Áp Xe Amidan

Áp xe amidan là một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm amidan. Các triệu chứng của bệnh bao gồm hóa mủ vùng amidan, sưng đau gây nghẽn họng, cản trở đường thở. Người bệnh cần sớm được điều trị kịp thời tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Áp xe amidan là gì, có gây nguy hiểm không?

Bệnh viêm amidan nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách có thể gây nên tình trạng áp xe amidan. Đây là tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng, do vi khuẩn sinh sôi tạo thành ổ viêm ở khu vực quanh amidan. Áp xe amidan là biến chứng phổ biến ở đối tượng viêm amidan là người lớn.

Áp xe quanh amidan được đánh giá là tình trạng bệnh nguy hiểm bởi có thể dẫn theo nhiều đe dọa đến sức khỏe và tính mạng người bệnh. Bệnh nhân áp xe amidan có khả năng phải đối mặt với nguy cơ:

• Đường thở bị cản trở, khó thở, không thở được
• Nhiễm trùng máu
• Viêm phổi, viêm khớp,…
• Viêm màng não
• Nhiễm trùng lan rộng ra các cơ quan bên cạnh (ngực, hàm, cổ…)

Các biến chứng của áp xe amidan thường diễn biến nhanh và khó kiểm soát. Nếu không được điều trị kịp thời, áp xe amidan còn đe dọa đến tính mạng bệnh nhân.

Triệu chứng của áp xe amidan

Triệu chứng của áp xe amidan tương tự như viêm amidan nhưng thường ở mức độ nghiêm trọng hơn. Ổ áp xe có thể nhìn được rõ ở phía sau cổ họng. Hình dáng áp xe giống một vết phồng rộp, sưng to và có màu trắng đục.Người bệnh có thể nhận biết áp xe quanh amidan qua những dấu hiệu phổ biến như:

• Tình trạng nhiễm trùng diễn ra ở một hoặc cả 2 amidan
• Tình trạng đau rát họng nặng, khó nuốt, không thể mở rộng miệng
• Dễ chảy nước dãi, nuốt nước bọt khó khăn, amidan chảy mủ, miệng có mùi hôi
• Tình trạng sưng tấy ở cổ họng kéo theo sưng cổ và sưng mặt
• Giọng nói bị thay đổi
• Sốt cao, đau đầu, chóng mặt
• Cơn đau lan lên tai, hàm…, cổ có hạch

Khối áp xe ở amidan ở mức độ nặng có thể bị vỡ, gây nhiễm trùng diện rộng vô cùng nguy hiểm. Do đó, ngay khi thấy có dấu hiệu của bệnh, bệnh nhân nên đi khám và kiểm tra để có hướng điều trị phù hợp.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng áp xe amidan

Nguyên nhân của áp xe amidan là do sự xâm nhập của vi khuẩn. Trong đó, vi khuẩn Streptococcus (liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A) là tác nhân phổ biến nhất. Loại vi khuẩn này phát triển nhanh và khó kiểm soát.

Liên cầu khuẩn thường gây ra nhiễm trùng phần mô mềm quanh amidan. Khi này các vi khuẩn kỵ khí tấn công, xâm nhập vào các tuyến rồi tạo thành ổ áp xe. Sự phát triển của vi khuẩn diễn ra nhanh chóng. Chỉ trong 2-4 tuần chúng đã có thể lan rộng khắp cơ thể gây nguy hiểm cho người bệnh.

Một số yếu tố có thể tác động làm tăng khả năng nhiễm bệnh có thể kể đến như:

• Người mắc các bệnh răng miệng gồm viêm nướu, nhiễm trùng răng, viêm nha chu
• Bệnh nhân bị bệnh bạch cầu đơn nhân, bạch cầu Lymphocytic mãn tính
• Người bị viêm amidan mãn tính, sỏi amidan
• Người hút thuốc lá hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc

Phương pháp chẩn đoán bệnh

Chẩn đoán bệnh là bước quan trọng để người bệnh tìm được phương pháp điều trị phù hợp. Trước hết, các bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng bệnh qua các triệu chứng lâm sàng. Việc chẩn đoán sẽ dễ dàng hơn trong trường hợp ổ áp xe lớn, có thể nhìn thấy.Bên cạnh đó, để chẩn đoán được chính xác nhất, người bệnh cần phải làm một số xét nghiệm như:

• Chụp X-Quang, chụp CT, siêu âm để kiểm tra các bệnh lý về đường hô hấp như: Viêm nắp thanh quản, viêm mô tế bào amidan, áp xe màng phổi…
• Soi họng, nuôi cấy và làm kháng sinh đồ ổ mủ amidan
• Trường hợp có nghi nhiễm khuẩn máu, cần tiến hành cấy máu và làm kháng sinh đồ
• Xét nghiệm để kiểm tra dấu hiệu của bệnh bạch cầu đơn nhân. Virus gây bệnh bạch cầu đơn nhân có thể liên quan đến 20% trường hợp áp xe amidan.

Thông qua các xét nghiệm cụ thể, bác sĩ mới có thể đưa ra kết luận chính xác rằng người bệnh có bị áp xe quanh amidan hay không. Người bệnh nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín để khám và được chẩn đoán chính xác nhất.

