeo khẩu trang để tránh ô nhiễm khói bụi, không khí. 
• Khi thời tiết giao mùa cần đảm bảo giữ ấm cho bản thân, đặc biệt là vào mùa đông. Với mùa hè thì cần bật quạt trong phòng, mở cửa phòng thường xuyên để tránh bị nấm mốc sinh bệnh về đường hô hấp. 

Với những thông tin về bệnh viêm mũi xoang cấp, mong rằng bạn đọc đã nắm được nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị cũng như phòng tránh bệnh hiệu quả. Việc phát hiện sớm và điều trị bệnh đúng cách là yếu tố quan trọng giúp bạn thoát khỏi biến chứng nguy hiểm khác.