Thoái Hóa Cột Sống

Vài năm gần đây, tỷ lệ người mắc bệnh thoái hóa cột sống ngày càng tăng cao kể cả đối tượng là giới trẻ ảnh hưởng không nhỏ đến lối sống sinh hoạt, làm việc và tinh thần của nhiều người. Vậy thoái hóa cột sống là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị ra sao? Cùng tìm hiểu nội dung bài viết sau đây:

Thoái hóa cột sống là tình trạng sụn khớp bị bào mòn dần, nhất là các đầu xương của đốt sống Thoái hóa cột sống là tình trạng khi lớp sụn khớp mòn dần, khiến cho các đầu xương đốt sống có cơ hội ma sát với nhau mỗi khi cơ thể vận động. Lâu dần gây viêm, sưng bao hoạt dịch khớp, khô khớp do dịch khớp không được tiết ra đủ. 

Bên cạnh đó, do sự cọ xát của các đầu xương khiến gai xương có cơ hội hình thành, phát triển tiếp tục chà xát mạnh lên xương đốt sống và các mô mềm bao bọc xung quanh. 

Nếu như bạn chưa biết, thông thường một cột sống bao gồm 33 đốt sống được xếp chồng lên nhau. Trong đó:

• Vị trị đốt sống L1 – L5 nằm ở khu vực thắt lưng là dễ bị thoái hóa nhất, hay còn được biết đến với tên gọi thoái hóa cột sống thắt lưng.
• Vị trí đốt sống C5 – C7 cũng dễ bị thương tổn bào mòn, khi tình trạng này diễn ra gọi là thoái hóa cột sống cổ.

Riêng các đốt sống ngực (T1 – T12) hiếm khi xảy ra tổn thương nhưng vẫn có nguy cơ bị thoái hóa.

Theo các chuyên gia xương khớp, thoái hóa cột sống xảy ra do hệ miễn dịch suy yếu, sản sinh ra nhiều chất gây bất lợi làm cột sống bị viêm sưng. Những yếu tố hàng đầu khiến thoái hóa cột sống bao gồm:

• Thoái hóa cột sống tự nhiên do tuổi tác ngày càng cao, hệ xương khớp cũng vì thế mà trở nên suy yếu.
• Chấn thương do tai nạn, do thể dục thể thao với cường độ mạnh.
• Thừa cân béo phì chèn ép lên cột sống
• Làm những công việc nặng nhọc trong thời gian dài, không nghỉ ngơi điều độ
• Giữ 1 tư thế quá lâu

• Sử dụng nhiều các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, nước ngọt có ga
• Chế độ dinh dưỡng không hợp lý
• Thói quen sinh hoạt và làm việc không lành mạnh
• Bị dị tật cột sống bẩm sinh
• ….

Dựa trên những nguyên nhân gây thoái hóa cột sống mà bác sĩ sẽ đưa ra giải pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. 

Tùy theo từng vị trí đốt sống bị thoái hóa mà người bệnh có những triệu chứng, dấu hiệu khác nhau. Nhưng nhìn chung đều biểu hiện của sự đau nhức khó chịu. Cụ thể: 

• Thoái hóa cột sống thắt lưng: Người bệnh sẽ có cảm giác đau ở phần lưng dưới, cơn đau có thể lan tỏa xuống mông, bẹn và ngay sau đùi. Nếu không được điều trị kịp thời, lâu dần cơn đau sẽ ảnh hưởng đến bắp chân, cẳng chân và bàn chân. 
• Thoái hóa đốt sống cổ: Người bệnh sẽ có cảm giác đau nhức ở khu vực cổ, lan xuống vai và phần lưng giữa. Khi diễn tiến bệnh trở nên trầm trọng hơn, cơn đau có thể lan tỏa xuống hai cánh tay, bàn tay. Đặc biệt, người bệnh cũng thường xuyên đau đầu. 
• Thoái hóa đốt sống ngực: Cơn đau khởi phát khi người bệnh cúi người xuống, đau ngay vùng lưng giữa và có thể lan đến vùng cổ – vai và cánh tay. Thỉnh thoảng người bệnh có thể nghe được âm thanh lạo xạo hoặc lục cục liên quan đến tình trạng khô khớp do thiếu dịch nhờn.

Thoái hóa cột sống là bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và làm việc của người bệnh. Lâu dần khiến người bệnh luôn trong trạng thái đau nhức, mệt mỏi, suy nhược tinh thần. 