Những cách chữa bệnh áp xe amidan phổ biến

Áp xe là tình trạng nhiễm trùng tương đối nghiêm trọng. Khi này, việc điều trị cần phải có sự can thiệp chuyên sâu, kéo dài nhằm chấm dứt hoàn toàn các triệu chứng. Tùy thuộc vào từng tình trạng bệnh của mỗi người mà cách chữa bệnh amidan có thể được chỉ định khác nhau.

Chữa bệnh bằng thuốc

Nếu áp xe amidan ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể được điều trị bằng thuốc. Dựa vào từng trường hợp, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc thích hợp cho bệnh nhân. Một số thuốc thường được chỉ định gồm có:

• Thuốc kháng sinh: Liệu trình thuốc kháng sinh thông thường từ 7-10 ngày. Các nhóm thuốc được kê bao gồm Ciprofloxacin hay Cefotaxim kết hợp với Gentamicin. Thuốc được kê dưới dạng tiêm. Người bệnh có thể gặp phải tác dụng phụ hoặc dị ứng với các thành phần của thuốc.

• Nhóm thuốc hạ sốt, giảm đau: Paracetamol, Piroxicam dạng tiêm, truyền thường được chỉ định cho bệnh nhân. Đối tượng dùng thuốc là những người bệnh có biểu hiện sốt cao, kéo dài,

• Thuốc kháng viêm: Nhóm thuốc này hỗ trợ giảm tình trạng sưng tấy ở ổ áp xe, giảm đau rát và khí chịu. Methylprednisolon là thuốc phổ biến trong nhóm này, được kê dưới dạng tiêm. Liều lượng thuốc cân chỉnh cho phù hợp với từng đối tượng, cân nặng…

• Dung dịch điện giải: Có tác dụng bổ sung nước, cân bằng điện giải trong cơ thể. Sử dụng cho các trường hợp cổ họng sưng đau dẫn đến mệt mỏi, chán ăn. Người bệnh có thể sử dụng nước Oresol, nước muối sinh lý hoặc một số dụng dịch điện giải khác.

Thuốc Tây y thường tiềm ẩn một số nguy cơ gây dị ứng, tác dụng phụ…  Đối với việc điều trị bằng thuốc, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc hay dùng sai liều lượng.

Sử dụng các thủ thuật ngoại khoa để điều trị

Trường hợp áp xe amidan lớn, điều trị bằng thuốc không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định áp dụng các thủ thuật ngoại khoa bao gồm:

Chích rạch áp xe:

Biện pháp chích rạch không đau được áp dụng cho trường hợp ổ áp xe không gây nguy hiểm. Người bệnh được gây tê cục bộ ở khoang miệng hoặc sử dụng thuốc gây tê. Thuốc an thần, giảm đau cũng được sử dụng trong quá trình chích rạch nếu cần thiết. Một số cách làm để hút mủ áp xe như:

• Dùng kim tiêm chọc và hút mủ
• Dùng dao mổ để rạch một đường nhỏ cho mủ chảy ra

Phẫu thuật cắt, nạo amidan

Cắt amidan chỉ được thực hiện khi cần thiết. Thông thường bác sĩ sẽ chỉ định cắt amidan nhằm loại bỏ hoàn toàn ổ viêm khi nhận thấy bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm. Tuy chỉ là một tiểu phẫu nhưng cắt amidan có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro. Người bệnh nên đến khám và xét nghiệm kỹ ở cơ sở y tế uy tín trước khi có quyết định thực hiện phẫu thuật.

Những điều người bệnh cần lưu ý khi bị áp xe amidan

Bên cạnh việc tìm kiếm phương pháp điều trị, người bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh cũng như cải thiện tình trạng áp xe bằng cách điều chỉnh thói quen sinh hoạt:

• Khi viêm amidan ở giai đoạn nhẹ, người bệnh nên chủ động điều trị dứt điểm, tránh để bệnh chuyển biến nặng và gây ra áp xe quanh amidan
• Giữ vệ sinh răng miệng và vòm họng cẩn thận. Thường xuyên súc miệng, sát khuẩn để hạn chế tình trạng vi khuẩn xâm nhập
• Thay đổi chế độ dinh dưỡng bằng việc bổ sung những thực phẩm giàu vitamin C,E, kẽm, Selen… Điều này giúp tăng cường sức đề khác để chống chọi lại bệnh

• Tập luyện thể dục thể thao để năng cao sức khỏe tổng thể
• Không hút thuốc cũng như tiếp xúc với khói thuốc độc hại. Hạn chế đồ uống có cồn, rượu bia, chất kích thích…
• Hạn chế đồ ăn dầu mỡ, cay nóng
• Người bệnh nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe đặc biệt khi thấy có dấu hiệu bất thường về sức khỏe

Áp xe amidan có thể đe dọa đến sức khỏe của người bệnh nếu không được điều trị kịp thời. Người bệnh nên chủ động đi khám để sớm phát hiện bệnh và có được cho mình cách điều trị phù hợp nhất.

THAM KHẢO:

• Viêm amidan hốc mủ: Nguyên nhân, dấu hiệu bệnh và cách điều trị triệt để