Thoái hóa cột sống nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Có thể kể đến là: 

• Biến dạng cột sống
• Thoát vị đĩa đệm
• Gai cột sống
• Đau dây thần kinh tọa

Những biến chứng này càng gia tăng cảm giác đau nhức dai dẳng, hạn chế khả năng vận động của người bệnh, thâm chí là bại liệt toàn thân. Nếu bạn có những biểu hiện triệu chứng đau nhức, tê mỏi thường ngày ở vùng dọc sống lưng, thì nên chủ động đến bệnh viện thăm khám và lựa chọn biện pháp điều trị kịp thời

Để chẩn đoán thoái hóa cột sống, cũng như đánh giá chính xác mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng như phát hiện nguyên nhân gây đau nhức, tê lưng và cổ, bác sĩ sẽ lựa chọn 1 trong những phương pháp sau đây: 

• Chụp X-quang: Phương pháp này giúp bác sĩ kiểm tra khe khớp, đĩa đệm bị ảnh hưởng ít hay nhiều, cũng như phát hiện sự hình thành của gai xương. 
• Chụp CT: Phương pháp này cung cấp hình ảnh cột sống, đĩa đệm một cách chi tiết hơn so với chụp X-quang.
• Chụp MRI: Phương pháp này có khả năng soi cận cảnh các mô mềm, bao gồm cả cơ bắp, dây chằng, gân và đĩa đệm cột sống. 
• Chụp cắt lớp vi tính phát xạ đơn (SPECT): Phương pháp này thường được sử dụng kết hợp với chụp CT nhằm xác định được vị trí đốt sống nào đang bị tổn thương.

Hiện nay có khá nhiều phương pháp điều trị thoái hóa cột sống, cũng vì lẽ đó mà nhiều người bệnh không khỏi hoang mang trong việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp mang lại hiệu quả cao. 

Điều trị bằng thuốc Tây

Đây là cách phổ biến nhất hiện nay nhờ khả năng phát huy công dụng giảm đau nhanh chóng, phục hồi khả năng vận động dễ dàng hơn cho cột sống. Một số loại thuốc giảm đau có thể kể đến như Paracetamol; Nhóm thuốc giảm đau kháng viêm không steroid (NSAIDs), Thuốc giảm đau tại chỗ dạng kem, gel, thuốc xịt hoặc miếng dán; Thuốc giãn cơ; Thuốc giảm đau opioid. 

Đây là những loại thuốc giảm đau thường được sử dụng để điều trị thoái hóa cột sống. Nhược điểm của phương pháp này là chỉ giải quyết tạm thời các triệu chứng của bệnh, vì vậy nếu lạm dụng quá nhiều trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, làm rối loạn các chức năng của dạ dày, tim, gan và thận. 

Tập vật lý trị liệu

Hiện nay, mỗi một phác đồ điều trị thoái hóa cột sống không thể thiếu việc kết hợp với vật lý trị liệu. Mặc dù phương pháp này chỉ có tác dụng hỗ trợ cải thiện khả năng vận động linh hoạt của cột sống, tuy nhiên nếu chăm chỉ luyện tập đều đặn sẽ hạn chế bệnh quay trở lại. 

Người bệnh nên chủ động liên hệ với chuyên gia vật lý trị liệu để được hỗ trợ xây dựng rèn luyện thói quen tập luyện hợp lý từ đó cải thiện sức khỏe tổng thể. 

Phẫu thuật cột sống

Đây được đánh giá là lựa chọn cuối cùng mà bác sĩ chỉ định khi người bệnh đã sử dụng nhiều phương pháp khác nhau nhưng bệnh vẫn diễn tiến trầm trọng ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt và làm việc. Tuy nhiên không phải đối tượng nào cũng phù hợp để phẫu thuật cột sống, bởi nó ràng buộc nhiều yêu cầu rất khắt khe từ sức khỏe phải đảm bảo, khả năng chấp nhận rủi ro có thể không thành công. 

Có thể thấy, thoái hóa cột sống là chuyện đương nhiên khi mà tuổi tác ngày càng cao nếu không kể đến các nguyên do khác. Tuy nhiên, khi còn trẻ chúng ta hoàn toàn kiểm soát khiến quá trình thoái hóa này chậm lại bằng cách thay đổi lối sống, ăn uống khoa học và lành mạnh. Cụ thể: 

• Thiết lập chế độ ăn dinh dưỡng có nhiều thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất tốt cho xương khớp như vitamin D, vitamin C, Canxi hoặc Magie.
• Sử dụng thêm thực phẩm chức năng để bổ sung Glucosamine.
• Uống đủ nước lọc mỗi ngày, tối thiểu 1,5 lít – 2 lít.
• Nói không với các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê,...

• Không bưng bê các vật nặng để giảm thiểu tình trạng gây áp lực lên cột sống.
• Thay đổi tư thế khi ngồi hoặc đứng quá nhiều bằng cách đi lại hoặc xoay người để cột sống và xương khớp được thư giãn. 
• Kiểm soát cân nặng ở mức vừa phải.
• Tập luyện thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày, hạn chế tập với cường độ cao. 

Thoái hóa cột sống là căn bệnh xương khớp mãn tính không phải dễ chữa, việc đốt sống bị tổn thương khiến người bệnh luôn cảm thấy khó khăn trong quá trình sinh hoạt và làm việc chưa kể những cơn đau nhức kéo dài dai dẳng. Vì vậy, khi phát hiện các triệu chứng của bệnh, bạn nên chủ động thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.